Keşikçidağ Dövlət Tarix-Mədəniyyət Qoruğu ərazisində tarixi abidələr aşkar edildi - FOTOLAR
25-01-2021 [18:07]
Ötən ilin dekabr ayında Ağstafa rayonunun Soyuqbulaq qəsəbəsindən Keşikçidağ Dövlət Tarix-Mədəniyyət Qoruğuna (Keşikçidağ DTMQ) çəkilən avtomobil yolunun inşası zamanı tarixi abidə ehtimal edilən bir sıra tapıntılara rast gəlinib.
Bu barədə Mia.az-a veirlən məlumata görə, Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyinə uyğun olaraq tarixi abidə ehtimal olunan obyektlərin rast gəlindiyi yolun 12-14 km-lik zolağında inşaat işlərinə müvəqqəti fasilə verilmiş, Keşikçidağ DTMQ-nin, Azərbaycan Respubikası Mədəniyyət Nazirliyi yanında Mədəni irsin qorunması, inkişafı və bərpası üzrə Dövlət Xidmətinin və AMEA Arxeologiya və Etnoqrafiya İnstitutu arasında məsləhətləşmələr aparılmışdır.
Nəticədə, AMEA Arxeologiya və Etnoqrafiya İnstitutunun İctimaiyyətlə əlaqələr şöbəsinin müdiri, arxeoloq, tarix üzrə fəlsəfə doktoru Pərviz Qasımov əraziyə ezam olunmuşdur. Göstərilən ərazidə Keşikçidağ DTMQ-nin maddi-texniki dəstəyi ilə arxeoloji xilasetmə, kəşfiyyat və arxeoloji tədqiqat işləri aparılmışdır.
Cari günədək yolun müvafiq zolağında biri 5 kv.m olmaqla 114 kvadratlardan ibarət və 2850 kv.m ümumi sahəsi olan arxeoloji kəşfiyyat ərazisi yaradılmışdır. İnşa ediləcək yolun həmin qeyd edilmiş zolağında yaradılmış tədqiqat sahəsindəki 5,6,15,17,19,20,22,23,58,63,110,111,113,114 saylı kvadratlarında tarixi əhəmiyyəti olan obyektlər aşkar edilmişdir. Bunların içərisində 5,6,15,17, 58,63,110,111,113,114 saylı kvadratlarda əraziyə kənardan gətirilmiş və qədim maldar əhalinin sakral xarakterli səcdəgahı olan sal daşları göstərmək olar. 19, 20, 22, 23-cü kvadratlarda dördbucaqlı tikilinin sal daşlardan düzəldilmiş divarlarının bir hissəsi aşkar edilib. Ehtimala görə, bu, ərazidəki ibadətgahın qalıqlarıdır. Tikilinin döşəməsinin mərkəzində ortası oyulmuş üçbucaq formalı sitayiş daşı aşkar edilmişdir.
Aparılan arxeoloji tədqiqat və xilasetmə işləri zamanı inşa edilən yolun üzərində və ona bitişik ərazidə 6 daş örtüklü kurqan aşkar edilmişdir. Şəraitə uyğun olaraq abidələrdə geodezik ölçmə və qeydiyyat işləri aparıldı. “Qaltan dərəsi” adlanan ərazidə tədqiq edilmiş kurqanların birində daş örtük altında 4 daş qutu qəbir aşkar edilmişdir.
Qaltan dərəsi 2 saylı kurqanda daş örtüyü altında, təqribən 1.2 m dərinlikdə son tunc dövrü üçün xarakterik olan torpaq dəfn adəti (üzü şərqə tərəf, sıx bükülü pozada dəfn, keramik məmulat, tuncdan əmək alətləri, qəbirə qoyulmuş və “o dünyaya yolda azuqəlik” kimi nəzərdə tutulan ev heyvanlarının bişirilmiş hissələrinin sümük qalıqları) qeydə alınmışdır.
“Karvan dərəsi” adlanan ərazidə yol üzərində olan və müxtəlif dövrlərdə daş örtükləri zədələnmiş dörd kurqan tipli abidələrdə xilasetmə işləri aparılmışdır. Nəticədə, qeyd edilən kurqanların birində qədim dövrlərdə talan məruz qalmış daş qutu qəbirə rast gəlinmişdir. Digər üç kurqanda aparılmış arxeoloji xilasetmə işləri zamanı zəngin dəfnlər aşkar edilmişdir. Burada əsasən dəfni müşayət edən müxtəlif tipli keramik məmulat (dopu və küpələr), tuncdan az ölçülü yarpaqvari xəncər tiyələri, azuqə qalıqları qeyd olunub.
Kurqanların dəfn kameralarından aşkar edilmiş keramik material, həmçinin, yarpaqvari xəncər tiyələri, qeyd olunan abidələrin son tunc dövründə Azərbaycan ərazisində mövcud olmuş Xocalı-Gədəbəy arxeoloji mədəniyyətinin erkən mərhələsinə (təqribən, e.ə. XIV əsrə) aidiyyatı barədə ilkin rəyin irəli sürülməsinə əsas verir. Eyni zamanda Keşikçidağ DTMQ ərazisində müxtəlif dövrlərə aid kurqan tipli qəbir abidələrinin də mövcud olması qeyd edilməlidir.
Tapıntılardan radiokarbon və izotop analizlər üçün nümunələr seçilmişdir. Tədqiq edilmiş tarixi abidələrin və yer səthindən toplanmış tapıntıların, həmçinin, ərazinin “Sarıyoxuş dərəsi” adlanan ərazisində 8 kurqan tipli qəbir abidəsinin, “Hasarlı qədim yaşayış düşərgəsi” kimi şərti adlandırılmış qədim insanların fəaliyyət izlərini özündə daşıyan sahənin GPS koordinatları götürülmüş, foto və video çəkilişlər aparılmışdır.
Aşkar edilmiş keramik məmulatlar bərpa üçün mütəxəssislərə təqdim ediləcəkdir.
Ceyrançöl zolağının Keşikçidağ DTMQ ərazisinə düşən hissəsi tariximizin müxtəlif dövr abidələri, xüsusilə kurqan tipli qədir abidələri ilə zəngindir. Özündə Sarıyoxuş, Karvan, Qaltan və d. dərələri birləşdirən, yazısız tarixi dövr abidələrilə zəngin bu ərazini Ceyrançöl zolağında xüsusi qeyd etmək baxımından əraziyə
“Keşikçidağ kurqanlar vadisi” şərti adının verilməsi məqsədəuyğun hesab edilmişdir.
Ümumiyyətlə, Keşikçidağ DTMQ ərazisinə daxil olan Keşikçidağ kurqanlar vadisi qarşıdakı illər üçün mütəmadi arxeoloji tədqiqatlar perspektivinə və turizmin inkişafı üçün böyük potensiala malikdir.
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
Britaniyada daha 6391 nəfər koronavirusa yoluxub
Yerevanda müxalifətin çadır düşərgəsində silahlı şəxs saxlanıldı
Mehriban Əliyevadan yeni paylaşım - FOTO
Bakıda 22 yaşlı idmançı idman zalında öldürüldü - Təfərrüat + FOTO
Deputat Operativ Qərargahı "topa tutdu": "Bakının keçmiş meri vardı, o, necə deyirdi..." - "Metro açılmayacaq, toylara da icazə verilməyəcək"
Göyçayda ağır qəza: sürücü və oğlu yaralanıb
Erməni ailələrinin 85%-dən çoxu Qarabağa qayıtmaq istəmirlər
Türkiyədə COVİD-19-a yoluxanların sayı artdı: son gündə daha 11837 nəfərdə virus aşkarlanıb
Bakıda şok olay: 4 nəfər oğlan və qızı döyərək qaçıblar
Türkiyədə 70 nəfər COVİD-19-un mutasiya uğramış formasına yoluxub
Şirvan şəhərində yeni nümunəvi məhəllənin açılışı oldu - FOTOLAR
Qurban Qurbanov: "Bəzi oyunlarda çətinlik çəkirik"
İqtisadi məsələlər üzrə İşçi Qrupun növbəti iclası keçirilib - Nələr müzakirə olunub?
"Qarabağ" yenidən liderliyə yüksəldi
Abşeronda yaşlı qadını soyan yeznə-qayın saxlanıldı - FOTO
"Qəbələ"nin legioneri "Qarabağ"la oyunda zədələnib
BU HƏRBÇİLƏRİN MAAŞLARI QALXDI - MN açıqlama yaydı
“Forbes”dən şok iddia: "Rusiya və NATO müharibə məşqini edib"
ABŞ-dan Rusiyaya yeni zərbə: Navalnının işi ilə bağlı 14 təşkilata sanksiya tətbiq olundu
“Eurovision-2021” məhdud səviyyədə keçiriləcək
Tbilisi aeroportu Bakıya reyslərlə bağlı məlumat yaydı: "Həftədə 4 dəfə uçuş həyata keçiriləcək"
Müdafiə Nazirliyi Füzulidən yeni görüntülər yaydı - VİDEO
Əfv Komissiyası yenidən toplandı - Daha 100 müraciətə baxılıb
Mikayıl Cabbarov: "İslahatlar uzunmüddətli hədəflərə söykənir"
Çavuşoğlu Gürcüstanlı həmkarını Türkiyəyə dəvət etdi: "Regional məsələlər müzakirə olunacaq"
Azərbaycan Premyer Liqası: "Səbail" "Keşlə" ilə sülhə razılaşdı
MÜDAFİƏ NAZİRLİYİ QARABAĞDA ŞƏHİD OLANLARIN SİYAHISINI YENİLƏDİ: daha 28 nəfərin adı daxil edildi + Tam siyahı
Sabiq icra başçısının həbs müddəti uzadıldı - Məhkəmə prosesi
Dollar neçəyə olacaq? – Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
AzTV ilə Türkiyənin Sivas Cümhuriyyət Universiteti arasında Əməkdaşlıq Protokolu imzalanıb
DİM: "Qaydaları pozan 3 nəfərin imtahan nəticələri ləğv edilib"
“Aztelekom”un baş direktoruna daha bir müavin təyin olunub - Rabitə sektorunda növbəti dəyişiklik
Yeni nazir “Azərpoçt”un baş direktorunu vəzifədən çıxardı - Keçmiş bankirə yüksək vəzifə verildi + FOTO
Azərbaycanda Ramazan ayı nə vaxt başlayacaq? - Tarix açıqlandı
Magistraturalara qəbul imtahanının nəticələri açıqlanıb
Allahşükür Paşazadə Fransa mətbuatına danışdı: "Erməni kilsəsi öz xalqını müharibəyə sövq edir"