Aşıq Alı ilə bağlı yenı səhifə açıldı
19-02-2014 [11:12]
Bu günlərdə qələm dostumuz Qabil Zimistanoğlunun tərtib etdiyi "Aşıq Ali. Əsərləri” kitabı işıq üzü görüb. Doğrusu zahiri göürnüşü və tərtibatı ilə diqqətimi çəkən kitab mənə olduqca xoş təsir bağışladı. Bu, olduqca sevindirici və xoş haldır ki, türk ədəbiyyatına özünün misilsiz töhvələrini verən Dədə Alının zəngin irsi toplanaraq nəfis şəkildə çap olunub. Kitaba ön sözü tanınmış şair-yazıçı, Əməkdar jurnalist Eldar İsmayıl yazıbdır. Aşıq poeziysının kamil bilicisi olan Eldar müəllim Aşıq Alı irsinin incəliklərini zərgər dəqiqliyi ilə izah edərək, ustadla bağlı maraqlı məqamlara toxunub. Eldar müəllim bu kitabın Aşıq Alı haqqında indiyədək nəşr olunmuş kitablardan mükəmməlliyi ilə fərqləndiyini qeyd edərək yüksək qiymətləndiribdir. Bundan başqa istedadlı şairimiz böyük ustalıqla Aşıq Alının portretini də cıza bilib.
-Ucaboylu, yaraşıqlı bir insan;
Kitabda ustad haqqında həqiqətən yeniliklərə də rast gəlirik. Demə, Aşıq Alı "Koroğlu” dastanının zənginləşdirilməsində müstəsna rola malik imiş. O, həmçinin deyişmə səhnələrinin belə qalibi olub, qarşısına çıxanın kimliyindən asılı olmayaraq həmişə qalib olubdur. Bir çox məşhur havacatların müəllifi olan Aşıq Alı "Rühani”, "Göyçə gülü”, İrəvan çuxuru” saz havalarını da yaradıb. Hansı ki, həmin havalar müasir aşıqlarımın reperturında sevilə-sevilə səslənməkdədir.
Aşıq Alının saz-söz ustadı kimi aşıq poeziyasında qoyduğu iz bu gün də yad edilir, danışılır. Bu iz onun aşıq sənətinə bəxş etdiyi 20-dən çox şagirdi ilə də təsdiqini tapır.
Kitaba ustadın nəsil-şəcərəsi də daxil edilmişdir ki, bu da gələcəkdə yaranacaq söz-söhbətə birdəfəlik yekun vurur. Onu başqa etniklərə və yerlərə aparıb çıxarmaq istəyənlərə biryolluq cavab verir.
Saz, söz aləmində məşhurlardan olan Dədə Ələsgərin də Aşıq Alını ustadlar ustadı kimi həmişə dərin məhəbbətlə yad etməsi, onun bu sənətə bəxş etdiyi töhfələri-ustadnamələri, təcnisləri, qoşmaları, gəraylıları, müxəmməsləri divaniləri və sair yaradıcılığı barədə məclisdə danışması da onun nəinki sənətdə, həm də dünyəvi elmlərin bilicisi olduğunu təsdiqləyir.
Kitab Aşıq Alının "Gəraylılar”ı başlayır. Bu gəraylılar Vətənə, doğma yurda, gözəllərə, naqis insanların pis əməlllərinə qarşı həsr olunubdur. "Ellərdi” gəraylısı məhz bu qəbildən olan şeirdi.
Müdam sorağım ellərdi.
Qəmli qəlbin növbaharı,
Qürurlu dağım ellərdi,
Gül dərdim, gülə bənd oldum,
Bir tuti dilə bənd oldum.
Gəşt etdim, elə bənd oldum,
Eşqim marağım, ellərdi.
Bu Alıya qada yetə,
Cəm olarlar səda yetə.
İgidləri dada yetə,
Zağlı yarağım ellərdi.
Tərtibçi-redaktor gəraylılardan sonra böyük ustadın qoşmalarını vermişdir. Qoşmalarda da ustad aşıq Azərbaycan torpaqlarının ayrılmaz hissəsi olan Qərbi Azərbaycanın ayrı-ayrı bölgələrini, tanınmış yer-yurdlarının dağlarının gözəllliyini bədii, deyimlərə təsvir edir. "Ağrı dağı” şeiri bu baxımdan maraqlıdı.
Havalanıb ərş üzünə qalxmısan,
Dağların sultanı nər, Ağrı dağı.
Əksilməz üstündən qar, Ağrı dağı.
Leşgər gələr, mahallara qan düşər.
Cümlə dağdan günəş sənə dan düşər,
Eylərəm şöhrətin car, Ağrı dağı.
Növbəti səhifələrdə Ağ Aşığın Aşıq Alıyla, Aşıq Alının Aşıq Ələsgərlə, Aşıq İqballa, İranlı Aşıq Zəki ilə, Dondarlı Aşıq Hümbətlə deyişmələri verilmişdir. Dastan və rəvayətlər bölməsində isə Aşıq Alının Türkiyə səfəri, Aşıq Alının subatanlı İsəni şəyirdliyə götürməsi və Hacı Hüseynin Aşıq Alıya at bağışlaması kimi məsələləri açıqlayan yazıları dərc olunmuşdur.
Saşa Əliyev,
ATU Əsaslı Kitabxanası direktorunun elmi işlər üzrə müavini, Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü, "Qızıl qələm” mükafatı laureatı
SON XƏBƏRLƏR
Türkiyədə qazın qiyməti qalxdı - 25 faizə yaxın
Azərbaycan diasporunun rəhbəri Rusiyada küçədə həbs edildi - Yerə yıxaraq... (VİDEO, FOTO)
Bu gün Azərbaycan Polisi yaranmasından 107 il ötür
"Jurnalistlərin binası"nda qaz problemi yaranıb - "Azəriqaz" isə şikayətləri "qulaqardı"na vurur
"Beşiktaş"ın yeni transferi İstanbula gəlib
"Arsenal" qapıçı transfer edib
Sabiq prezident fırıldaqla üzləşib - AÇIQLAMA
"Barselona" oyunçusunu icarəyə verib
Milli Məclis bəyanat yayıb
Məşhur aktyor saxlanılıb
Ərdoğan Tatarıstan prezidenti ilə qapalı görüş keçirib - FOTO
Sədr müavini istefa verdi
AHİK qaynayır: Sahib Məmmədovun müşaviri və yaxın qohumu xaricə hansı vəsaitlə gedir?
Türkiyəli məmurları "topa tutan" şəxs türmədən çıxan kimi öldü
CHP-nın "alınmaz qalası"nda əməliyyat - Təşkilat sədri və bələdiyyə mənsubları saxlanıldı
Ruben Vardanyan hakim qarşısında - Məhkəmə prosesi
Özbəkistan Prezidenti Azərbaycana dövlət səfəri edəcək - Bu tarixdə
Zelenski Əliyevə zəng edib
Əfqanıstanın yeni səfiri Moskvaya gedib
"Sputnik Azərbaycan" işi: saxlanılan şəxslər barəsində qərar verildi
Rəsmi Bakı Rusiyanı Azərbaycanın daxili işlərinə qarışmamağa çağırıb
Sabahdan külək güclənəcək
Prezident yeni cəzaları təsdiqləyib
Sabahdan rayonlara leysan yağacaq
Məhkəmələrinə hakimlər təyin edilib - SƏRƏNCAM
Azərbaycan və Şimali Makedoniyanın diplomatik pasport sahibləri vizadan azad edilib
Rezidenturaya qəbul imtahanının ikinci cəhdinin nəticələri açıqlanıb
Təkrar sertifikatlaşdırma: 2300-dən çox müəllim işdən çıxarıldı
Kinostudiyasının ərazisində zərərsizləşdirmə aparılır
Kreml Ermənistanı Qərbə istiqamətlənməkdə ittiham edib
DMX əcnəbilər və vətəndaşlığı olmayan şəxslərə müraciət edib
Rusiya XİN: ""3+3" formatını Cənubi Qafqazda qarşılıqlı əlaqələrin artırılması üçün vacib hesab edirik"
Paşinyan II Qareginin istefasını tələb edib
Gürcüstanın müvəqqəti işlər vəkili Böyük Britaniya XİN-ə çağırılıb
Baş prokuror Səfərov qardaşlarının öldürülməsi faktı ilə bağlı cinayət işi başladıb
Azərbaycanla Özbəkistan arasında bir sıra sənədlər imzalanıb
Tramp bu ölkəyə qarşı sanksiyaları ləğv etdi
Sabah güclü külək əsəcək, yağış yağacaq, şimşək çaxacaq
"Beşiktaş" ingilis hücumçunu İstanbula dəvət edib
"Fənərbağça" kolumbiyalı hücumçu ilə anlaşıb
Azərbaycan səfiri Rusiya XİN-də - Bir saatlıq müzakirə olub
İlham Əliyev Ruanda Prezidentini təbrik edib