12-01-2018 [18:25]
Qiymətli kağızlar bazarından fərqli olaraq Foreks valyuta bazarında konkret tənzimləmə sistemi yoxdur. Bu, ilk növbədə onunla əlaqədardır ki, Foreks valyuta bazarının mərkəzləşmiş qərargahı yoxdur. Bu, müxtəlif xidmətlər təklif edən möhtəkirli fəaliyyər sferasında iri maliyyə-kredit və broker kompaniyasından, dilinq mərkzindən, digər təşkilatlardan və fiziki şəxslərdən ibarət ümumi beynəlxalq şəbəkədir. Lakin yeganə tənzimləyiçi olmasına baxmayaraq, ayrı-ayrı inkişaf etmiş ölkələr özlərində Foreksvalyuta bazarında iştirakçıların fəaliyyətini tənzimləyən, eləcə də onların maliyyə siyasətinə təsir göstərən müvafiq orqanlar yaratmışlar. Hətta onların bəziləri nəinki milli, beynəlxalq status aldılar. Bu çür tənzimləyiciyə malik olmaq onun sahibinə maliyyə bazarının digər ixtisaslaşmış üzvləri arasında daha çoz səlahiyyət verir. Çünki belə lisenziya almış kompaniyalar daha çox inam yaradır və başqalarından etibarlı sayılırlar.
Maliyyə tənzimləyiciləri bazar subyektlərinin hərəkətini tənzimləyən və reqlamentləşdirənorqanlar olub, kifayət qədər hüquq və səlahiyyətə malikdirlər. Onların bazarda səlahiyyəti monopol hakimiyyətdən (qanun layihələrini lobbiləşdirən) başlayaraq, işinin öhdəsindən gəlməyən iştirakşıların bazardan çıxarılma qərarları (lisenziyaların alınması), ləğv etməsinə qədər mümkündür.
Maliyyə tənzimləyicisi anlayışı
Qloballaşma prosesinin təsiri ilə Dünya təsərrüfat sisteminin daim dinamik inkişafı fonunda maliyyə bazarı iştirakçıları arasında münasibətlər daim nəzarətdədir və tənzimlənmə tələb edir. Məhz tənzimlənmə mexanizmi maliyyə bazarları üzərində,onun iştirakşılarının qəbul olunmuş normativlərə uyğun nəzarəti təmin etməlidir. Bu zaman bazar iştirakşılarının sərbəst fəaliyyətinnin təmin edilməsi maliyyə bazarının tənzimlənmə prosesinin əsas məqamıdır. Həm strategiya seçimi planında, həm də nisbi olaraq coğrafi yerləşmə amilidir.
Foreks maliyyə bazarınöqteyi nəzərdən maliyyə bazarındakı vəziyyəti belə qiymətləndirmək olar ki, Foreks bazarında dəqiq və konkrettənzimləmə mexanizmi yoxdur. Valyuta bazarının strukturu qlobal şəbəkə tərəfindən təqdim olunur, tərkibinə mal-kredit şirkətləri, dilerlər, broker kontorları və treyderlər daxildir.
Beləliklə, nəzarətedici təşkilatlar öz iştirakı ilə valyuta bazarrının iştirakçılarının fəaliyyətinə, eləcə də maliyyə siyasətinə təsir göstərir..
Nisbətən iri mliyyə bazarları iqtisadi cəhətdən inkişaf etmiş ölkələrdə fəaliyyətdədir. Lakin Foreks dünyəvi, qlobal xarakter daşıyır və coğrafi asılılığı olmayan bazardır. Ona görə də bu maliyyə bazarında baş verən prosesə nəzarət etmək üçün iqtisadi cəhətdən inkişaf etmiş bir çox ölkələr sonradan transmilli əhəmiyyət kəsb edən öz milli nəzarət institutlarını yaratdılar.
Maliyyə tənzimləyicilərinin rolu
Onların əsas rolu aşağıdakılardan ibarətdir:
- xarici valyutalara münasibətdə daxili valyuta kurslarına nəzarət
- kommersiya banklarının dövlətdən borc aldığı pula görə faiz dərəcələrinin qoyulması
-qiymətli kağızların emissiyası
-inflyasiya səviyyəsinə nəzarət və onun aşağı səviyyəsi üçün təkliflərin işlənib hazırlanması
-maliyyə oyunçularının (bank, sığorta, lizinq şirkətləri) qoyulan qaydalara riayət olunmasına nəzarətinin həyata keçirilməsi
Tənzimləyicilərin iştirakçıların hüquqlarının müdafiəsinin təmin olunmasında fəaliyyəti
Maliyyə bazarlarının tənzimləyicilərinin fəaliyyəti Avropa İttifaqınınyeni ölkələrində istehlakçıların hüquqlarının müdafiəsi baxımından böyük rol oynayır. Bu iş müəyyən istiqamətlər üzrə aparılır. Ayrı-ayrı Avropa ölkələrində onların fəaliyyəti haqqında nümunə göstərmək olar.
UNEC-in dissertantı
Əziz İsmayıl oğlu Əzizov
12.01.2018
İMTAHANLARIN VAXTI DƏYİŞDİ - DİM-dən açqılama
Ceyhun Bayramov Qətərə işgüzar səfərə gedib
Yatağına sığmayan Kükü çayı - VİDEO
Hərbçimiz minaya düşüb - Qazaxda (Yenilənib)
Ekspertdən deputata irad: "Ya milli təəssübkeşliyi yoxdur, ya da..."
Prezident İlham Əliyev Çin Xalq Assosiasiyasının sədri ilə görüşdə: "....səylərimizi əsirgəmirik" - FOTOLAR
PREZİDENT İKİ NƏFƏRİ NAZİR MÜAVİNİ TƏYİN ETDİ: Rəşad Nəbiyevin yeni müavinləri kimdir? - FOTOLAR
Nəsimi rayonunda aprel ayında səyyar qəbullar keçirilib - FOTOLAR
"Youtuber" 25 metr hündürlükdən yerə çırpılıb - FOTOLAR
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
Mayın 5-də imtahanı keçiriləcək
PREZİDENT İCRA BAŞÇISINI VƏZİFƏDƏN AZAD ETDİ - Nazir əvəzi icra başçısı təyin olunub (FOTO)
Bakıda Ümumdünya Mədəniyyətlərarası Dialoq Forumu keçiriləcək
Baş prokuror 5 rayonun sakinlərini qəbul edəcək
Xarici ticarət dövriyyəsi niyə azalır? - Vüqar Bayramov yazır
"Real Madrid"in türk ulduzu: "Mənə burada "abi" deyirlər"
Mətbuat katibi kobud səhv edən deputatları "topa tutdu, onlara "savadsız" dedi - Biri Başkəndin harada olduğunu bilmir, digəri isə...
Bakıda mənzildən 60 min manatlıq qızıl-zinət oğurlanlb
Bakıda qətl: 70 yaşlı kişi 45 yaşlı şəxsi öldürdü
Baş məşqçidən qəzəbli açıqlama: "Feriştahı gəlsə, görüşə bilməz"
"Qəssam tuqayları" İsrail hərbçilərini öz silahı ilə vurub - F16-ların bombası partlamayıb?
"Fənərbağça"nın oyunçusu 6 həftə futbol oynaya bilməyəcək
Türkiyədə daha bir zəlzələ olub - 4.2 bal gücündə
Deputat işıqların tez-tez kəsilməsinə etiraz etdi: "Bir nəfərə görə bütöv kənd cəzalandırıla bilməz"
Daha bir ölkədə qızılca epidemiyası: 19 uşaq ölüb
Türkiyədə daha bir mafiya çökəldilib - Lideri tutulub (FOTO)
ZIYANLI VƏRDIŞLƏR (III yazı)
Bu gün Füzuliyə daha 39 ailə köçürülüb
Ərdoğan Fatih Ərbakanı niyə çay içməyə dəvət etmədi? - İki partiya arasında "çat"lar dərinləşir (Açıqlama)
Ərdoğanla CHP lideri nələri müzakirə edəcək? - "Əsas məsələ sosial-iqtisadi problem olacaq"
Abşeronda daha bir qətl: ər 48 yaşlı arvadını öldürüb
Əl-Musrati üzr istədi: "...söz tapa bilmirəm”
Fatih Terim fitə basıldı, qəzəblənən məşqçi telefonunu yerə çırpdı - "Panatinaikos"un çempionluğu möcüzəyə qaldı
Baş nazir: "İlin sonunadək Ukraynaya F-16 göndərəcəyik"
Qəzzada savaş: ölüm halları artıb
"Lester Siti" yenidən Premyer Liqaya dönüb
İsrail əsgərləri daha 15 fələstinlini həbs edib
Fransa derbisi: çempionu bəlli oldu
"Göztepe" Super Liqaya yüksəlib
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
BLİNKEN İLHAM ƏLİYEVƏ ZƏNG ETDİ: nələr müzakirə olunub?
İki ağdamlı əmioğlu Odessanın boks çempionu oldu - FOTOLAR
"Qəbələ" Azərbaycan Premyer Liqasını tərk edib
Sədərək rayonunda sursat partlayıb - 2 nəfər həlak olub
Bu gün magistraturalara qəbul imtahanı keçirilib (Yenilənib)