jpg-1756373996.jpg)
Dünyanı silkələyən koronavirus Azərbaycan iqtisadiyyyatına necə təsir edəcək? - Sabiq nazirdən təhlil
29-02-2020 [19:37]
Artıq dünyanın 60 qədər ölkəsində qeydə alınmış koronavirus öz coğrafiyasını durmadan genişləndirməkdədir. Dünyanı silkələyən və bir qədər öncə tezliklə ram ediləcəyi düşünülən bu bəla insanların sağlamlığına ciddi təhdid yaratmaqla yanaşı, dünya iqtisadiyyatını da böyük bir təhlükəyə sürükləməkdədir.
Bu ilin əvvəlində mütəxəssislər problemin fevral ayının ortalarına qədər çözüləcəyinə dair proqnozlar versələr də, gözləntilər özünü doğrultmadı və məhz bundan sonra dünyanın maliyyə bazarları əsaslı şəkildə çökməyə başladı.
Son bir həftə ərzində dünya üzrə bütün səhmlərin dəyəri 5 trliyon dollara qədər ucuzlaşıb və proses sürətlə davam etməkdədir. Neftin qiymətləri yanvar ayının əvəli ilə müqaisədə 20 dollara yaxın – yəni 30%-ə qədər ucuzlaşıb.
Son iki ayda ümumdünya fabrikası statusunu qazanmış Çində neftin istehlakı 30%-ə qədər, daş kömürün istehlakı isə 40%-ə qədər azalıb. Əgər yaxın bir ay ərzində bu qorxulu virusun yayılmasının qarşısını almaq mümkün olmazsa, o halda, bu ilin sonuna qədər dünya iqtisadiyyatının və maliyyə bazarlarının itkilərinin bərpa ediləcəyindən söhbət gedə bilməyəcək. Əgər bundan sonra virusun ram edilməsi bir aydan daha uzun zaman tələb edərsə, o halda dünya iqtisadiyyatı tarixdə indiyə qədər görünməmiş bir çöküş yaşamalı olacaq.
Yaranmış vəziyyətdə iqtisadiyyatı neftdən asılı olan ölkələri nələr gözləyir?
Baş verən iqtisadi geriləmələr fonunda dünya bazarlarında neftə təlabat durmadan azalır. Bu səbəbdən də yaxın bir ay ərzində neftin qiymətlərinin 30 dollara qədər ucuzlaşması mümkündür.
Bəs bir neft ölkəsi olaraq biz yaranmış durumda nə etməliyik? İlk öncə hökumət virusun ölkə daxilində yayılmasını önləyəcək ən sərt adımların atılmasını etiva edən qərarlar qəbul etməlidi.
Virusla bağlı ölkə daxilindəki real durum tələb edərsə, bütün səviyyələrdən olan məktəblərin və uşaq baxçalarının fəaliyyətini müəyyən dövrə qədər dayandırmaq lazımdır.
Koronavirusun yaratdığı iqtisadi fırtına və dünyanın maliyyə bazarlarında baş verən çöküşlər Azərbaycan iqtisadiyyatına və maliyyə sisteminə təsirsiz ötüşməyəcək.
İlk növbədə neftin qiymətlərinin kəskin ucuzlaşması hesabına ölkəyə valyuta daxilolmalarının ciddi şəkildə azalması manata təziqləri artıracaq. Belə bir vəziyyətdən çıxışın yollarından biri virus ram edilənə qədər dövlət büdcəsinin xərclərində xüsusi qənaət rejiminin tətbiq edilməsi olmalıdır. Daha doğrusu yaranmış vəziyyətdə büdcədən ikinci, üçüncü dərəcəli xərclər dayandırılmalı və ya maksimum məhdudlaşdırılmalıdı ki, ölkə daxilində xarici valyutaya olan təziqlər bir qədər neytrallaşdırılsın.
Nəzərə alsaq ki, ümumi idxalımızın 15%-ə qədəri koronovirusun hegemonluq etdiyi Çin və İranın payına düşür, o halda bu idxalı əvəzləyəcək alternativ variantların üzərində ciddi düşünmək lazımdır. Əks halda, bir müddətdən sonra daxili bazarda bu ölkələrdən idxal olunan malların qiymətləri kəskin şəkildə bahalanacaq.
Mia.az
jpg-1583250709.jpg)
SON XƏBƏRLƏR
NATO: "Biz Rusiyaya etibar edə bilmərik"
Meyxanaçı Namiq Qaraçuxurlu və qardaşı oğlu niyə saxlanılıb? - Rusiyadan daha bir ikrah doğuran hərəkət
TFF prezidenti: ""Qalatasaray" bu etapı keçəcək gücə sahibdir"
"Vəzifədən getməyəcəm" deyən FED-in üzvü Donald Trampa qarşı iddia qaldırdı - ABŞ tarixində bir ilk yaşanır
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
“Miray” ləqəbli tiktoker saxlanıldı
Ərdoğanın "qılınc" xəbərdarlığı, nazirin "ordumuz hazırdır, 7/24 gözləyir" mesajı... - Türk ordusu böyük əməliyyat anonsu verdi
Bakıda ermənilərin cinayət işi üzrə məhkəmə işi - Qukasyan və Harutyunyanın ifadələri dinlənilib (Yenilənib)
Hakan Fidan ABŞ dövlət katibi ilə telefonda danışıb
ÇL-in PÜŞKÜ ATILDI - "Qarabağ"ın bəxtinə çox çətin rəqiblər düşdü
Gəncədə daha bir bıçaqlanma hadisəsi olub
Məmmədalı Ağayevi Moskvada saxlayıblar
Kiyevdə Azərbaycan səfirliyinin pəncərələri qırılıb, damda çatlar əmələ gəlib - XİN Rusiyanın hücumu ilə bağlı məlumat yaydı
Karlos Soler "Real Sosiedad"a keçir
"Gündəlik, həftəlik, altı aylıq və illik gediş biletləri təsis olunmalıdır" - Partiya sədrindən gediş haqları ilə bağlı xəbərlərə maraqlı reaksiya
Netanyahunun qəfil həmləsi və Ankaranın artan qəzəbi: rəsmi Bakı hansı addımı atacaq? - TƏHLİL
13 yaşlı qıza 30-dan çox kişi təcavüz edib - Kəmalə Ağazadə şok iddianı təsdiqlədi, "saxlanılanlar var" dedi (YENİLƏNİB)
“Meydan TV”nin əməkdaşlarına 8 maddə ilə ittiham verilib
Abşeronda 54 yaşlı kişini öldürüblər
Ərdoğan Şahbaz Şəriflə müzakirə aparıb
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
Ərdoğan Zelenski ilə telefonda danışdı - Nələr müzakirə olunub?
BŞTİ əməkdaşı başsız məktəbin dağınıq binası ilə bağlı tələb qoyub - "Təhsil Nazirliyində də tualetin qapısı yoxdur?" - FOTOLAR
Belaruslu nazir İstanbulda yoxa çıxıb - Axtarış başlayıb
"Sivasspor" oyunçusu ilə yollarını ayırıb
Bakıda 15 mənzilin sakininə müvəqqəti kirayə pulu veriləcək
Sabiq komitə sədrinin qızı vəzifədən azad olunub - Açıqlama
Teleaparıcı "Azəriqaz"a səsləndi: "Bu, nə məntiqdir? Kartlarınız işləmirsə..." - FOTO
Bakıda ictimai nəqliyyatda gedişhaqqı artırılacaq? - Açıqlama
Babək Quliyev UEFA-dan təyinat alıb
Prezident İlham Əliyev fərman imzalayıb - Dəyişiklik
Təhsil krediti üçün müraciətlər başlanıb
Prezident İlham Əliyev Avropa İttifaqının xüsusi nümayəndəsini qəbul etdi - Nələr müzakirə olunb?
Beynəlxalq axtarışda olan 9 İŞİD üzvü tutulub - İstanbulda
"Olimpik Marsel" Dani Sebalyosu heyətinə qatır
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
"Hakimiyyət baxır, məni tanıyır" - Kəramət
Həkim barışıq üçün alimin ailəsinə 40 min təklif edib - Məhkəmə işi
"Açıq-saçıq geyinmisən, səni müayinə etmirəm" deyən həkim... - Türkiyədə daha bir maraqlı olay
Kenni Arroyo yeni klub axtarır
Daha bir ölkə ABŞ-a poçt göndərişlərini dayandırıb