Əliyev və Ərdoğanın xəbərdarlığı, yaxud BMT TŞ-nın hansı səhvi İsrail - HƏMAS müharibəsini başlatdı? - "Yatan ocaqlar" alovlana bilər
19-10-2023 [13:31]
İsrail-HƏMAS müharibəsi bütün şiddəti və amansızlığı ilə davam edir. Müharibənin hər iki tərəfi də amansızdır hər iki tərəfi də beynəlxalq hüququn norma və prinsiplərinə, habelə insan haqlarına riayət etmir.
Hər iki tərəf müharibə gedişatında mülki obyektləri hədəfə alır, bunun nəticəsində də qadınlar, uşaqlar, qocalar, bir sözlə mülki şəxslər yaralanır, həyatını itirir. Sonuncu dəfə Qəzzadakı xəstəxanaya endirilən zərbə də bir daha İsrail-Fələstin müharibəsinin miqyasının dəhşətini və amansızlığını göstərdi.
Diqqətçəkən əsas məqam isə baş verən hadisələrə başda BMT Təhlükəsizlik Şurası olmaqda beynəlxalq təşkilatların laqeyd qalmasıdır. Ən elementar şəkildə Qəzzada xəstəxanaya edilən hücuma dair heç bir araşdırma aparılmadığı kimi şifahi ya da yazılı etiraz da səslənmədi.
Ümumiyyətlə mövcud İsrail-HƏMAS müharibəsinin başlanmasında BMT TŞ-ın səhlənkarlığı böyükdür. Məsələ ondadır ki, HƏMAS Qəzzada hakimiyyəti əla aldıqdan sonra ərazidə geniş şəkildə silahlanmaya getdi. HƏMAS mülki şəxslərdən İsrail ilə gərginlikdə aktiv şəkildə istifadə etdi. Ən əsası da HƏMAS humanitar yardım adı altında əraziyə külli miqdarda silah-sursat cəmlədi. Bütün bunlar baş verərkən isə BMT TŞ heç bir tədbir almadı.
Reallıq ondan ibarətdir ki, BMT TŞ bu gün ona olan gözləntiləri doğrultmur. Dünyada münaqişələr hərbi yolla həll edilir yada edilməyə çalışılır, dondurulmuş münaiqşələr yenidən alovlanır, yeni münaqişlər yaranır. Lakin bütün bunlara baxmayaraq BMT TŞ siyasi polimika meydanını xatırladır.
Ümumiyyətlə BMT TŞ-nın fəaliyyətsizliyinin ən önəmli səbəbi 5 (Çin Fransa Rusiya Birləşmiş Krallıq ABŞ) daimi üzv və onların veto hüququ məsələsidir. Aydın məsələdir ki, Rusiya və Çinin verdiyi təklifləri Fransa, Birləşmiş Krallıq, ABŞ veto edir. Və ya Fransa, Birləşmiş Krallıq, ABŞ-ın verdiyi təklifləri Rusiya və Çin veto edir.
Qərar qəbuletmə və veto hüququnun BMT TŞ-ın 5 daimi üzvündə olması qrumun fəaliyytəsizliyin əsas səbəbidir. İş belə olan təqdirdə, Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanın “Dünya beşdən böyükdür. İndi bunu özləri də etiraf edirlər. Artıq bunun mümkünsüzlüyü barədə danışmağa başlayıblar. Bizim dediklərimizə gələcəklər” və Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin Qoşulmama Hərəkatının Əlaqələndirmə Bürosunun Bakıda keçirilən Nazirlər görüşündə söylədiyi “BMT Təhlükəsizlik Şurası (TŞ) keçmişin qalığıdır və hazırkı reallıqları əks etdirmir. Biz Təhlükəsizlik Şurasında daha çox ölkənin təmsil olunması və coğrafi baxımdan daha ədalətli olması üçün onun tərkibinin genişləndirilməsinin tərəfdarıyıq” sözləri yada düşür.
Hər iki liderin dediyindən əslində bu nəticəyə gəlmək olar ki, BMT daxilində islahatlara, Təhlükəsizlik Şurasının strukturunda dəyişiklik edilməsinə və “Beynəlxalq birliyin konstitusiyası” adlandırılan BMT Nizamnaməsində əlavələr və düzəlişlər edilməsinə ehtiyac var.
Əks təqdirdə İsrail-HƏMAS müharibəsi bitmədən “Kəşmir”, “Tayvan”, “Kuril Adaları”, “Kosovo”, “Abxaziya”, “Cənubi Osetiya” münaqişələri də alovlanacaq və bu münaqişənin tərəfləri problemi hərbi yolla həll etmək istəyəcək.
Turan Rzayev
MİA.AZ
SON XƏBƏRLƏR
Dələduzluğa görə axtarışda olan 10 nəfər saxlanılıb
İlham Əliyev Daşkənddə "Gələcəyin İrsi" Beynəlxalq Mükafatının təqdimat mərasimində iştirak edib
Azərbaycan neftinin qiyməti 68 dollara çatdı
"Vatsap" proqramı bu gündən bəzi telefonlarda işləməyəcək - SİYAHI
“Nar” şagirdlər arasında oxu mədəniyyətini təşviq edir
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
Stokholmda avtobus dayanacağa girib - Çoxlu sayda ölü və yaralı var
BMT-nin Baş katibi Kiyevdə Azərbaycan səfirliyinə raket zərbəsini pisləyib - Bəyanat
Super Liqadan səkkiz klub cəzalandırılacaq
Kylian Mbappe zədələndi
"Amazon"da kütləvi ixtisara start verildi - 14 min işçi yola salınır
Ərəstun Oruclu da Baş Prokurorluğa çağırılıb
Müğənni Dəniz Əsədovaya yeni ittiham irəli sürülüb - 5 maddə ilə
Azərbaycan əhalisinin sayı açıqlandı
Altay Göyüşov Baş Prokurorluğa çağırılıb - Açıqlama
Vaqif Allahverdiyev Baş Prokurorluğuna çağırılıb
Nazirliyin Şirvandakı zavodunda qəza: ölən var (Yenilənib)
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank 3 günlük məzənnəni açıqladı
"Qalatasaray"ın icarədə olan futbolçusu: "Geri dönməyəcəyəm"
RƏSMİ BAKI RUSİYAYA NOTA VERDİ - Rus səfir XİN-ə çağırıldı
Bakıda 2 tona yaxın yararsız ət aşkarlanıb
Türklər kimi ölkə başçısı görmək istəyir? - SORĞU
"Bakcell"in meqa lotereyasında 6-cı avtomobil sahibinə çatdı!
"Beşiktaş"da nə baş verir? - İlə 6 milyon avro sabit maaş alan futbolçu oyuna çıxmaqdan imtina edir
Prezident İlham Əliyev daha bir fərman imzaladı - AYNA ilə bağlı
Prezident Agentlik sədrinə yeni vəzifə verdi - Fərman
"Bakı Metropoliteni"ndə daha bir dəyişiklik - Yeni rəis kimdir?
Baltalanan qadın İcra Hakimiyyətinin mühasibi imiş
BU SAAT 2.3 MİLYON MANATA SATIŞA ÇIXDI - FOTOLAR
Bakıda narkotik satışı ilə məşğul olunan şəxslər saxlanılıb
Türk ölkələrinin kəşfiyyat rəhbərləri Xankəndidə: "Məlumat mübadiləsinin daha intensiv aparılması vacibdir" - FOTOLAR
Azərbaycanın Ukraynadakı səfirliyinin binası və maşınlarına ciddi ziyan dəyib - Rusiyanın hücumu nəticəsində + FOTOLAR
“ARB TV” MMC-nin fəaliyyətinə xitam verilir
“Bakı Metropoliteni” 586 min manatı "məsləhət"ə xərcləyəcək
"Səs” qəzeti fəaliyyətini dayandırıb? - Bir-birini təkzib edən açıqlamalar (Yenilənib)
Nizami rayonunda sürətlə artan qanunsuz tiklilər və ya icra başçısının istehza doğuran qərarı...
Xankəndidə mənzillər satışa çıxarılacaq
Adnan Əhmədzadənin Ramiz Mehdiyevin nəvəsi ilə əlaqəsi... - Sensasiyalı iddia yayıldı
Prezident İlham Əliyev Asiya İnkişaf Bankının nümayəndə heyətini qəbul edib - Müzakirə
Qadın tualetində gizli kamera tapıldı - FOTO