("Statusman” kitabından seçmələr)

Kəpənəklərin bir növü haqqında məlumat məni düşündürdü. Latınca "ephemerotera” adlanan kəpənək cəmi bir gün yaşayır. Adının tərcüməsi də "birgünlük”dür.

Təsəvvür edirsiniz? Cəmi bir gün! Bu kəpənək haqqında daha bir neçə məlumat: gözəl olur, ağzı olmur. Gün ərzində axtarıb sevgilisini tapır, birgə yaşayır, günün sonuna dişi kəpənək yumurtalarını bir yarpağın arxasına qoyur. Günün sonunda hər ikisi bu dünyanı tərk edir.

Əvvəl kəpənəyin əlamətlərinə münasibətimi bildi­rirəm: gözəl olmaları təbiidir, çünki onlar elə ilk baxışdan biri-birinə vurulmalıdır. Sonrakı baxışlara, sadəcə, vaxt yoxdur. Ağızları da ona görə yoxdur ki, bir gün yaşamaq üçün yeyib-içməyə ehtiyac qalmır. Hə, elə buna görə də ağızın ehtiyacından doğan çoxlu problemlərdən azaddırlar. Belə..!

Görünən odur ki, bu kəpənəklərin sevmək və sevilmək ehtiyaclarından başqa heç bir istəkləri olmur! Yalnız sevgiyə həsr olunan bir gün. Daha doğrusu, sevgi ilə dolu bir ömür.

Təsəvvür edək, səhər kəpənək öz baramasından (pupundan) çıxır və öz gözəlinin axtarışına yollanır. Dişi kəpənəklər topa-topa uçaraq rəqs edir. Bu topanın içərisindən o öz seçimini edib ona yaxınlaşır və artıq onlar birgə rəqs edir. Sevgilərini də onlar qanadları ilə izhar edir. Sevgi, mütləq, qanadlı olmalıdır. Sevəndə qanadlanan insanlar bunu bilirlər. Başqa şeylərdə də insanların kəpənəklərlə çox oxşarlıqları var. İnsanlar da həyata gəlirlər, böyüyəndən sonra öz yarılarını tapıb ailə qururlar, həyata övlad gətirib, sonda bu dünyanı elə kəpənəklər kimi də tərk edirlər. Sadəcə, kəpənəklərin bir günə etdiklərini insanlar 80-100 ilə edirlər. Fərq nədədir? İnsanın ağzı var. O bu ağızı gündə ən azı üç dəfə yedirib-içirtməlidir. Çox hallarda insan həyatı elə bu ağıza qulluqda keçir.

Qayıdaq sevgidən başqa heç bir ehtiyacı olmayan kəpənəklərimizə. Bütün həyatlarının mənası məhəbbət olan cütlüyümüzə.

Yeganə neməti sevgi olan bir həyat təsəvvür edin. Yalnız birinə tam, axıra qədər, qalıqsız verilən sevgi! Şübhələrsiz, iradlarsız, yalanlı olmayan saf və ülvi sevgi! Təəssüf hissinin ola bilməyəcəyi bir izdivac!

Bu, bir kəpənək qismətidir – sevgi dolu ömür!

Əminəm ki, Allah insanların "yalançı” sev­gilərin­dən usananda bu kəpənəklərin sevgisinə tamaşa edir, sevinir, öz ilahi rahatlığını tapır!

Yaradan insana daha da mərhəmətli olub, ona minlərlə günlük həyat bəxş edib, onun da hər gün xoşbəxt olmasını istəyir. Təəssüf ki, bu imkandan insan həmişə yararlana bilmir! Eyni zamanda insan istənilən yaşda geri baxanda öz həyatını elə bir gün kimi görür. Yüz yaşında olsa belə.

Əslində, insan elə yaşadığı günü yaşayır. Dünən artıq yoxdur, sabah isə hələ gəlməyib. Biz həmişə elə bir gündə – bu gündə yaşayırıq.

İndi sadə bir sual: insan bircə gün öz ağzını bağlayıb kəpənək ömrü yaşaya bilərmi? Cəmi bir gün! Səhərdən axşama kimi olan həyatını sevdiyinə həsr etsin. Onu sonsuz sevib xoşbəxt etsin. Xoşbəxt etdiyinin xoşbəxtliyindən özü də sonsuz xoşbəxt olsun! Bu xoşbəxtliyinin içərisində ani olaraq anlasın ki, saysız günlərini necə səmərəsiz, mənasız "vaxt öldürməklə” keçirib.

İnsan ömür boyu elə bir kəpənək sevgisi arzulayır, ancaq onu xəyallarında görür, ən yaxşı halda o sevgini şeirlərdə, yazılarda vəsf edir.

Dostlar, ömrə bərabər bir gün üçün, bəlkə, cəhd edəsiniz?

Hümbət Quliyev (publisist-yazar)

birlik.az