BLİNKEN TÜRKİYƏYƏ NİYƏ GƏLİR? - Təhlil
12-12-2024 [16:43]
Türkiyənin xarici işlər naziri Hakan Fidan və ABŞ Dövlət katibi Entoni Blinken arasında dekabrın 13-də görüş olacağı gözlənilir.
Suriyada Bəşər Əsədin devrilməsi fonunda bu görüş diqqət çəkir.
Aydın məsələdir ki, tərəflər arasında əsas müzakirə mövzusu Suriyadakı son proseslər olacaq. Türkiyənin Suriyanın şimalında PKK-ya bağlı qüvvələrin mövcudluğuna son qoymaq üçün xəbərdarlıq edəcəyi, əks halda əməliyyata başlayacağı gözlənilir.
Əvvəlki yazılarda da qeyd etdiyim kimi, Bəşər Əsəd ABŞ, Türkiyə, İsrailin ortaq düşməni idi. Əsədin devrilməsindən sonra üç ölkənin qarşı-qarşıya gələcəyi bəlli idi. Xüsusilə Ankara ABŞ və İsrailin ortaq planı olan regionda ikinci bir kürd subyektinin yaranmasını birmənalı qəbul etmir. Buna görə də H.Fidan E.Blinkenə son söz kimi “Ya siz bununla məşğul olursunuz, ya da biz nə lazımdırsa edəcəyik” deyəcək.
Türkiyə və ABŞ əvvəllər də Suriyada kürd məsələsində üzə-üzə gəlib. Lakin dövrün şərtlərinə uyğun olaraq Türkiyə ABŞ-la gərginliyi ya uzatmayıb, ya da Suriyada nüfuz bölgüsünə razı olub. Lakin hazırda vəziyyət fərqlidir. Ankaranın konkret tələb irəli sürməsinin üç əsas səbəbi var:
Birincisi, ABŞ YPG-nin dövlətləşmə prosesini böyük ölçüdə tamamlayıb. Suriyanın hazırda parçalanmaya münasib olması da bu prosesi riskli edir. Digər tərəfdən, İsrail də bunu istəyir.
İkincisi, ABŞ-ın başı daxili işlərinə qarışıb. Bayden dönəminin bitməsi, Trampın hakimiyyətə gəlişi kimi məsələlər hələ bir müddət davam edəcək. Yəni ABŞ-ın tezliklə Suriyaya diqqət ayırması real görünmür.
Üçüncüsü, Türkiyə Suriyada mərkəzi hakimiyyətin qurulmasını, həmçinin Ankara ilə normal münasibətlərə malik Suriya arzulayır. Yəni bu ölkənin parçalanması ya da ABŞ-la İsrailin arzuladığı tərzdə federallaşmasını qəbul etmir.
Bütün bunlara baxmayaraq, ABŞ-ın Türkiyənin təklifini qəbul etməsi çətin məsələdir. Çünki Vaşinqton illərdir Rojava kürdlərinə dəstək verir, külli miqdarda vəsait sərf edir. Digər tərəfdən, İsrail də bu məsələdə ABŞ-ın geri addım atmasını istəmir. Hətta mümkdür ki, İsrail Baş naziri Benyamin Netanyahunun ABŞ-a səfəri zamanı regionda bir kürd dövlətinin yaranmasına dair məsələ həm Bayden, həm də Trampla müzakirə edilib.
Ümumiyyətlə, Trampın qələbəsində İsrail faktoru böyük rol oynayır. Lakin onu qarşıda çox ciddi və çətin siyasi proseslər gözləyir.
O ki qaldı Hakan Fidan və Entoni Blinken arasında baş tutacaq danışığa, burada 3 əsas tezis önə çıxır:
1. Tərəflərin uzlaşması çətin görünür;
2. Türkiyənin PKK-ya qarşı əməliyyatlara başlaması istisna deyil.
3. ABŞ Tramp hakimiyyətə gələnə qədər Türkiyənin başını qatmağa çalışacaq.
Turan Rzayev
MİA.AZ
SON XƏBƏRLƏR
Cevdet Yılmazla Əli Əsədov arasında telefon danışığı olub
Kəmaləddin Heydərov Gürcüstan daxili işlər naziri ilə telefonla danışıb - Qəza ilə bağlı
Prezident tapşırıq verdi - Əli Əsədov İrakli Kobaxidzeyə zəng etdi
"Xəbər məni dərindən kədərləndirdi" - Zakir Həsənov
Azərbaycandan gedən Türkiyənin hərbi yük təyyarəsi Gürcüstanda qəzaya uğradı, şəhidlər var - İlham Əliyev Ərdoğana başsağlığı verdi (Yenilənib)
Rusiyalı milyarder və arvadı ölü tapıldı - BƏƏ-də həyata keçirilən qətlin təfərrüatı
Bölgələrdən Bakıya dönməyə hazırlşan sürücülərə xəbərdarlıq olunub
Azərbaycan nefti cüzi ucuzlaşdı
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
Ət ucuzlaşıb? - VİDEO
Bəylər Əyyubovla Fərid Əsgərov bir yerdə - FOTO
FUTBOL QUMARI: Türkiyədə mərc oyunlarının aktiv iştirakçısı olan klub rəhbəri və üç hakim tutulub
“Nar”da bu axşam daha bir avtomobil sevinci!
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
Rəsul Quliyev Bakıya gəlir - "Bir aydan sonra 78 yaşım tamam olur, bu, çox böyük yaşdır"
17 yaşlı azərbaycanlı Rusiyada öldürülüb
Ağdaşda zəlzələ olub - 3.1 bal gücündə
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
"Qarabağ" klubu qazi jurnalistləri təltif edib
"Qarabağ" "Nefçi"ni devirdi - "Nəhayət, biz Premyer liqada bütün biletlərin satılmasının şahidi olduq" (VİDEOLAR)
"Həyat - yalançı ölüm, ölümsə gerçək həyatdı..." - VİDEO
Xəzər sahilində daha 71 ölü suiti aşkarlanıb
Kükü şəhidləri... - Əli Cabbarov yazır
PRAYK sürətlə böyüyür - Kamran Aydınov qadınların təhlükəsizliyini və rəqəmsal mədəniyyəti mərkəzə çevirir
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
İlham Əliyev paraddan görüntülər paylaşdı - VİDEO
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
Bakıda Zəfər Günü münasibətilə konsert və atəşfəşanlıq olub
İsrail ordusu Suriyaya hücum edib - Yol nəzarətə götürülüb
Parada hansı ölkələrin rəsmiləri qatılıb? - SİYAHI
Azərbaycan, Türkiyə prezidentləri və Pakistanın Baş nazirinin üçtərəfli görüşü olub
Əliyev, Ərdoğan, Şərif... - Birgə nahar + FOTO
Direktor Regional Təhsil İdarəsini məhkəməyə verib
Əliyev, Ərdoğan və Şərif paradı izləyənlərlə belə sağollaşdı - VİDEO
Marneulidə biznesmenə xərac kəsmək istəyənlər saxlanıldı - Azərbaycanlılardan ibarət dəstə... (ANBAN VİDEO)
Ərdoğan paradda Məmməd Arazın şeirini oxudu - VİDEO
Hikmət Hacıyevdən paradla bağlı paylaşım - VİDEO
Ərdoğan Azərbaycana gəlib (YENİLƏNİB)
Prezident və xanımı Fəxri xiyabanda - FOTOLAR
Prezidentlə xanımı Şəhidlər xiyabanında - FOTOLAR