Reza Deqatinin 31 il əvvəl Ağdam Şəhidlər Xiabanından çəkdiyi tarixi - FOTOLAR
05-01-2023 [13:58]
1992-ci ildə Xocalı faciəsindən reportaj hazırlamaq üçün Ağdama yollanmışdım. Çox ağır faciə idi. Meyitlər Ağdam məscidinə gətirilir, orada yuyulurdu. Ermənilər Ağdam qəbiristanlığını atəşə tutduğu üçün cəsədləri 1941-1945-ci illər müharibəsində həlak olanların xatirəsinə salınmış parkda dəfn edirdilər. Çox ürək ağrıdan mənzərə idi...
Mia.az xəbər verir ki, bu sözləri Azərtac-a müsahibəsində məşhur fotojurnalist Reza Deqati söyləyib.
Reza Deqati 44 günlük Vətən müharibəsində qazanılan Qələbədən sonra yenidən Ağdamda olub. O bu barədə danışarkən deyib: “Ağdamda şəkil çəkdiyim yerlərə getdim. Qəbirlərin hamısı dağıdılmışdı, heç nə tapmadım. Sanki bu yerdə məzarlıq olmayıb. Gördüm ki, insanlar yaxınlarının məzarlarını axtarırlar. Çəkilən şəkillərdən biri diqqətimi çəkdi. Şəkildəki yer mənə tanış gəlirdi. Parisə gedəndə arxivimə baxdım, 1992-ci ildə o yerdə çəkdiyim şəkli tapdım. Bildim ki, Ağdamda gördüyüm o çöllük yer – nə bir ağac var idi, nə də bir məzar, - şəhidlərin dəfn edildiyi həmin xiyabandır...”.
Ağdam Şəhidlər xiyabanında şahidi olduğu bir hadisədən daha çox təsirləndiyini vurğulayan məşhur fotoqraf rastlaşdığı acı görüntülərdən birini yada salır: “Ürəyimi sızladan bir görüntü vardı. Qoca kişi əlində bel Ağdam Şəhidlər xiyabanında nəsə axtarırdı. Bir yeri göstərib dedi ki, buradır. Soruşdum ki, nədir, dedilər, oğlu şəhid olub. Onun məzarını tapmağa gəlib. Məzarın ətrafına daş düzdü. Soruşdum ki, burada heç nə yoxdur axı, necə bildiniz? Onun cavabı hələ də ürəyimi titrədir. Dedi ki, oğlumu bu əllərimlə burada dəfn etmişəm...”.
Azərbaycan əsilli fransız fotoqraf 1992-ci ildə çəkdiyi fotoların köməyi ilə insanların öz doğmalarının məzarlarını tapacağına ümid edir. “Ağdam Şəhidlər xiyabanında heç nə qalmayıb, məzarların hamısı dağıdılıb. İstərdim ki, həmin vaxt burada çəkdiyim şəkillər bütün saytlarda, televiziyalarda işıqlandırılsın. İnsanlar baxsınlar və əzizlərinin dəfn olunduğu yeri tapsınlar. Çəkdiyim fotolar insanların doğmalarının məzarlarını tapmasına vasitə ola bilər”, - deyə o əlavə edib.
Qeyd edək ki, Ağdam şəhərindəki Şəhidlər xiyabanında həm Qarabağ müharibəsində şəhid olan döyüşçülər, həm də Xocalı faciəsi zamanı ermənilər tərəfindən vəhşicəsinə qətlə yetirilən dinc sakinlər dəfn olunub. Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı Allahverdi Bağırovun qəbri də buradadır. İşğal dövründə Ağdamda hər şeyi məhv edən erməni vandalları Şəhidlər xiyabanını da yerlə-yeksan edib, qəbirləri qazaraq dağıdıblar. Ağdam şəhəri işğaldan azad olunduqdan sonra insanlar Şəhidlər xiyabanındakı yaxınlarının qəbirlərini tapmağa çalışırlar. Lakin məzarlar tanınmaz halda olduğundan onları müəyyən etmək çox vaxt mümkün olmur.
Reza Deqatinin 1992-ci ildə Ağdamda Şəhidlər xiyabanından çəkdiyi fotoları təqdim edirik:
Sabah bəzi bölgələrə güclü yağəş yağacaq - Xəbərdarlıq
Pərviz Şahbazov: "Qlobal neft bazarının tənzimlənməsi və..."
"Jurnalistlərin binası"nda nə baş verir? - "City Net" şirkəti daha bir abunəçini aldadıb
"Əlimlə sağ-salamat xəstəxanaya apardığım adamın gecə saat 23-də mənə meyitini verdilər”
Həbs olunan bələdiyyə sədri vəzifədən uzaqlaşdırılıb
Səudiyyə və BƏƏ qondarma erməni soyqırımını tanımağın bir addımlığından döndü - Əbu-Dabi Ermənistananla Azərbaycanı bir araya gətirir
Yol kənarındakı səkiyə çıxan maşın ana-balanı vurdu - VİDEO
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
Tələbə köçürülməsi prosesi başlayıb
Səbayıl Bağırovla müqaviləyə xitam verilib
"Fənərbağça" ulduz futboçu üçün "PSJ"yə təklif göndərib
Qəzzada son 24 saatdakı itki açıqlandı
“Nar” regionlarda təhsilə dəstəyini davam etdirir - FOTOLAR
ƏLİYEV-PAŞİNYAN GÖRÜŞÜ - Əbu-Dabidən gözlənti (TƏHLİL)
Fiaskoya uğrayan baramaçılıq: 32 dəfə az istehsal və... - "Cavabdeh qurumlar və şəxslər hesabat verməlidirlər"
Ali Koç futbol klubu alıb? - "Fənərbağça"dan açıqlama
"Qalatasaray" hücümçusunu icarəyə verib
"Benfika" yeni idman direktoru gətirib
Nikolo Zaniolo "Qalatasaray"da qalmaq istəyir
"Beşiktaş" sabah ilk yoldaşlıq matçına çıxacaq - TƏQVİM
"Beşiktaş" Orkun Kökçünü transfer edir
"Qalatasaray" Viktor Osimhenin transferini həll edir
XİN-dən sərt cavab gəldi: "İranın Ermənistandakı səfirinin iddiaları riyakarlıqdan başqa bir şey deyil"
AzTV-nin tender ləğv olundu - 440 min manatlıq...
DAHA BİR QHT SƏDRİNİN HƏBSİ... - Məhkəmədən qərar
Ali Məhkəmədə dəyirmi masa keçirilib
Bəşir Süleymanlının həbs müddəti... - Məhkəmə qərar verdi
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
Mənsur Yavaş istefa anonsu verdi: "Əgər əsas məqsəd CHP-li bələdiyyə sədrlərinə mane olmaqdırsa..."
İsrail Qəzzanı yenə bombalayıb - 26 fələstinli həlak olub, aralarında uşaqlar da var
Məmməd Alpayın həbs müddəti uzadılıb
Pensiyalar ayın neçəsi veriləcək? - Açıqlama yayıldı
Daxili İşlər Nazirliyi sürücülərə xəbərdarlıq edib
Trampın səsi yazıldı: "Putinə dedim ki, Moskvanı yerləbir edənə qədər bombalayaram"
Azərbaycan və Qazaxıstan PUA-larla təlim keçirir - VİDEO
Netanyahu: "Qəzzada əməliyyatımız dayanmayacaq" - "HƏMAS bir daha burada mövcud olmayacaq"
Daha 28 azərbaycanlı Almaniyadan geri qaytarıldı - Açıqlama
Azərbaycan nefti bahalaşdı
Ağdam-Füzuli yolunda mikroavtobus aşıb - 20 nəfər xəsarətləri alıb
Iki eşşəyin arpasını bölə bilməyənlər... - Təbriz VƏFALI YAZIR
İqlim dəyişikliyi: Avropada bu səbəbdən ölənlərin sayı üç dəfə artıb
Qəzzada meningit halları çoxalıb - Azyaşlılar arasında
Texasda sel: 160-dan çox insan yoxa çıxıb