jpg-1751630980.jpg)
"Çıxış yolu kötək və dəyənək deyil, islahatlardır"
13-07-2016 [22:55]
Rövşən AĞAYEV, İqtisadçı
Əmlak Məsələləri Dövlət Komitəsi ölkədə kənd təsərrüfatına yararlı torpaqların istifadəsi ilə bağlı bəzi məlumatlar açıqlayıb.
Məlum olub ki, ölkə üzrə mövcud olan 1.8 mln. hektar əkin sahəsinin 198 min hektarı (11.3 faizi) istifadə edilmir.
Komitənin yaydığı məlumatlardan aydın olur ki, 2.6 min hektar kənd təsərrüfatı təyinatlı torpaq sahəsində 91 qanunsuz daş, qum-çınqıl karxanası, 6 min hektarda isə 222 qanunsuz balıq gölü yaradılıb.
Məlumat üçün deyim ki, hələ 2008-2009-cu illərdə bir qrup ekspertlə torpaqların hərrac və müsabiqələr vasitəilə istifadəyə, icarəyə və mülkiyyətə verilməsi ilə bağlı regionlarda monitorinq apardıq. Bələdiyyə torpaqları üçün oz zamankı Torpaq Komitəsinin təşkil etdiyi hərrac və müsabiqələrin tamamilə formal olduğu, torpaqları əvvəlcədən müəyyən etdikləri şəxslərə ötürüldüyü aşkar bilinirdi.
O da məlum oldu ki, dövlət torpaqları ilə bağlı ümumiyyətlə hərrac və müsabiqələr keçirilimir. Baxmayaraq ki, qanunvericlik dövlət torpaqlarının da məhz hərrac və müsabiqələr vasitəsilə verilməsini tələb edir. Sözün əsl mənasında, bu, özbaşınalıqdır.
Dəfələrlə təklif etdik ki, bu məsələdə şəffaf siyahılar olsun, bütün bələdiyyələrin və icra hakimiyyətlərinin qarşısında ictimai torpaqların kimlərə, hansı müddətə verildiyi, hər hektarın icarə haqqı göstərilməklə xüsusi lövhələrdə asılsın.
Bələdiyyələrdən fərqli olaraq, icra hakimiyyətlərinin saytı da var, hətta dövlət torpaqları ilə bağlı məlumatları orda da təfsilatlı yerləşdirmək olar. Amma bu təklif 3.5 milyon hektar kənd təsərrüfatına yararlı dövlət və bələdiyyə torpaqlarını şəxsi mülkiyyəti kimi istifadə edən bir ovuc səlahiyyət sahibinə sərf etmir.
Komitə açıqlayıb ki, 20 minə yaxın torpaq icarəçisinin istifadəsində 1.2 mln. hektar torpaq sahəsi var. Söhbət, əlbəttə, dövlət və bələdiyyə mülkiyyətində olan torpaqdan gedir. Bir daha diqqət edin: 20 min insan 1.2 milyon ha torpağı əlində cəmləyib.
Amma 800 mindən artıq xırda və orta özəl mülkiyyətçinin əlində cəmi 1.4 milyon torpaq var.
Öz araşdırmalarım əsasında deyə bilərəm ki, ömrünü torpağa bağlamış fermerlər əllərindəki 1-2 ha torpaqdan savayı heç nəyə sahib deyillər. Onlar istəsələr də, dövlət və bələdiyyə mülkiyyətində olan 3.5 milyon ha torpaq fondundan istifadə üçün torpaq götürsünlər, bu, çox müşkül məsələdi. Səbəb həmin torpaqlar üzərində icra başçılarının hakimi-mütləq olmasıdır, hərrac və müsabiqələrin keçirilməməsi və ya bu prosesin tamamilə formal olmasıdır.
Çıxış yolu kötək və dəyənək deyil, islahatlardır. Ölkədə əks mərkəzləşmə islahatlarına start verilməli, rayon və kəndlərdə əsas idarəetmə 1 şəxsin qarşısında məsuliyyət daşıyan təyinatlı qurumların deyil, bir kəndin, 1 rayonun icması qarşısında hesabat verən seçkili institutların əlində olmalıdır.
SON XƏBƏRLƏR
"Tamstore" marketlər şəbəkəsi həftəsonu niyə işləmir? - "Göbələk kimi hər yerdən çıxıblar, amma..."
Ərdoğan "Togg"un yeni modelini sınaqdan keçirib: "Maşallah" - FOTO
“Neftçi” Fransa millisinin oyunçusunu alıb
Bu dövlət qurumlarına məxsus maşınlar hərraca çıxarıldı - SİYAHI
Beş kollecin direktoru dəyişib
Prezident İlham Əliyev sərəncam imzalayıb
Sabah yağış yağacaq
Xalq artistinin dəbdəbəli bağ evi... - VİDEO
General Əli Nağıyev DTX-nin Akademiyasında: "Ayıq-sayıq olmalı..." - VİDEO, FOTOLAR
Hikmət Sabirabadlının dostunun oğlu haqda qərar verildi - “Qanuni oğru” isə deport olunacaq
Sabirabad sakini Kürdə boğulub
Azərbaycan nefti ucuzlaşdı
Bu gün Azərbaycanda Aşuradır
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
Zaur Mikayılov sabiq icra başçısının qızı ilə anlaşıb
ÖLKƏ LİDERLƏRİ XANKƏNDİDƏ: 17-ci Zirvə görüşündə mühüm mesajlar verildi - ÇIXIŞLAR + VİDEO (YENİLƏNİB)
SOCAR-da daha bir təyinat - FOTO
İran prezidentinin Xankəndinə səfəri başa çatıb - FOTO (Yeniləniib)
Şuşada İlham Əliyevin adından Zirvə görüşünün iştirakçılarının şərəfinə rəsmi nahar verilib - FOTO
"Başakşehir" qapıçısının müqaviləsini uzadıb
Türkiyədə 180 siyasi partiya var - Ən çox üzvü olanla ən az üzvü olan təşkilatın adı açıqlanlıb
Şavkat Mirziyoyevin Azərbaycana səfəri başa çatıb
"Fənərbağça" bu oyunçu ilə müqaviləni uzadıb
DEPUTATLAR DAHA 15 MƏSƏLƏNİ MÜZAKİRƏYƏ ÇIXARACAQ - Siyahı
"Milan" yarımmüdafiəçi transfer edib
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank 5 günlük məzənnəni açıqladı
Sadır Japarovun Azərbaycana səfəri başa çatıb
Osayi-Samuel "Birmingem Siti"yə transfer olub
Fatih Terimin yerinə məşhur məşqçi gətirilib
"Beşiktaş"ın Avstriya heyəti açıqlanıb
"Atletik Bilbao" Niko Uilyams ilə müqavilə uzadıb
"Liverpul" vəfat edən futbolçusu ilə bağlı məlumat yayıb
Super Liqanın püşkü atıldı - Derbi oyunları nə vaxt oynanılacaq?
"Yuventus" Conatan Davidi transfer edib
Şair Məmməd İsmayıl xəstəxanaya yerləşdirilib
İtkin düşən 3 hərbçi Kəlbəcərdə dəfn edildi - FOTOLAR (Yenilənib)
Ölkə başçıları Xankəndidə çay sürfəsi arxasında - VİDEO, FOTOLAR
“Moody’s" Azərbaycanın kredit reytinqini yüksəldib - Açıqlama
Qəzza zolağında savaş: 37 fələstinli həlak olub
Milli Məclisin növbəti iclası iyulun 8-də olacaq
Ermənilər Bakıda hakim qarşısında - Zərərçəkənlər ifadə verirlər
Şuşa İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatının turizm paytaxtı seçilib