Prezidentin Çinə səfərində 4 mühüm məqam – Tarixi həmlələr (TƏHLİL)
23-04-2025 [21:01]
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev Çin Xalq Respublikasında səfərdədir. Səfər aprelin 22-dən 24-dək davam edəcək. Onu da deyim ki, ölkə başçısını Çin Xalq Respublikasının sədri Si Szinpin dəvət edib.
İki ölkə 33 ildir, diplomatik münasibətlər qurub, əməkdaşlıq edir. Azərbaycan-Çin əlaqələri son illərdə xüsusilə inkişaf edib. Bu həm rəsmi Pekinin Bakıya artan marağı, həm üst-üstə düşünən regional geosiyasi planlar, həm də Azərbaycanın Asiya bazarına çıxmaq istəyindən qaynaqlanır. Sevindiricidir ki, hər iki ölkə bir-birini etibarlı və faydalı strateji tərəfdaş kimi nəzərdən keçirir.
Bundan başqa, iki ölkə arasında qarşılıqlı siyasi etimad var. Təsadüfi deyil ki, Prezident İlham Əliyevin Çinə dövlət səfəri çərçivəsində aprelin 23-də Pekində “Azərbaycan Respublikası ilə Çin Xalq Respublikası arasında hərtərəfli strateji tərəfdaşlıq əlaqələrinin qurulması haqqında Birgə Bəyanat” imzalanıb.
Ölkə başçısının Çinə səfəri bir çox baxımdan diqqət çəkir:
Birincisi, Azərbaycanla Çin arasında viza rejimi ləğv edilib. Bu, Azərbaycanın Asiya bazarına çıxması, regionu yaxından tanıması və yeni əməkdaşlıqlar qurması baxımından mühümdür. Asiya bazarı Bakı üçün xüsusilə geniş perspektiv vəd edir. Azərbaycan Avropa ilə enerji sahəsində geniş əməkdaşlıq etsə də, bu həm də alternativsizlik baxımından risklər yaradır. Bakının Çin və Asiya bazarına enerji ixrac etməsi gələcəkdə Qərblə enerji əməkdaşlığında yaşanacaq problemləri bloklaya bilər.
Azərbaycan özü də Çin üçün geniş fürsətlər deməkdir. Xüsusilə işğaldan azad edilən ərazilərin bərpası üçün xarici investisiyanı Çin qarşılaya bilər. Viza rejiminin ləğvi ümumi prosesin gedişatında təkanverici olacaq.
İkincisi, Naxçıvan şəhəri ilə Çinin Sincan-Uyğur Muxtar Rayonunun Urumçi şəhəri qardaşlaşdı. Sirr deyil ki, Çində uyğurlara qarşı müəyyən etnik diskriminasiya var. Bu baxımdan Bakının uyğurlarla da mədəni əlaqələri inkişaf etdirməsi mümkündür.
Üçüncüsü, Azərbaycan Prezidenti bir daha Çinin ərazi bütövlüyünü tanıdığını qeyd edib. Əslində, bu yeni bir şey deyil. Çin bu günə qədər Azərbaycanın haqq işində yanında olub, Qarabağ məsələsində dəstəyini ifadə edib. Azərbaycan Tayvan münaqişəsinin dinc yolla beynəlxalq hüquq əsasında həllini dəstəkləyib. Başda ABŞ olmaqla bir çox ölkə Tayvanın müstəqilliyini tanımır.
Dördüncüsü, Szinpin Prezident İlham Əliyevi Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatının (ŞƏT) Çində keçiriləcək Zirvə Toplantısına və bu çərçivədə təşkil olunacaq bir sıra təntənəli tədbirlərə dəvət edib.
Çin həm ŞƏT, həm də BRİKS çərçivəsində Bakı ilə əməkdaşlıqda maraqlıdır. Aydın məsələdir ki, belə təşkilatlara inkişaf etməkdə olan ölkələr dəvət edilir. Çin Azərbaycanın həm regional, həm daxili bazar, həm də enerji resursları kontekstində potensialını bilir. Hesab edirəm, buna görə hər iki təşkilat fonunda əməkdaşlığı inkişaf etirməkdə maraqlıdır.
Turan Rzayev
MİA.AZ
Kanadada təyyarə qəzaya uğrayıb
Milli Onkologiya Mərkəzində anarxiya: "Analizlər 250 manat, digər müayinələr 120 manat istəyir, o biri 90 manat, başqa biri 130 manat..."
PUTİN TRAMPIN ZƏNGİNƏ CAVAB VERMİR, ABŞ PREZİDENTİ İSƏ TƏHDİD EDİR: "Rusiyanın etdikləri iyrəncdir"
Azərbaycan nefti bir dollar ucuzlaşdı
Arif Babayevin ölümü ilə bağlı nekroloq yayıldı: "Azərbaycan mədəniyyətinə ağır itki üz vermişdir"
TRAMP TÜRKİYƏYƏ DƏ GÖMRÜK TARİFİ TƏTBİQ ETDİ - Suriyaya isə....
Xalq artisti Arif Babayev vəfat edib
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
RƏSMİ BAKIDAN BÜST QALMAQALINA SƏRT REAKSİYA: "Bu, Rusiya tərəfindən hörmətsizliyin təzahürü olub, qaldı TASS-a..."
BMT: "İsrailin yardım marşrutları təhlükəlidir"
Konfrans Liqası: "Araz-Naxçıvan" tur adladı (YENİLƏNİB)
Yevlaxda evdə 2 meyit aşkarlanıb
Arayik Harutyunyan, Arkadi Qukasyan, Bako Sahakyan... - Ermənilərin Bakıda məhkəməsi + FOTOLAR
"Barselona"nın sabiq futbolçusu kuryoz hadisə ilə qarşılaşıb - İt cinsiyyət orqanını qapıb
"Qalatasaray" sağ cinah müdafiəçisi transfer etmək istəyir
İran prezidentindən xəbərdarlıq: "Tehranda su sarıdan ciddi problemlərlə üzləşəcəyik”
Şirkət rəhbəri məhkəmədə: "Fərhad Əhmədovdan 200 min dollar rüşvət almışdım..." - "Qərar vardı ki, onun bütün əmlaklarına həbs qoyulsun"
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
İsrail ordusunun 7 əsgəri intihar edib
Qəzzada savaş: daha 101 nəfər ölüb
Duşan Tadiçin yeni komandası bəlli olur
"Kasımpaşa" yarımmüdafiəçi ilə müqavilə imzalayıb
Müəllimlərin işə qəbulu: vakansiya seçimi başlayır
Avqustda hava necə olacaq? - Aylıq proqnoz
"Beşiktaş" Kerem Atakan Kesgin ilə yollarını ayırıb
"Sivasspor" qapıçı transfer edib
"Alanyaspor" hücumçusu ilə yollarını ayırıb
"Kocaelispor" Polşalı müdafiəçini icarəyə götürüb
Avropa birinciliyi: idmançılarımız medal qazandı
Sabiq məmurun oğlu məhkəmədən niyə yayınır? - Milyonluq qalmaqal
Lənkəran-Lerik ərazisində zəlzələ olub
"Fənərbağça" Nelson Semedo ilə anlaşıb
QHT-lərlə bağlı qanuna əlavə təsdiqləndi - DƏYİŞİKLİK
Prezident İlham Əliyev sərəncam imzalayıb
Mədəniyyət Nazirliyinə əlavə səlahiyyət verildi - FƏRMAN
Hikmət Hacıyev Ukrayna səfiri ilə görüşüb - Açıqlama
"Sivasspor" 27 yaşlı hücumçu ilə müqavilə imzalayıb
Səhiyyə Nazirliyi Analitik Ekspertiza Mərkəzi açıqlama yayıb
İSRAİL MEDİASINDAN ŞOK ÇAĞIRIŞ: "Şimali Kipri tutumalıyıq" - Türkiyənin nüvə gücünə bənzər raketi qorxu yaradıb
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
Cəlilabadda əməliyyat: axtarışda olan şəxs tutulub