Prezidentin Çinə səfərində 4 mühüm məqam – Tarixi həmlələr (TƏHLİL)
23-04-2025 [21:01]
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev Çin Xalq Respublikasında səfərdədir. Səfər aprelin 22-dən 24-dək davam edəcək. Onu da deyim ki, ölkə başçısını Çin Xalq Respublikasının sədri Si Szinpin dəvət edib.
İki ölkə 33 ildir, diplomatik münasibətlər qurub, əməkdaşlıq edir. Azərbaycan-Çin əlaqələri son illərdə xüsusilə inkişaf edib. Bu həm rəsmi Pekinin Bakıya artan marağı, həm üst-üstə düşünən regional geosiyasi planlar, həm də Azərbaycanın Asiya bazarına çıxmaq istəyindən qaynaqlanır. Sevindiricidir ki, hər iki ölkə bir-birini etibarlı və faydalı strateji tərəfdaş kimi nəzərdən keçirir.
Bundan başqa, iki ölkə arasında qarşılıqlı siyasi etimad var. Təsadüfi deyil ki, Prezident İlham Əliyevin Çinə dövlət səfəri çərçivəsində aprelin 23-də Pekində “Azərbaycan Respublikası ilə Çin Xalq Respublikası arasında hərtərəfli strateji tərəfdaşlıq əlaqələrinin qurulması haqqında Birgə Bəyanat” imzalanıb.
Ölkə başçısının Çinə səfəri bir çox baxımdan diqqət çəkir:
Birincisi, Azərbaycanla Çin arasında viza rejimi ləğv edilib. Bu, Azərbaycanın Asiya bazarına çıxması, regionu yaxından tanıması və yeni əməkdaşlıqlar qurması baxımından mühümdür. Asiya bazarı Bakı üçün xüsusilə geniş perspektiv vəd edir. Azərbaycan Avropa ilə enerji sahəsində geniş əməkdaşlıq etsə də, bu həm də alternativsizlik baxımından risklər yaradır. Bakının Çin və Asiya bazarına enerji ixrac etməsi gələcəkdə Qərblə enerji əməkdaşlığında yaşanacaq problemləri bloklaya bilər.
Azərbaycan özü də Çin üçün geniş fürsətlər deməkdir. Xüsusilə işğaldan azad edilən ərazilərin bərpası üçün xarici investisiyanı Çin qarşılaya bilər. Viza rejiminin ləğvi ümumi prosesin gedişatında təkanverici olacaq.
İkincisi, Naxçıvan şəhəri ilə Çinin Sincan-Uyğur Muxtar Rayonunun Urumçi şəhəri qardaşlaşdı. Sirr deyil ki, Çində uyğurlara qarşı müəyyən etnik diskriminasiya var. Bu baxımdan Bakının uyğurlarla da mədəni əlaqələri inkişaf etdirməsi mümkündür.
Üçüncüsü, Azərbaycan Prezidenti bir daha Çinin ərazi bütövlüyünü tanıdığını qeyd edib. Əslində, bu yeni bir şey deyil. Çin bu günə qədər Azərbaycanın haqq işində yanında olub, Qarabağ məsələsində dəstəyini ifadə edib. Azərbaycan Tayvan münaqişəsinin dinc yolla beynəlxalq hüquq əsasında həllini dəstəkləyib. Başda ABŞ olmaqla bir çox ölkə Tayvanın müstəqilliyini tanımır.
Dördüncüsü, Szinpin Prezident İlham Əliyevi Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatının (ŞƏT) Çində keçiriləcək Zirvə Toplantısına və bu çərçivədə təşkil olunacaq bir sıra təntənəli tədbirlərə dəvət edib.
Çin həm ŞƏT, həm də BRİKS çərçivəsində Bakı ilə əməkdaşlıqda maraqlıdır. Aydın məsələdir ki, belə təşkilatlara inkişaf etməkdə olan ölkələr dəvət edilir. Çin Azərbaycanın həm regional, həm daxili bazar, həm də enerji resursları kontekstində potensialını bilir. Hesab edirəm, buna görə hər iki təşkilat fonunda əməkdaşlığı inkişaf etirməkdə maraqlıdır.
Turan Rzayev
MİA.AZ
Ağcabədidə ağır qəza: iki hərbçi ölüb - VİDEO, FOTO
Azərbaycan nefti daha 1.13 dollar ucuzlaşdı - Qiymət 65 dollara enib
“Rabitəbank”ın problemli kreditləri artıb
50 yaşlı aktrisanın geyimi təqdir olundu - FOTO
Salyanda əməliyyat: Qismət Salahov saxlanılıb
İstanbulda 4 məktəb boşaldılıb - Zəlzələ qəzalı vəziyyət yaradıb
ABŞ-la UKRAYNA ARASINDA TARXİ SAZİŞ İMZALANDI - "Ukrayna sürətlə toparlanacaq, Rusiya və müttəfiqləri isə..."
Türkiyədə avtobus qəzaya uğrayıb - 28 nəfər yaralanlb
Çempionlar Liqası: 6 qol və “Barselona”nın şansı
Azercell “ADA Employability Week 2025” təşəbbüsünə qatılıb - FOTOLAR
Hindistan hava məkanını qapadıb
Türkiyədə yumurta kəskin ucuzlaşdı - 55-55 faiz
“Fənərbağça”nın sabiq futbolçusu “Bavariya”dan ayrılır
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
İsrail Azərbaycandan kömək istəyib
Xalq rəssamı Rafiz İsmayılov vəfat edib
Abbas Əliyev Aparat rəhbərinin müavini təyin olunub - Dövlət Xidmətindən AHİK-ə növbəti "transfer" olub
Azərbaycan və Küveyt arasında əməkdaşlıq dərinləşir - Xarici İşlər Nazirliyi məlumat yayıb
Kamran Əliyevin səlahiyyət müddəti daha 5 il artırılır - Mili Məclis sabah qərar verəcək (Yenilənib)
Milli Məclisin sabah keçiriləcək plenar iclasının gündəliyi dəyişib
Müğənni: "Kişinin mənliyi olmalıdır"
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
Əkrəm İmamoğlunun qaynı haqqında həbs qərarı verildi
İntiqam Soltan istefa verdi
İcra Hakimiyyətinin tenderi ilə bağlı maraqlı məlumat yayılıb
Əfsanəvi aktrisa qocalar evində ölüb - 100 yaşında + FOTOLAR
TƏBİB-də təftiş balayır - Tenderlərlə bağlı
Kremldən Kiyevə mesaj: "Birbaşa danışıqlarla bağlı cavab gözləyirik"
Prezident İlham Əliyev “IVECO”nun sükanı arxasında - FOTOLAR
May ayında neçə gün iş olmayacaq?
Müdafiə Nazirinin sosial media hesabı bloklanıb - 16 media orqanına giriş də qapadılıb
Ukraynada azərbaycanlı iş adamı oğurlanıb - Təfərrüat + FOTO
Qaradağda məmurlar gölü qurudub satırlar, ekoloji tarazlıq pozulub - AZTV-nin çəkiliş qrupu necə aldadılıb? (VİDEO, YENİLƏNİB)
Nazir Səidə Tağızadəni yüksək vəzifəyə təyin etdi
May ayının havası açıqlanıb
Prezident İlham Əliyev Sumqayıt Kimya Sənaye Parkında - FOTOLAR
İMTAHANLARIN VAXTI DƏYİŞDİ - DİM açıqlama yaydı
Qəzza bombalanır - Daha 16 nəfər həlak olub
DİN-dən uşaq oğurluğu iddialarına reaksiya: "Yalandır" - VİDEO
Agentliyə baş direktor təyin olunub - Yeni rəhbər kimdir?
Həbsdən yeni çıxan iş adamı tələbələrin təqaüdünü kəsib
Məmməd Şirzad bir sıra əsərlərini AMEA-ya bağışlayıb