Madrid prinsipləri, Bakının üstün mövqeyi və ya Paşinyan... - TƏHLİL
20-12-2023 [20:08]
Ermənistan Baş naziri Nikol Paşinyan ölkənin İctimai televiziyasına müsahibəsində deyib ki, Qarabağ münaqişəsi ilə bağlı prosesdə problemin həllinə yönələn variant olmayıb. “Madrid prinsipləri”ndən bu yana masa üzərində olan bütün variantlar Qarabağ məsələsinin həll olunmamasını nəzərdə tuturdu.
Paşinyan bildirib ki, 1999-cu ildə məsələnin kökdən həlli üçün sadəcə bir variant irəli sürüldü. Bu variant Mehrinin Qarabağla mübadiləsini nəzərdə tuturdu. Yəni Mehri Azərbaycana veriləcək, Qarabağ isə Ermənistana birləşdiriləcəkdi. Lakin problemin uzadılması Ermənistan və Azərbaycan üzərində, bir növ, kölgə kimi saxlanıldı.
Əslində, Paşinyanın qeyd etdiyi məqam müəyyən mənada həqiqəti əks etdirsə də, bütövlükdə belə deyil. Əvvəla, qeyd edim ki, “Qarabağ əvəzinə Mehri” təklifi 1999-cu ildən əvvəl – 1945-ci ildə dilə gətirilib.
Belə ki, həmin vaxt Ümumittifaq Kommunist (bolşevik) Partiyası (ÜK(b)P) Mərkəzi Komitəsinin katibi Georgi Malenkov Azərbaycan Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin birinci katibi Mircəfər Bağırova teleqram yollayır. G.Malenkov Ermənistan K(b)P-nın katibi Arutinovun ÜİK(b)P Mərkəzi Komitəsində baxılmaq üçün Azərbaycanın tərkibində olan Dağlıq Qarabağ vilayətinin Ermənistana verilməsi məsələsini qaldırdığını qeyd edir. Yəni o, Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayətinin Ermənistana verilməsini istəyir. Bağırov isə cavab teleqramında bildirir ki, DQMV-nin Ermənistan SSR-in tərkibinə verilməsi məsələsi ilə bir vaxtda Ermənistan SSR-in Əzizbəyov, Vedi və Qarabağlar rayonlarının Azərbaycanın tərkibinə verilməsi məsələsinə də baxılmalıdır: bu rayonlar Azərbaycana bitişikdir və əsasən azərbaycanlılar məskunlaşıb. Yəni Ermənistan Baş naziri Nikol Paşinyanın bu gün qeyd etdiyi ərazi mübadiləsi məsələsi əslində 80 il əvvəl müzakirə edilib.
Bununla belə etiraf etmək lazımdır ki, 1999-cu il keçmiş Qarabağ münaqişəsinin həllinə dair aparılan danışıqların ən aktiv dövrü idi. Vasitəçilərin, tərəflərin bir sıra təklifləri gündəmdə idi. Hətta keçmiş DQMV-yə yüksək muxtariyyətin verilməsi belə gündəmə gəlmişdi.
Paşinyanın qeyd etdiyi məsələ o baxımdan qərəzlidir ki, heç bir halda Azərbaycan Mehri qarşılığında Qarabağı güzəştə getməzdi. Ərazi baxımdan Mehri Qarabağdan çox kiçikdir. Digər tərəfdən, iki ərazinin strateji və təbii sərvət üstünlüyü eyni dərəcədə deyil. Azərbaycan ən yaxşı halda Kəlbəcər və DQMV-ni güzəştə gedə, lakin əvəzində Zəngəzurdan eyni ölçüdə torpaq istəyərdi.
Nəticə etibarilə bütün bu təkliflər və tarixi faktlar geridə qalıb. Artıq yeni reallıqlar var və rəsmi Bakı daha üstün mövqedədir. Belə olan təqdirdə Ermənistanın tək seçimi yekun sülh müqaviləsini imzalamaq və ya bu istiqamətdə danışıqları davam etdirməkdir.
Turan Rzayev
MİA.AZ
SON XƏBƏRLƏR
İlham Əliyev Portuqaliya prezidenti ilə görüşüb
Bakıda kafedə qadın müğənni ilə ofsian əlbəyaxa olublar
Millimizin heyəti açıqlandı - SİYAHI
İLHAM ƏLİYEVİN BMT-dəki TƏMASLARI... - TƏHLİL
İmişlidə toyda kütləvi zəhərlənmə olub
Azercell “Talassemiyasız həyat naminə!” proqramı çərçivəsində qanvermə aksiyası keçirib - FOTOLAR
Roberto Martinesin evində oğurluq hadisəsi baş verib
Türkiyə İranla sərhədin 204 km-ə beton hasar çəkib - 91 km-də isə...
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
Trampla İlham Əliyev arasında maraqlı dialoq: "Sizinlə bir yerdə olmaq mənim üçün şərəfdir"
İlham Əliyev və birinci xanım ABŞ-da rəsmi qəbulda - FOTO
Yusif Kazımov yeni vəzifəyə təyin edildi
FİFA penaltilərlə bağlı qaydanı dəyişir
"Rusiya əsl ayıdır" - Putinin sözçüsündən Trampın "kağız pələng" replikasına cavab gəldi
"Milan"ın İtaliya Kubokunda üzü güldü
Azərbaycan və Pakistan XİN başçıları görüşüb - ABŞ-da
Şahin Şıxlinskinin həbsi ilin sonuna qədər uzadılıb
Agentlik sədri onlara vəzifə verdi - FOTO
Rəsmi Tehran ABŞ-la dialoq yolunu qapatdı: "Zədələnmiş nüvə obyektləri yenidən qurulacaq"
Şahin Mustafayev Təbriz və Culfa şəhərlərində olub
İsrail Qəzzanı atəşə tutub - Daha 33 fələstinlini öldürülüb
“Azercell” qanvermə aksiyası keçirdi - FOTOLAR
İlhamə Elşadqızına 3 il cəza kəsilib
"Kəşfiyyatçı Xanı" Ağdamda qəbiristanlıqda minaya düşərək həlak olub - Üç qurumdan birgə açıqlama (YENİLƏNİB)
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
EBRD Azərbaycanda ilk istiqraz buraxılışına hazırlaşır
CHP-nin İstanbul təşkilatına konfrans keçirmək qadağan olunub
Joze Mourinyo uğursuzluq zolağından çıxa bilmir
“Bakcell” regionun ən nüfuzlu innovasiya sammitinin tərəfdaşıdır
Əli Əsədov qərar imzalayıb
"Həkimlər bir müddət gözləməyi məsləhət görüblər"
Zərdabda iki nəfər saxlanılıb
Tramp müsəlman ölkə liderlərini topladı, Ərdoğanla yan-yana oturdu: "Qəzzada müharibəni bitirəcəyik" - Türkiyə lideri "Məmnunuq" deyir
Çili prezidenti: "Netanyahu mühakimə olunmalıdır"
Azərbaycan daha bir ölkə ilə vizanı qismən ləğv edib
Müəllimlər Günü pul yığılacaq? - Açıqlama
Müəllimləri daşıyan mikroavtobus aşdı: 20 yaralı var - FOTO
Azərbaycan neftinin qiyməti 71 dolları ötdü
Mehriban Əliyeva İlham Əliyevlə Trampın səmimi dialoqunu əks etdirən video paylaşdı - VİDEO
TRAMP AVROPA ÖLKƏLƏRİNƏ SƏSLƏNDİ: "Rusiya qırıcılarını vurun"