Madrid prinsipləri, Bakının üstün mövqeyi və ya Paşinyan... - TƏHLİL
20-12-2023 [20:08]
Ermənistan Baş naziri Nikol Paşinyan ölkənin İctimai televiziyasına müsahibəsində deyib ki, Qarabağ münaqişəsi ilə bağlı prosesdə problemin həllinə yönələn variant olmayıb. “Madrid prinsipləri”ndən bu yana masa üzərində olan bütün variantlar Qarabağ məsələsinin həll olunmamasını nəzərdə tuturdu.
Paşinyan bildirib ki, 1999-cu ildə məsələnin kökdən həlli üçün sadəcə bir variant irəli sürüldü. Bu variant Mehrinin Qarabağla mübadiləsini nəzərdə tuturdu. Yəni Mehri Azərbaycana veriləcək, Qarabağ isə Ermənistana birləşdiriləcəkdi. Lakin problemin uzadılması Ermənistan və Azərbaycan üzərində, bir növ, kölgə kimi saxlanıldı.
Əslində, Paşinyanın qeyd etdiyi məqam müəyyən mənada həqiqəti əks etdirsə də, bütövlükdə belə deyil. Əvvəla, qeyd edim ki, “Qarabağ əvəzinə Mehri” təklifi 1999-cu ildən əvvəl – 1945-ci ildə dilə gətirilib.
Belə ki, həmin vaxt Ümumittifaq Kommunist (bolşevik) Partiyası (ÜK(b)P) Mərkəzi Komitəsinin katibi Georgi Malenkov Azərbaycan Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin birinci katibi Mircəfər Bağırova teleqram yollayır. G.Malenkov Ermənistan K(b)P-nın katibi Arutinovun ÜİK(b)P Mərkəzi Komitəsində baxılmaq üçün Azərbaycanın tərkibində olan Dağlıq Qarabağ vilayətinin Ermənistana verilməsi məsələsini qaldırdığını qeyd edir. Yəni o, Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayətinin Ermənistana verilməsini istəyir. Bağırov isə cavab teleqramında bildirir ki, DQMV-nin Ermənistan SSR-in tərkibinə verilməsi məsələsi ilə bir vaxtda Ermənistan SSR-in Əzizbəyov, Vedi və Qarabağlar rayonlarının Azərbaycanın tərkibinə verilməsi məsələsinə də baxılmalıdır: bu rayonlar Azərbaycana bitişikdir və əsasən azərbaycanlılar məskunlaşıb. Yəni Ermənistan Baş naziri Nikol Paşinyanın bu gün qeyd etdiyi ərazi mübadiləsi məsələsi əslində 80 il əvvəl müzakirə edilib.
Bununla belə etiraf etmək lazımdır ki, 1999-cu il keçmiş Qarabağ münaqişəsinin həllinə dair aparılan danışıqların ən aktiv dövrü idi. Vasitəçilərin, tərəflərin bir sıra təklifləri gündəmdə idi. Hətta keçmiş DQMV-yə yüksək muxtariyyətin verilməsi belə gündəmə gəlmişdi.
Paşinyanın qeyd etdiyi məsələ o baxımdan qərəzlidir ki, heç bir halda Azərbaycan Mehri qarşılığında Qarabağı güzəştə getməzdi. Ərazi baxımdan Mehri Qarabağdan çox kiçikdir. Digər tərəfdən, iki ərazinin strateji və təbii sərvət üstünlüyü eyni dərəcədə deyil. Azərbaycan ən yaxşı halda Kəlbəcər və DQMV-ni güzəştə gedə, lakin əvəzində Zəngəzurdan eyni ölçüdə torpaq istəyərdi.
Nəticə etibarilə bütün bu təkliflər və tarixi faktlar geridə qalıb. Artıq yeni reallıqlar var və rəsmi Bakı daha üstün mövqedədir. Belə olan təqdirdə Ermənistanın tək seçimi yekun sülh müqaviləsini imzalamaq və ya bu istiqamətdə danışıqları davam etdirməkdir.
Turan Rzayev
MİA.AZ
SON XƏBƏRLƏR
ABŞ-də atışma olub, xəsarət alanlar var
Xaçmazda dənizdə kişi meyiti aşkarlanıb
DTX imtahanlarda texniki fırıldaqçılıqla məşğul olan şəbəkə təşkilatçılarını saxlayıb
Tramp ABŞ ilə razılaşmayan ölkələr üçün rüsumların həcmini açıqlayıb
"Alanyaspor" braziliyalı qapıçı transfer edib
Qəzzada son 24 saatdakı itki: 100 fələstinli öldürülüb
Əkrəm İmamoğlunun magistr diplomu da ləğv olundu
Qarabağ zonasında daha 1354.2 hektar ərazi minadan təmizlənib
Dövlət xadimləri adından saxta açıqlamalar yayılıb - FOTO
Rəsmi Moskva: "Putinlə Tramp arasında görüş gözlənilmir"
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
Bibiheybət yolunda hərəkət məhdudlaşdırılacaq
İMTAHAN FIRILDAĞI: texnologiyanın köməyi ilə qurulan yeni “biznes model”i - Osman GÜNDÜZ YAZIR
Yalançı şahidlik tələb edən məktəb direktoru: töhmətlə "iş bağlanb" - BŞTİ-dən qeyri-adı qərar
Gəncənin girişindəki şəhid plakatları götürülüb - FOTO
Hesablama Palatasında Kollegiya iclası keçirilib
Keçmiş mətbuat katibi deputat köməkçisi təyin olunub
“Əgər ABŞ şirkətləri ilə işləyirlərsə..." - Hikmət Hacıyevin Zəngəzur dəhlizi ilə bağlı mesajının görünməyən tərəfləri... (TƏHLİL)
47 yaşlı şəxs 63 yaşlı həmyerlisini öldürülüb
Əli Əsədov yeni qərar imzalayıb
İŞIQLA BAĞLI YENİ QANUN TƏSDİQLƏNDİ - Sabit tarif nə deməkdir?
Müdafiə Sənayesi Nazirliyinin vəzifəli şəxslərinə əlavə səlahiyyət verildi - Fərman
Milli Qəhrəman Natiq Qasımovun anası dəfn olunub - FOTOLAR
Ceyhun Mollazadə öz “Sazz”ının nazıyla bizi nə qədər oynadacaq? - İnternet provayder abunəçiləri 191-ə "dolayıb"
Vilayət Eyvazovdan növbəti sıra baxışı: 214 nəfər növbəti mərhələyə buraxıldı - VİDEO
“Azercell Biznes” şirkətlər üçün yeni rəqəmsal həll təqdim edir
Ceyhun Bayramovla Özbəkistan XİN başçısı telefonda danışdı - Nələr müzakirə olunub?
"Renn" Frankovski ilə maraqlanır
"Göztəpə" yarımmüdafiəçi transfer edib
"Dinamo Moskva" Bəxtiyor Zaynutdinovu transfer edib
Sabah isti hava olacaq - Proqnoz
"Spartak Moskva" Gedson Fernandesi transfer edir
"İnter Mayami" Rodriqo de Paulla anlaşıb
Ballıca kəndinə növbəti köç olub
"Kalyari" Semih Kılıçsoyla danışıqlar aparır
Bakıda məsciddə şok olay: qazi məsciddə yatan xeyriyyəçini 32 bıçaq zərbəsiylə öldürüb (Yeniləniib)
“Konstitusiya və Suverenlik İli” çərçivəsində “Hüquqla müalicə” adlı dəyirmi masa keçirilib
Abşeronda dənizdə iki nəfər boğulub
İlham Əliyev Peru prezidentinə məktub göndərib - MƏTN
Lerikdə əməliyyat: kimlər həbs edilib?
Kamran Əliyev Xətai rayonunda vətəndaşları qəbul edəcək
Ukrayna Azərbaycandan təbii qaz alacaq - Yeni müqavilə imzalandı
Türkiyənin daha bir gölü quruyur - FOTOLAR