12-01-2018 [18:25]
Qiymətli kağızlar bazarından fərqli olaraq Foreks valyuta bazarında konkret tənzimləmə sistemi yoxdur. Bu, ilk növbədə onunla əlaqədardır ki, Foreks valyuta bazarının mərkəzləşmiş qərargahı yoxdur. Bu, müxtəlif xidmətlər təklif edən möhtəkirli fəaliyyər sferasında iri maliyyə-kredit və broker kompaniyasından, dilinq mərkzindən, digər təşkilatlardan və fiziki şəxslərdən ibarət ümumi beynəlxalq şəbəkədir. Lakin yeganə tənzimləyiçi olmasına baxmayaraq, ayrı-ayrı inkişaf etmiş ölkələr özlərində Foreksvalyuta bazarında iştirakçıların fəaliyyətini tənzimləyən, eləcə də onların maliyyə siyasətinə təsir göstərən müvafiq orqanlar yaratmışlar. Hətta onların bəziləri nəinki milli, beynəlxalq status aldılar. Bu çür tənzimləyiciyə malik olmaq onun sahibinə maliyyə bazarının digər ixtisaslaşmış üzvləri arasında daha çoz səlahiyyət verir. Çünki belə lisenziya almış kompaniyalar daha çox inam yaradır və başqalarından etibarlı sayılırlar.
Maliyyə tənzimləyiciləri bazar subyektlərinin hərəkətini tənzimləyən və reqlamentləşdirənorqanlar olub, kifayət qədər hüquq və səlahiyyətə malikdirlər. Onların bazarda səlahiyyəti monopol hakimiyyətdən (qanun layihələrini lobbiləşdirən) başlayaraq, işinin öhdəsindən gəlməyən iştirakşıların bazardan çıxarılma qərarları (lisenziyaların alınması), ləğv etməsinə qədər mümkündür.
Maliyyə tənzimləyicisi anlayışı
Qloballaşma prosesinin təsiri ilə Dünya təsərrüfat sisteminin daim dinamik inkişafı fonunda maliyyə bazarı iştirakçıları arasında münasibətlər daim nəzarətdədir və tənzimlənmə tələb edir. Məhz tənzimlənmə mexanizmi maliyyə bazarları üzərində,onun iştirakşılarının qəbul olunmuş normativlərə uyğun nəzarəti təmin etməlidir. Bu zaman bazar iştirakşılarının sərbəst fəaliyyətinnin təmin edilməsi maliyyə bazarının tənzimlənmə prosesinin əsas məqamıdır. Həm strategiya seçimi planında, həm də nisbi olaraq coğrafi yerləşmə amilidir.
Foreks maliyyə bazarınöqteyi nəzərdən maliyyə bazarındakı vəziyyəti belə qiymətləndirmək olar ki, Foreks bazarında dəqiq və konkrettənzimləmə mexanizmi yoxdur. Valyuta bazarının strukturu qlobal şəbəkə tərəfindən təqdim olunur, tərkibinə mal-kredit şirkətləri, dilerlər, broker kontorları və treyderlər daxildir.
Beləliklə, nəzarətedici təşkilatlar öz iştirakı ilə valyuta bazarrının iştirakçılarının fəaliyyətinə, eləcə də maliyyə siyasətinə təsir göstərir..
Nisbətən iri mliyyə bazarları iqtisadi cəhətdən inkişaf etmiş ölkələrdə fəaliyyətdədir. Lakin Foreks dünyəvi, qlobal xarakter daşıyır və coğrafi asılılığı olmayan bazardır. Ona görə də bu maliyyə bazarında baş verən prosesə nəzarət etmək üçün iqtisadi cəhətdən inkişaf etmiş bir çox ölkələr sonradan transmilli əhəmiyyət kəsb edən öz milli nəzarət institutlarını yaratdılar.
Maliyyə tənzimləyicilərinin rolu
Onların əsas rolu aşağıdakılardan ibarətdir:
- xarici valyutalara münasibətdə daxili valyuta kurslarına nəzarət
- kommersiya banklarının dövlətdən borc aldığı pula görə faiz dərəcələrinin qoyulması
-qiymətli kağızların emissiyası
-inflyasiya səviyyəsinə nəzarət və onun aşağı səviyyəsi üçün təkliflərin işlənib hazırlanması
-maliyyə oyunçularının (bank, sığorta, lizinq şirkətləri) qoyulan qaydalara riayət olunmasına nəzarətinin həyata keçirilməsi
Tənzimləyicilərin iştirakçıların hüquqlarının müdafiəsinin təmin olunmasında fəaliyyəti
Maliyyə bazarlarının tənzimləyicilərinin fəaliyyəti Avropa İttifaqınınyeni ölkələrində istehlakçıların hüquqlarının müdafiəsi baxımından böyük rol oynayır. Bu iş müəyyən istiqamətlər üzrə aparılır. Ayrı-ayrı Avropa ölkələrində onların fəaliyyəti haqqında nümunə göstərmək olar.
UNEC-in dissertantı
Əziz İsmayıl oğlu Əzizov
12.01.2018
Heydər Əliyev Mərkəzində “20 ilin sədası” adlı konsert proqramı keçiirlib - FOTOLAR
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
Bakıda həkimi bıçaqlayıblar
"Real Madrid" 36-cı dəfə La Liqa çempionu olub
Ceyhun Bayramov Qambiyada Hakan Fidanla görüşüb
59 yaşlı kişi 67 və 58 yaşlı iki nəfəri güllələyib, daha sonra isə... - Şəkidə şok olay
Sabah Bakıda bu yollar bağlanacaq
Tovuz rayonunda zəlzələ olub
Prezident Türkiyə ilə bağlı daha iki qanunu təsdiqləyib
Xankəndi Şəhər Prokurorluğu yaradılıb - Sərəncam
Bakıda 58 yaşlı şəxs adam öldürüb
Nigar Köçərli: "Bu işlə məşğul olub milyonçu olmaq olmaz" - "Bir çox qadınlar kimi qır-qızıla üstünlük vermirəm"
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
İtaliya XİN: "Biz Ukraynaya qoşun göndərməyəcəyik"
"Beşiktaş" son saniyə qolu ilə qazandı
Müdafiə Nazirliyində 143 minlik mənimsəmə: general və keçmiş idarə rəisləri hesab verir - Məhkəmə prosesi
Rusiya ilə Azərbaycan arasında əlaqələr genişlənir - Baş nazirin müavinləri görüşüblər
Ərdoğandan Özəllə görüşü haqda ilk açıqlama: “Türkiyənin buna ehtiyacı vardı" - "Siyasətin yumşalmasını istəyirəm"
Naxçıvan Dövlət Universiteti haqda qərar imzalandı
Əli Əsədov ƏƏSMN-lə bağlı yeni qərar imzalayıb
Onlar pensiyaya daha tez çıxacaq - Prezident “Əmək pensiyaları haqqında” qanuna dəyişikliyi təsdiqləyib
Prezident İlham Əliyev fərman imzalayıb
Yağış yağacaq - Xəbərdarlıq
“Auto Azərbaycan” MMC barəsində araşdırmaya başlanıb
Daha 66 dərmanın qiyməti ilə bağlı qərar verildi
İŞIQ və QAZ XƏTLƏRİNƏ NEÇƏYƏ QOŞULMAQ OLACAQ? - Qiymətlər açıqlandı (Qərar + DETALLAR)
Avropa çempionatı: millilərimizin rəqibləri müəyyənləşib
Vilayət Eyvazov generalı özünə müşavir təyin edib - DİN-də növbəti dəyişiklik (FOTO)
Pakistanda sərnişin avtobusu aşıb: 20 nəfər ölüb
Şimali Koreya xaricdən tələbələrin ölkəyə girişinə icazə verdi
DEPUTATLAR TOPLANIR: hansı qanunlar dəyişir? - SİYAHI
Xaricdə oxuyan daha 62 nəfərin diplomu tanınmayıb - SİYAHI
Strateji Obyektlərin Mühafizəsi Dövlət Agentliyi Bakı-Novorossiysk şimal ixrac neft boru kəmərində təlim keçirib - FOTO
Rəsmi Moskva: "Makronun açıqlamaları təhlükəlidir" - "Rusiya əsgərləri ABŞ bazasına yerləşdirilir"
COP29.az vebsaytı istifadəyə verilib
İcra başçısını güllələyənlə bağlı daha bir qərar verildi
Türkiyə klubu zəlzələdə ölən futbolçunun pulunu ailəsinə ödəməyib
Gömrük Komitəsində əməliyyat: rəis istintaqa cəlb olunub (Yenilənib)
General Kərəm Mustafayev İranda - Hərbi əməkdaşlıq və...
Ceyhun Bayramov Qambiyaya gedib
Erməni mediası niyə qorxuya düşüb? - TƏHLİL
GÜRCÜSTANDAKI GƏRGİNLİYİN GÖRÜNMƏYƏN TƏRƏFLƏRİ: "Əliyev hər kəsə göstərdi ki, Putinlə anlaşmaq mümkündür"
ABŞ müdafiə naziri: "Qəzzada bizim əsgərlərimizə hücum gözləmirəm"
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz