Qısa qeydlərim və ya bir dəqiqəlik söz...
29-07-2020 [17:19]
Emil Rasimoğlu
***
Klassik ədəbiyyatımızdan üzü bəri özü də bilmədən müəlliflər tərəfindən sənətə və ya kütləyə hesablanan şeirlər yaranıb və bu gün də yaranmaqdadır. Təbii ki, o hesablama anlayışı müəllifin məqsədindən yox, mətn üzərində müəllifdəki dünyagörüşün, baxış tərzinin qənaətindən irəli gəlir. Öncə burada ayaq saxlayıb onu deyim ki, gəlin görək, kütlə təfəkkürlü şeirlər dərin mətni ehtiva edirmi? Qətiyyətlə deyərdim ki, yox! (Təbii ki, mənə görə)
Yola davam edim...Mən şeirin ənənəviliyindən danışmıram. Sən ənənəvi üslubda şeir yaza bilərsən ki, içində böyük novatorluq ola bilər. Bununla bağlı az sonra söz açacağam.
Mən əsas mövzuya kütlə baxışıyla, təfəkkürüylə yanaşan, çağdaş dövrümüzdə biri-birini təkrarlayan yaradıcılıqları vurğulamaq istəyərdim.
Məsələn, bu gün Sabir Rüstəmxanlının, İbrahim İlyaslının, İlham Qəhrəmanın, Ayaz Arabaçının, Elşən Əzimin, Kəmaləddin Qədimin və.s...yazdıqlarının ən dolğun variantını bir zamanlar Xəlil Rza Ulutürk, Akif Səməd, Məmməd İlqar, Zəlimxan Yaqub, Məmməd İsmayıl, Ağamalı Sadiq Əfəndi yazdı, bitirdi. Artıq ədəbiyyat o mərhələni çoxdan adlayıb. Zamanında o səpkili şeirlər müəyiyən qədər də olsa sənəti əks etdirirdisə bu gün tamamilə əks etdirə bilmir. Əslində modern düşüncə qarşısnda gücü çatmır əks etdirməyə. Sadəcə təkrarçılıq, yoruculuq...Deyə bilərsiniz ki, folklordan gəlir. Folklordan gəlsə də artıq necə deyərlər ədəbiyyat da yarada bilmir.
Şeirdə bir müəllif kimi sən hamı oldunsa orada istedad yoxdu, sadəcə yazmaq vərdişi var. Az öncə dediyim kimi burada söhbət ənənəvi üslubdan getmir. Məsələn, Ramiz Rövşən, Salam Sarvan, Əlizadə Nuri, Narıngül Nadir, Səhər Əhməd, Mətləb Ağa və.s...də ənənəvi üslubda yazdı. Amma onlar bu ənənəviliyin içində qismən də olsa öz yenilikçiliyini edə bildi. Sonrakı nəsillərdən daha bunların da yazdığını yazmaq tələb olunmur. Çünki artıq bu mərhələ də ömrünü başa vurmaqdadır.
Bu məqamda yeri gəlmişkən bir nüansı da qeyd edim ki, ənənəvi üslubda novatorluq edən adlarını çəkdiyim (eləcə də çəkmədiyim bir sıralarının) bu müəlliflərin ən böyük bəlası isə müxtəlif zamanlarda biri-birindən yaranmağı oldu. Məsələn, Ramiz Rövşənin çox hissəsində Mirzə Ələkbər Sabir, Salam Sarvanın çox hissəsində Ramiz Rövşən, Mətləb Ağanın, Səhər Əhmədin, Aqşin Yeniseyin, Narıngül Nadirin və.s...çox hissəsində Salam Sarvan göründü. Buna təsirlənmək də deyə bilərik. Əslində ədəbiyyatda bu və ya bu kimi amillər kifayət qədərdir.
Adlarını çəkdiyim və ya çəkmədiyim bütün müəlliflərin yaradıcılığına sayğı duyuram. Sadəcə mən bir qələm adamı kimi (tənqidçi kimi yox) öz müşahidələrimin bir hissəsini yazdım. Təbii ki, barışmayan da ola bilər. Bütün hallarda fikirlərə hörmətlə yanaşmağı unutmayaq!..
Mia.az
SON XƏBƏRLƏR
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
Media əhlindən Zəfər bayramına hazırlıq - "Jurnalistlərin Binası" bayrağımızı əks etdirən rənglərlə işıqlandırılıb (FOTO)
Çexiyalı məşqçi istefaya göndərildi - Yerinə türk gətirildi
Vüqar Məmmədov barəsində həbs qətimkan tədbiri seçilib
Türkiyənin "Togg" Almaniya bazarında - FOTO
DTX-nin saxladığı icra başçısı haqqında qərar verildi
“İmişli” - “Qarabağ” oyununda 2 qol var - VİDEO (Yenilənib)
XİN, Müdafiə Nazirliyi... - Dövlət mülkiyyətində olan avtomobillər satışa çıxarıldı
"Bakcell"in meqa lotereyasında daha bir avtomobil qalibi məlum oldu!
Xalq artisti Elmira Rəhimova xəstəxanaya yerləşdirilib
“Qarabağ” Futbol Klubu mia.az saytının sualını nəzərə aldı - “Çelsi” ilə oyundan öncə komanda yol yorğunu olmadı (VİDEO)
Noyabrda hava necə olacaq? - Aylıq proqnoz
Kamal Umudlu bu oyuna baş hakimi təyin olunub
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank 3 günlük məzənnəni açıqladı
Hikmət Hacıyev: "Zəngəzur dəhlizi Cənubi Qafqazı dəyişəcək"
Suriya Prezidenti bahalı maşınlar alan məmurlara qəzəbləndi: "Bu qədərmi tez başınızı itirdiniz?"
Milli Məclis bəyanat verdi - MƏTN
İstanbulda kuryoz olay: boynuna it xaltası bağlanan və diz üstə yeriyən qadın və.... - FOTOLAR
2026-cı il dövlət büdcəsi layihəsi parlamentə göndərildi
"Bu şəxslər "söyüş blogerlər" deyil, onlar terror şəbəkəsidir" - Zahid Orucdan sərt açıqlama
Karib dənizində güclü qasırğa - "Melissa" iki ölkədə 68 nəfərin canını aldı, itkin düşənlər var
“CyberCell Hackathon” müsabiqəsinin qaliblərini elan etdi - FOTOLAR
Vəkillər Kollegiyası sədri ömürlük seçiləcək? - Yeni qanun
Bakıda Ermənistan vətəndaşlarının məhkəməsi davam edir
"Bu gün məni özünə rəqib görən və..." - Şəbnəm Tovuzlu
Ərdoğanla Dövlət Baxçalı arasında problem yaranıb - MHP liderinin rəsmi mərasimə qatılmaması... (ŞƏRH)
Abdin Fərzəliyev, Nurlan Həsənov və... - Nərimanovdakı məşhur "Park Fore" restoranına kimlər toplaşır? + FOTOLAR
İsrail Qəzzanı yenə vurdu - Ölənlər var
7 klub cəzalandırıldı - Oxşar səbəblərə görə
Şəhid Teymur Allahverdiyev dəfn olunub
Fariz Babayev vəzifəsindən niyə azad olunub? - "Səbəbi sirr deyil, amma açıqlamaq da istəmirəm" (YENİLƏNİB)
"İnsan alverçisi" bu dəfə 27 kq narkotik vasitə ilə tutulub
Axtarışda olan İmişli sakini Gürcüstanda tutulub
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
Elçin Ağamalı: "Partiyanın buraxılması gündəmdə deyil" - "Fəzail müəllimə bu barədə heç nə deməmişəm"
Monteneqroda saxlanılan Azərbaycan vətəndaşı sərbəst buraxılıb
Şəhid Mikayıl Əliyev dəfn olunub
Deputat nazirliyi qınadı - Məktəb direktorlarının təyinatı ilə bağlı
"İpoteka haqqında" qanuna dəyişiklik - Nələr olacaq?
Cinayət Məcəlləsinə dəyişiklik oldu - Onlar cəzalanacaq + Detallar