26-10-2016 [15:47]
Azərbaycanda mövcud monetar vəziyyət pul-kredit siyasətinin daha da sərtləşdiriləcəyini proqnoz edir. Bəs, pul-kredit siyasətinin sərtləşdirilməsi özündə hansı tədbirləri ehtiva edir.
Mia.az Fins.az-a istinadən xəbər verir ki, maliyyə eksperti Ramin Rəhimov bu tədbirlərin ardıcıllığını təqdim edib:
1. Uçot dərəcəsinin artırılması – İlk təsiredici tədbirlərdən biri məhz uçot dərəcəsidir. 2015-ci ilin dekabr devalvasiyasından sonra Azərbaycanda uçot dərəcəsi 3,5%-dən tədricən yüksəlməyə başladı və bu tendensiya 9%-ə qədər davam etdi. Bu il sentyabr ayının 14-dən Azərbaycanda uçot dərəcəsi birdən-birə 6 faiz yüksələrək 15%-ə qalxdı. Ekspert hesab edir ki, bu maksimum həddlərdən biridir və Mərkəzi Bankın yenidən uçot dərəcəsini artırması gözlənilən deyil.
2. Məcburi ehtiyat normasının artırılması - yəni bankların cəlb etdiyi depozit portfelinin müəyyən bir hissəsinin Mərkəzi Bankda saxlanılması nəzərdə tutulur. Hazırda milli və xarici valyutanın həcminə görə bu norma 0,5-1 faizdir. Yəni, banklar 10 milyon manat depozit cəlb ediblərsə, məcburi ehtiyyat norması 1 faizdirsə, onda həmin vəsaitin 100 mini Mərkəzi Bankda ehtiyyatda saxlanılmalıdır. Başqa sözlə desək, bank həmin vəsaitdən istifadə edə bilməz. Bu həm də o deməkdir ki, banklarda olan hər 10 milyonun 100 mini dövriyyədən kənarlaşdırılır. Hazırki vəziyyətdə məcburi ehtiyyat normasının qaldırılması mümkün variantlardan biri ola bilər.
3. Açıq bazar əməliyyatları vasitəsilə dövlət qiymətili kağızlarının, eləcə də Mərkəzi Bankın öz maliyyə alətlərinin bazara çıxarılması. Buna SOCAR-ın qiymətli kağızları, Maliyyə Nazirliyinin dövlət istiqrazları və səhm bazarının aktivləşməsi misal ola bilər.
4. Depozit hərraclarının keçirilməsi – Mərkəzi Bank həftədə bir dəfə olamaqla depozit hərracları keçirir. Hərraclar istənilən nəticəni tam verməsə də banklarda olan manat likvidliyinin cəlb edilməsi üçün məqbul vasitələrdən biridir. Həmçinin manatla maliyyə alətləri olmadığından da qismən gəlirlidir. Son depozit hərracında 50 milyon manat gözləntisinə baxmayaraq banklardan 24,0 mln. manat cəlb olundu və orta ölçülmüş faiz dərəcəsi isə 14,37%-ə qədər düşdü.
5. Kredit maksimumu alətinin tətbiqi – bankların həyata keçirdiyi kredit əməliyyatlarında kredit limitlərinin müəyyənləşdirilməsi deməkdir. Yəni, bankların cəlb etdikləri depozitlərin və vəsaitlərin hansı faiz nisbətində kreditləşməyə yönəltmələrinə müəyyən limitlər qoyula bilər.
6. Faiz nəzarəti – faiz dərəcəsinin müəyyənləşdirilməsi deməkdir. Depozit və kreditləşmədə maksimum faiz dərəcələri müəyyən olunub. Qorunan depozitlər üzrə faiz dəhlizi hazırda 15 faizdir. Faiz nəzarəti depozit əlaqələrini genişləndirməklə yanaşı, həm də kredit əməliyyatlarını məhdudlaşdırmaq məqsədilə istifadə oluna bilər. Bu halda kreditləşmə üzrə maksimum dərəcə müəyyənləşəcək. Hazırki vəziyyətdə bu alətin yalnız istehlak kreditlərinə şamil olunması ağlabatan görünə bilər.
Bu addımlar ilk növbədə dövriyyədən manat kütləsinin yığışdırılması və nəticədə manatın dəyərsizləşməsinin qarşısını almaq məqsədi daşıyır. Artıq bir neçə alətin paralel olaraq istifadə edildiyini görürük. Qiymətli kağızlar bazarındakı aktivlik, depozit əməliyyatlarının həyata keçirilməsindəki intensivlik və kredit üzrə uçot dərəcəsinin qaldırılması sırf sərtləşdirmə alətləri idi. Eyni zamanda manat aləti olaraq Mərkəzi Bankın notlarının yenidən aktivləşməsini də gözləmək olar. Qeyd edək ki, sabitlik dövrünün maliyyə aləti kimi yadda qalan notlar üzrə gəlirlilik səviyyəsi aşağı olduğundan onlara maraq yüksək deyildi. Əlverişli faiz siyasəti tətbiq etməklə notların satışına da marağı artırmaq mümkündür.
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
İtaliya XİN: "Biz Ukraynaya qoşun göndərməyəcəyik"
"Beşiktaş" son saniyə qolu ilə qazandı
Müdafiə Nazirliyində 143 minlik mənimsəmə: general və keçmiş idarə rəisləri hesab verir - Məhkəmə prosesi
Rusiya ilə Azərbaycan arasında əlaqələr genişlənir - Baş nazirin müavinləri görüşüblər
Ərdoğandan Özəllə görüşü haqda ilk açıqlama: “Türkiyənin buna ehtiyacı vardı" - "Siyasətin yumşalmasını istəyirəm"
Naxçıvan Dövlət Universiteti haqda qərar imzalandı
Əli Əsədov ƏƏSMN-lə bağlı yeni qərar imzalayıb
Onlar pensiyaya daha tez çıxacaq - Prezident “Əmək pensiyaları haqqında” qanuna dəyişikliyi təsdiqləyib
Prezident İlham Əliyev fərman imzalayıb
Yağış yağacaq - Xəbərdarlıq
“Auto Azərbaycan” MMC barəsində araşdırmaya başlanıb
Daha 66 dərmanın qiyməti ilə bağlı qərar verildi
İŞIQ və QAZ XƏTLƏRİNƏ NEÇƏYƏ QOŞULMAQ OLACAQ? - Qiymətlər açıqlandı (Qərar + DETALLAR)
Avropa çempionatı: millilərimizin rəqibləri müəyyənləşib
Vilayət Eyvazov generalı özünə müşavir təyin edib - DİN-də növbəti dəyişiklik (FOTO)
Pakistanda sərnişin avtobusu aşıb: 20 nəfər ölüb
Şimali Koreya xaricdən tələbələrin ölkəyə girişinə icazə verdi
DEPUTATLAR TOPLANIR: hansı qanunlar dəyişir? - SİYAHI
Xaricdə oxuyan daha 62 nəfərin diplomu tanınmayıb - SİYAHI
Strateji Obyektlərin Mühafizəsi Dövlət Agentliyi Bakı-Novorossiysk şimal ixrac neft boru kəmərində təlim keçirib - FOTO
Rəsmi Moskva: "Makronun açıqlamaları təhlükəlidir" - "Rusiya əsgərləri ABŞ bazasına yerləşdirilir"
COP29.az vebsaytı istifadəyə verilib
İcra başçısını güllələyənlə bağlı daha bir qərar verildi
Türkiyə klubu zəlzələdə ölən futbolçunun pulunu ailəsinə ödəməyib
Gömrük Komitəsində əməliyyat: rəis istintaqa cəlb olunub (Yenilənib)
General Kərəm Mustafayev İranda - Hərbi əməkdaşlıq və...
Ceyhun Bayramov Qambiyaya gedib
Erməni mediası niyə qorxuya düşüb? - TƏHLİL
GÜRCÜSTANDAKI GƏRGİNLİYİN GÖRÜNMƏYƏN TƏRƏFLƏRİ: "Əliyev hər kəsə göstərdi ki, Putinlə anlaşmaq mümkündür"
ABŞ müdafiə naziri: "Qəzzada bizim əsgərlərimizə hücum gözləmirəm"
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
XİDMƏT RƏİSİ HƏBS OLUNUB - 2.2 milyonluq mənimsəmə ittihamı ilə
İlham Əliyev Polşa prezidentinə məktub göndərib - MƏTN
Növbədənkənar parlament seçkisi: nə vaxt olacaq? - Açıqlamalar
"GƏNCƏDƏ SAQQALLILAR və ÇAYQIRIQLILAR DEYİLƏN DƏSTƏLƏR VAR" - "...tüfəngi götürüb özünü güllələyəndən sonra qaçıb gediblər” (VİDEO)
Keniyada daşqın: 188 nəfər ölüb, 90 nəfər yoxa çıxıb
İçərişəhərə giriş müvəqqəti olaraq məhdudlaşdırılacaq
Prezident İlham Əliyev Səudiyyə Ərəbistanının energetika nazirini qəbul edib - Müzakirə + FOTO
Sertifikasiya imtahanları haqda - Açıqlama
Vəzifəli şəxslərə cinayət işi açıldı - Rəsmi məlumat (TƏFƏRRÜAT)
Sabiq nazir xaricdəki bahalı mənzillərindən və YAP-a üzv olmamasından danışdı: "Mənə qarşı kampaniyanın arxasında kimin durduğunu bilirəm..."