jpg-1624466446.jpg)
Kolbasa xərçəng yaradır - Həkim SOS verdi
02-01-2025 [10:28]
Kolbasa xərçəngə səbəb ola bilər.
Kolbasa bişirmə prosesində xərçəngə səbəb ola biləcək maddələr əmələ gəlir.
Bunu tibb elmləri namizədi, həkim İrina Baranova xatırladıb. O, heç vaxt özünə və övladlarına kolbasa almadığını bildirib.
Həkimin sözlərinə görə, kolbasaların tərkibindəki konservantlar, ləzzət artırıcılar, stabilizatorlar və digər xammallar məhsulun saxlanma müddətini uzatmalı və görünüşünü yaxşılaşdırmalıdır. Amma emal zamanı onun tərkibində orqanizmə zərərli olan maddələr əmələ gəlir. Onların müntəzəm istifadəsi ilə bağırsaq və mədə xərçəngi riski artır.
Baranova kolbasaların uşaqlar üçün xüsusilə ciddi təhlükə yaratdığını da qeyd edib.
"Kolbasa sadəcə "tez yemək" deyil, onların tərkibində xərçəngə tutulma riskini artıran əlavələr var", - həkim vurğulayıb.
Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı (ÜST) ilk dəfə 2015-ci ildə emal olunmuş və qırmızı ətin təhlükələrini rəsmi olaraq bəyan edib.
O, vetçina, kolbasa, sosiska və digər emal edilmiş ət məhsullarını kanserogenlərin birinci qrupuna aid edib.
Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının məlumatına görə, qalın bağırsaq və mədə xərçəngi daha çox inkişaf edir.
Kanserogenlərin birinci qrupuna siqaret çəkmək və asbest də daxildir, lakin ÜST qeyd edir ki, bu, onların hamısının eyni dərəcədə təhlükəli olması demək deyil.
Eyni hesabatda ÜST qeyd edib ki, emal olunmuş ətin xərçəngə səbəb olmasına dair qəti sübut yoxdur.
Müstəqil tədqiqat təşkilatı Global Burden of Disease Project hesab edir ki, yüksək səviyyədə işlənmiş ətin hər il təxminən 34.000 xərçəng ölümü ilə əlaqələndirilir.
Həmçinin 2015-ci ildə CBS News ÜST-nin hesabatındakı çatışmazlıqları qeyd edib. Bunlara işlənmiş ət yemək və xərçəngin inkişafı arasında birbaşa əlaqəni müəyyən etmək üçün tədqiqatın olmaması daxildir. Üstəlik, təşkilat hansı məhsulların daha çox kanserogen olduğunu qeyd etməyib.
2023-cü ildə ÜST, emal edilmiş ətin xərçəngə səbəb olduğu qiymətləndirməsini davam etdirib. Belə ki, işlənmiş ət istehlakı və meyvə-tərəvəzin az qəbulu, oturaq həyat tərzi, piylənmə, siqaret və həddindən artıq spirtli içki qəbulu kolorektal xərçəngin səbəbləri kimi müəyyən edilib. Bununla belə, istehlak edilən emal olunmuş ətin miqdarı ilə bağlı ÜST-dən hələlik rəsmi tövsiyələr yoxdur.
Əvvəllər Harvard Universitetinin İctimai Sağlamlıq Məktəbinin alimləri müəyyən ediblər ki, işlənmiş qırmızı ət yemək demansiyanın inkişaf riskini əhəmiyyətli dərəcədə artıra bilər. Həftədə iki porsiya işlənmiş qırmızı ət yemək, onu az yeyənlərlə müqayisədə demansiya inkişaf riskini 14 faiz artırır. Maraqlıdır ki, bir porsiya işlənmiş ətin sağlam alternativi ilə (məsələn, qoz-fındıq və paxlalılar) əvəz edilməsi demansiya riskini 23 faiz azaldır./Lent.az
SON XƏBƏRLƏR
Çin Liviya ilə diplomatik əlaqələri bərpa edib - 10 ildən sonra
Zeynal Nağdəliyev yeni icra başçısını kollektivə təqdim edib - FOTO
Qəzzada ölənlərin sayı 69 185-ə çatıb
Bu ay 4 bürcü böyük sürprizlər gözləyir: pul, karyera və...
Təkcə müğənnilərə 200 min manatdan çox xərcləyən məmur... - Nuri Sərinlədici, Aygün Kazımova, Röya Ayxan və... (FOTO)
Beyləqanda itkin düşən qadının parçalanmış meyiti aşkarlandı
Sabah Bakının iki 2 rayonunun bəzi ərazilərində qaz olmayacaq.
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
"AzerGold" rəhbəri "vurulan" sabiq rəisə yenidən vəzifə verdi
“AZART”ın sahibinin bahalı avtomobillərinə həbs qoyulub
Tramp ölkə başçısına məktub göndərdi: "Netanyahunu bağışla!"
Dövlət Baxçalı: "20 əsgərimizin şəhid olması böyük acı yaşatdı"
Vəkili Şərurlu İsfəndiyarın xəstə olduğunu deyir, özünün isə xəbəri yoxdur - Məhkəmə prosesi
Ərdoğan MHP lideri ilə görüşəcək
"İpoteka haqqında" qanun dəyişib - Nələr olacaq?
"Music Gallery" ilə bağlı qalmaqallı məhkəmə işi: vəzifəli şəxs malları qumarda uduzub
Media yazdı, Baş Prokurorluq cinayət işi açdı - Təfərrüat
Prezident icra başçıları ilə görüşdə: "Sizə heç kim qanunsuz tapşırıq verməyəcək, əgər kimsə bu tapşırığı verərsə..."
C-130-dakı 20 hərbçidən 18-nin nəşi və "qara qutu" tapılıb - VİDEO
İlham Əliyev yeni icra başçıları ilə Naxçıvanın rəhbərini qəbul etdi, sərt tapşırıqlar verdi: "Bəzi məmurlar özlərini apara bilmirlər" - FOTOLAR
MN: "Ağdərə və Pirəkəşküldə yararsız döyüş sursatları məhv ediləcək"
"Sudan nümunələr götürülüb" - Abşeron suvarma kanalında minlərlə balıq niyə tələf olub? (VİEO)
Cəbrayılda mağazada alkoqollu içkilər satılır
İlham Əliyev şirkət rəsmilərini qəbul edib - Nələr müzakirə olunub?
KÜRDƏMİRƏ YENİ İCRA BAŞÇISI TƏYİN OLUNDU: o, kimdir? - Sərəncam
Azərbaycanın görkəmli aşıqlarının adları UNESCO-nun yubileylər proqramına daxil edilib
İcra Hakimiyətinin rəsmi saytında bu şəxsin iş nömrəsi niyə göstərilmir? - FOTOFAKT
İstanbulda turistlərə fırıldaq, yoxsa kəskin bahalaşma? - İngilis turist üsyan edir
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
Yeni Regional Mədəniyyət İdarələri yaradıldı - Fərman
Polad Bülbüloğlu: "Gələn ilin dövlət büdcəsindən kinoya vəsait ayrılmaması düzgün deyil"
Xalq artisti Mənsum İbrahimov Gəncədəki konsertini təxirə saldı: "Türkiyənin şəhidi bizim şəhidimizdir"
75 yaşlı kişi içkidən ölüb - Xırdalanda
SOCAR yeni müəssisə yaradıb
İstanbulda həbs olunan bələdiyyə sədri azadlığa buraxıldı: "Ürəyimin yarısı içəridə qaldı"
XİN açıqlama yayıb
Qəzada şəhid olan pilotla bağlı ürəkdağlayan məqam... - 4 ay sonra ata olacaqdı (FOTO)
Mourinyo klubda narazılıq yaradıb - 6 yeni oyunçu tələb edir
Zakir Həsənov Bosniya və Herseqovinada - FOTO