Asan, rahat və şəffaf elektron xidməti, yaxud bürokratiyanı kim və niyə yaradır?
07-04-2020 [21:32]
Xankişi Kişiyev,
Əməkdar Mühəndis
***
Hörmətli Prezidentimizin rəhbərliyi ilə ölkəmizdə dövlət orqanları tərəfindən vətəndaşlara göstərilən xidmətlərin şəfaflığını və rahaliğını təmin etmək məqsədi ilə bir sıra lahiyələr (ASAN, E-Hökümət, E-təhsil və s) həyata keçirilib. Bürokratiyanı kim və niyə yaradır?
İşləmiyən vətəndaşlarımız Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiyəsi Nazirliyinin elektron saytında işsiz kimi qeydiyyatdan keçməkdə çətinliklərlə qarşılaşırlar. Kütləvi xidmət sahələrində elektron saytlar hazırlanarkən mövcud qayda və qanunlar nəzərə almadan xidmət göstərdikləri müştərilər və mövcud şərait nəzərə alınmır. Bəzi hallarda kütləvi xidmət sahəsində hazırlanan elektron saytlarda vətəndaşların mənafei (əhalini) deyil, sayt sahiblərinin, o cümlədən dövlət qurumlarının mənafei (maraqları) əsas götürülür.
Analoji fakt: Tutaq ki, vətəndaş hər hansı bir məmurun qəbuluna gedir və şəxsiyyətini təsdiq edən sənəd olaraq şəxsiyyət vəsiqəsini təqdim edir. Amma bu məmur onu qəbul etmir və qəbul üçün mobil nömrəni, həmçinin mobil nömrənin onun adına olub-olmamasını təsdiq edən sənəd istəyir. Və ya ondan soruşduğu mobil nömrənini müvafiq orqanda olan mobil telefon nömrələri haqqında olan elektron məlumatlar bazası ilə yoxlayır, nömrə ona aid deyilsə, o vətəndaşı qəbul etmir. Əcaba, bu, nə qədər qanuna uyğundur?
Bu analoji hadisə , bürokratik əngəl olub işləməyən vətəndaşlarımıza elektron variantda operativ və şəfaf xidmətin təşkilinə ciddi maneədir.
Təcrübəmdən: belə analoji problemlərlə Bakı Telefon Rabitəsi İstehsalat Birliyində (BTRİB) Baş direktor müavini vəzifəsində çalışarkən üzləşdim. Bakı şəhərində vətəndaşlarımıza elektron vasitələrlə telefon çəkilişi prosedurunun təşkilində vətəndaşdan BTİB-in saytında qeydiyyatdan keçməsi üçün eyni qaydada şəxsiyyət vəsiqəsi PİN kodundan başqa, mobil telefon nömrəsi və ya mobil nömrə əvəzində sürücülük vəsiqəsinin nömrəsi tələb olunurdu. Belə prosedur vətəndaşlar üçün ciddi problem yaradırdı.
O dövrdə İKT sahəsində peşəkar mütəxəsislərdən biri mənə telefon çəkilişi üçün müraciət etdi. Ona bu proseduru elektron variantda həyata keçirməsini tövsiyə etdim. Sonradan mənə məlum oldu ki, o, elektron qaydada müraciətini qeydiyyatdan keçirmək üçün iki saat vaxt sərf edib. Belə çıxırdı ki, İKT üzrə müəyyən biliklərə sahib olmayan şəxslərin belə prosedurla elektron variantda qeydiyyatdan keçmələri daha çətindir. yaxud mümkün deyildi.
Maraqlar: bu, əhalinin deyil, korparativ şəxsi maraqlar üçün qurulmuş, amma tərəqqinin qarşısını alan hadisə idi.
Beləliklə, nəticədə vətəndaşlar telefon çəkilişi üçün elektron variantda qeydiyyatdan keçə bilməyib, məcbur olub Telefon Qovşaqlarına gedirdilər. Vətəndaşların Telefon qovşaqlarına gəlməsinə qovşaq rəhbərləri və rəisləri maraqlı olduğundan həmin anormal proseduru ləğv edə bilmədim. Vətəndaşların çoxsaylı haqlı müraciəti ilə əlaqadar Məlumat Hesablama Mərkəzinə və işə "cavabdeh" şəxslərə müraciətim heç bir nəticə vermədi. Vətəndaşları qovşağa dəvət edib, qovşaqda onların müraciətini elektron variantda sistemə daxil etməklə (perepiska) nazirliyə gündəlik yüzlərlə elektron variantda telefon çəkilişi haqqında məlumat verirdilər.
Halbuki, vətəndaşın şəxsiyyətini müəyyən edən tək sənəd şəxsiyyət vəsiqəsidir. Əlavə hər hansı bir sənədin mobil telefon nömrəsi və ya sürücülük vəsiqəsi və s. sənədlərin tələb olunması əsasızdır.
"Koronovirus" karantin müddətində vətəndaşlarla dövlət orqanları arasında elektron vasitələrlə olan münasibətlərin tam sadələşdirilməsi və vətəndaşların elektron variantda qeydiyyatdan keçmələri üçün şəxsiyyət vəsiqəsi məlumatları yetərli olub, hər hansı başqa məlumat tələb etmək əsasızdır.
Hal-hazırda mobil nömrə haqqında məlumat tələb etmək yanlışdır!
“Adınıza olan mobil nömrənizi daxil edin.” – yanlış tələbdir.
İşləməyən vətəndaşın adına mobil telefon yoxdursa, nə etməlidir? Vətəndaşların istifadə etdiyi telefon onun adına olmazsa, nə etməlidir? Telefonu olmayan vətəndaş deyilmi? Nəzərə alsaq ki, işləməyən vətəndaşların bir qisminin internet və kompüteri yoxdur…!
Qeydiyyatdan yalnız şəxsiyyət vəsiqəsi ilə FİN kodu ilə həyata keçməlidir.
Köhnə və yeni şəxsiyyət vəsiqələrinin üzərində FİN kodlar
Qeydiyyatdan keçmək üçün şəxsiyyət vəsiqəsində göstərilən FİN koddan başqa məlumat tələb etmək əsasızdır.
Mia.az
Daha bir jurnalist həlak olub
CHP liderindən daha bir sürpriz qərar - Bu gün Baxçalı ilə görüşəcək
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
Xorvat məşqçi daha bir komandadan qovulub
"Fənərbaxça" Konyada vacib xal itiirb
Vaqif Səmədoğlunun 85 illik yubileyinə həsr edilmiş poeziya müsabiqəsinin ilkin seçimi olub - SİYAHI
HƏMAS-la İsrail atəşkəsə razılaşıb? - İsrail təsdiqləmir, şərtlər də gizli saxlanılır
Paşinyan Moskvaya gedir - Putinlə ikitərəfli görüş olacaq
Bakıda külək güclənəcək, yağış intensivləşəcək - Xəbərdarlıq
Azərbaycanla Ermənistan arasında 40 sərhəd dirəyi quraşdırılıb
Qarabağ zonasında 2046.3 hektar ərazi minalardan təmizlənib
Dövlət qulluğuna imtahan keçiriləcək
DSMF-də rəsmi yoxlama başlayıb - Açıqlama
Slovakiyanın Baş naziri Azərbaycana gəlir
Bakı dünyanın "İdman Paytaxtı” seçilib
Dövlət Komitəsi ilə “Bakcell” arasında memorandum imzalandı
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
SABİQ DEPUTATIN RAMİZ MEHDİYEVƏ ŞOK MƏKTUBU ÜZƏ ÇIXDI: "Hörmətli ağsaqqalım..." - "Bəlkə, özləri yazıb "qol" çəkiblər?" - FOTO (YENİLƏNİB)
Rezidenturaya qəbulun nəticələri açıqlanıb
RUSİYA UKRAYNANI ADDIM-ADDIM ƏLƏ KEÇİRİR: "Xarkov və Donetskdə daha iki yaşayış məntəqəsi nəzarətə götürülüb"
Qəzzada savaşın 213-cü günü: ölənlərin sayı artlb
Hakim: "AMEA-nın vitse-prezidenti bilərəkdən, ya bilməyərəkdən cavab vermir" - Qalmaqallı məhkəmə (FOTOLAR)
Keçmiş komitə sədri hakim qarşısına çıxarılır - Korrupsiya ittihamı
Türkiyədə ağır qəza: 8 nəfər ölüb, çoxlu sayda yaralı var - FOTOLAR
Ağdərə və Qubadlıda insan qalıqları tapılıb - Prokurorluq araşdırma aparır (Yenilənib)
Joze Mourinyo Türkiyəyə gəlir - İki illik razılaşma əldə olunub
ABŞ səfiri Füzuli və Şuşada - FOTOLAR (YENİLƏNİB)
Putin beşinci dəfə and içəcək
QMİ Məhərrəmlik ayının başlanacağı tarixi açıqladı
Prezident İlham Əliyev Həştərxan vilayətinin qubernatorunu qəbul edib - FOTO (Yenilənib)
Emin Əmrullayev yola saldı: nazir həmkarı özünə müşavir götürdü - Sabiq mətbuat katibi vəzifəyə təyin olunub
Azərbaycanla daha bir ölkə arasında viza tələbi aradan qaldırılıb
Gömrük Komitəsinin sədri özünə daha bir müşavir götürüb
Sabahın hava proqnozu açıqlandı
Prezident İlham Əliyevdən daha bir - Dəyişiklik
ABŞ-da unikal hadisə: qadın 10 həftə ərzində lotoda iki dəfə 1 milyon dollar qazanıb - "Qənaətlə xərcləyəcəm"
Dövlət xidməti rabitə müəssisələrini "vurdu": “Telefon xidmətlərinə görə əlavə ödənişlər tələb edilir” - Xəbərdarlıq
Anar Məmmədli ev dustaqlığına buraxılmadı - Məhkəmə iclası
Quş qripinə qarşı epizootoloji monitorinqlər keçiriləcək
İki həftə əvvəl "ərim məni döyür" harayı çəkən müğənni ölüm xəbərindən dərhal sonra dəyişdi: "Andımıza sadiq qaldıq, canım yoldaşım"
İsrail əsgərləri Tulkerim qaçqın düşərgəsini mühasirəyə alıb