BLİNKEN TÜRKİYƏYƏ NİYƏ GƏLİR? - Təhlil
12-12-2024 [16:43]
Türkiyənin xarici işlər naziri Hakan Fidan və ABŞ Dövlət katibi Entoni Blinken arasında dekabrın 13-də görüş olacağı gözlənilir.
Suriyada Bəşər Əsədin devrilməsi fonunda bu görüş diqqət çəkir.
Aydın məsələdir ki, tərəflər arasında əsas müzakirə mövzusu Suriyadakı son proseslər olacaq. Türkiyənin Suriyanın şimalında PKK-ya bağlı qüvvələrin mövcudluğuna son qoymaq üçün xəbərdarlıq edəcəyi, əks halda əməliyyata başlayacağı gözlənilir.
Əvvəlki yazılarda da qeyd etdiyim kimi, Bəşər Əsəd ABŞ, Türkiyə, İsrailin ortaq düşməni idi. Əsədin devrilməsindən sonra üç ölkənin qarşı-qarşıya gələcəyi bəlli idi. Xüsusilə Ankara ABŞ və İsrailin ortaq planı olan regionda ikinci bir kürd subyektinin yaranmasını birmənalı qəbul etmir. Buna görə də H.Fidan E.Blinkenə son söz kimi “Ya siz bununla məşğul olursunuz, ya da biz nə lazımdırsa edəcəyik” deyəcək.
Türkiyə və ABŞ əvvəllər də Suriyada kürd məsələsində üzə-üzə gəlib. Lakin dövrün şərtlərinə uyğun olaraq Türkiyə ABŞ-la gərginliyi ya uzatmayıb, ya da Suriyada nüfuz bölgüsünə razı olub. Lakin hazırda vəziyyət fərqlidir. Ankaranın konkret tələb irəli sürməsinin üç əsas səbəbi var:
Birincisi, ABŞ YPG-nin dövlətləşmə prosesini böyük ölçüdə tamamlayıb. Suriyanın hazırda parçalanmaya münasib olması da bu prosesi riskli edir. Digər tərəfdən, İsrail də bunu istəyir.
İkincisi, ABŞ-ın başı daxili işlərinə qarışıb. Bayden dönəminin bitməsi, Trampın hakimiyyətə gəlişi kimi məsələlər hələ bir müddət davam edəcək. Yəni ABŞ-ın tezliklə Suriyaya diqqət ayırması real görünmür.
Üçüncüsü, Türkiyə Suriyada mərkəzi hakimiyyətin qurulmasını, həmçinin Ankara ilə normal münasibətlərə malik Suriya arzulayır. Yəni bu ölkənin parçalanması ya da ABŞ-la İsrailin arzuladığı tərzdə federallaşmasını qəbul etmir.
Bütün bunlara baxmayaraq, ABŞ-ın Türkiyənin təklifini qəbul etməsi çətin məsələdir. Çünki Vaşinqton illərdir Rojava kürdlərinə dəstək verir, külli miqdarda vəsait sərf edir. Digər tərəfdən, İsrail də bu məsələdə ABŞ-ın geri addım atmasını istəmir. Hətta mümkdür ki, İsrail Baş naziri Benyamin Netanyahunun ABŞ-a səfəri zamanı regionda bir kürd dövlətinin yaranmasına dair məsələ həm Bayden, həm də Trampla müzakirə edilib.
Ümumiyyətlə, Trampın qələbəsində İsrail faktoru böyük rol oynayır. Lakin onu qarşıda çox ciddi və çətin siyasi proseslər gözləyir.
O ki qaldı Hakan Fidan və Entoni Blinken arasında baş tutacaq danışığa, burada 3 əsas tezis önə çıxır:
1. Tərəflərin uzlaşması çətin görünür;
2. Türkiyənin PKK-ya qarşı əməliyyatlara başlaması istisna deyil.
3. ABŞ Tramp hakimiyyətə gələnə qədər Türkiyənin başını qatmağa çalışacaq.
Turan Rzayev
MİA.AZ
SON XƏBƏRLƏR
Cənubi Koreya prezidenti 7 saatlıq əməliyyatla saxlanılıb - Cangüdənlərlə polis toqquşub
Azərbaycan neftinin son qiyməti açıqlandı
Bakıda icra başçılarına qadağa qoyulub - Nə baş verir?
Dövlət işə qarışdı, dünyanın ən böyük şirkətininn hasil etdiyi qızıllara həbs qoyuldu - Kanada şirkəti bəyanat yaydı
Cəlilabadda əməliyyat: 28 yaşlı rayon sakini tutulub
SEC Maska qarşı iddia qaldırıb - 150 milyonliuq iddianın detalları
Rəsmi Bakıdan ABŞ səfirinin Bəxtiyar Hacıyevlə bağlı sözlərinə reaksiya: "...bu, daha çox siyasi maraqlara əsaslanır”
Gürcüstanın sabiq baş nazirini döyüblər
İsrail Qəzzada xəstəxananı mühasirəyə alıb - Yaralılar var
ABŞ-ın büdcə kəsiri azalıb - Hesabat
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
ABŞ və Ermənistan strateji tərəfdaşlıq sazişi imzalayıb
Bakıda şok olay: 34 yaşlı kişi özündən 8 yaş böyük sevgilisini maşınla birlikdə dərəyə yuvarlayıb
“Yüz ilin Naxçıvanı” adlı kitabının təqdimatı keçirilib - FOTOLAR
Rıza Çalımbay getdi, Sergen Yalçının köməkçisi gəldi - Superliqada daha bir dəyişiklik
“QARA YANVAR”ın şahidi Reza Deqati... - TARİXİ FOTOLAR
Məşhur məşqçi 30 illik arvadından boşanıb
Ağciyər Xəstəlikləri Mərkəzinə direktor təyin olunub
Xırdalanda oğurluqda şübhəli bilinən şəxs saxlanılıb
Prezident İlham Əliyev Sazişi təsdiqləyib
Məşhur müğənni yeni sevgilisi ilə görüntülərini yayıb - FOTOLAR
Lənkəranda balıqçılar Xəzərdə itkin düşüb - VİDEO
“Qala Sığorta” ASC müəmması və ya fərqli qİymətlərlə anlaşmalar...
Sabah Bakının bu ərazisində qaz olmayacaq
MEDİA-nın Müşahidə Şurası toplanıb: nələr müzakirə olunub? - FOTOLAR
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
"15 yaşında cavan oğlan kimiyəm" - Hafiz Hacıyev səhhəti haqqında yayılan iddialara belə cavab verdi
Kikboksinq Federasiyası fəaliyyətini dayandırıb
16 yaşlı məktəbli sinif yoldaşını bıçaqladı
MSK bu dairələrin tərkibini dəyişib
Məşhur jurnalist infarkt keçirib
Ermənistan ABŞ-la strateji tərəfdaşlıq haqqında sənəd imzalayır - Nələr olacaq? (TƏHLİL)
Sabunçuda evə hücum: ev sahibinə xəsarət yetirilib
Lavrov: "Rusiya və Azərbaycan münasibətləri etibarlıdır" - "Qaldı Azərbaycan və Ermənistan arasında sülh müqaviləsinə..."
Sosial Tədqiqatlar Mərkəzi ESOMAR qlobal platformasının üzvü olub
Türkiyə Daxili işlər nazirinin müavinin qardaşı saxlanıldı - "Səbəbini bilmirəm" (FOTO)
Məşhur aktrisa istintaqa çağırıldı - İntim əlaqə, şantaj və 5 milyon dollarlıq iddialar...
Türkiyə ordusu Suriyada PKK-ya ağır zərbə vurub
Nərimanovda əməliyyat: bu şəxslər tutulub
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz