Reza Deqatinin 31 il əvvəl Ağdam Şəhidlər Xiabanından çəkdiyi tarixi - FOTOLAR
05-01-2023 [13:58]
1992-ci ildə Xocalı faciəsindən reportaj hazırlamaq üçün Ağdama yollanmışdım. Çox ağır faciə idi. Meyitlər Ağdam məscidinə gətirilir, orada yuyulurdu. Ermənilər Ağdam qəbiristanlığını atəşə tutduğu üçün cəsədləri 1941-1945-ci illər müharibəsində həlak olanların xatirəsinə salınmış parkda dəfn edirdilər. Çox ürək ağrıdan mənzərə idi...
Mia.az xəbər verir ki, bu sözləri Azərtac-a müsahibəsində məşhur fotojurnalist Reza Deqati söyləyib.
Reza Deqati 44 günlük Vətən müharibəsində qazanılan Qələbədən sonra yenidən Ağdamda olub. O bu barədə danışarkən deyib: “Ağdamda şəkil çəkdiyim yerlərə getdim. Qəbirlərin hamısı dağıdılmışdı, heç nə tapmadım. Sanki bu yerdə məzarlıq olmayıb. Gördüm ki, insanlar yaxınlarının məzarlarını axtarırlar. Çəkilən şəkillərdən biri diqqətimi çəkdi. Şəkildəki yer mənə tanış gəlirdi. Parisə gedəndə arxivimə baxdım, 1992-ci ildə o yerdə çəkdiyim şəkli tapdım. Bildim ki, Ağdamda gördüyüm o çöllük yer – nə bir ağac var idi, nə də bir məzar, - şəhidlərin dəfn edildiyi həmin xiyabandır...”.
Ağdam Şəhidlər xiyabanında şahidi olduğu bir hadisədən daha çox təsirləndiyini vurğulayan məşhur fotoqraf rastlaşdığı acı görüntülərdən birini yada salır: “Ürəyimi sızladan bir görüntü vardı. Qoca kişi əlində bel Ağdam Şəhidlər xiyabanında nəsə axtarırdı. Bir yeri göstərib dedi ki, buradır. Soruşdum ki, nədir, dedilər, oğlu şəhid olub. Onun məzarını tapmağa gəlib. Məzarın ətrafına daş düzdü. Soruşdum ki, burada heç nə yoxdur axı, necə bildiniz? Onun cavabı hələ də ürəyimi titrədir. Dedi ki, oğlumu bu əllərimlə burada dəfn etmişəm...”.
Azərbaycan əsilli fransız fotoqraf 1992-ci ildə çəkdiyi fotoların köməyi ilə insanların öz doğmalarının məzarlarını tapacağına ümid edir. “Ağdam Şəhidlər xiyabanında heç nə qalmayıb, məzarların hamısı dağıdılıb. İstərdim ki, həmin vaxt burada çəkdiyim şəkillər bütün saytlarda, televiziyalarda işıqlandırılsın. İnsanlar baxsınlar və əzizlərinin dəfn olunduğu yeri tapsınlar. Çəkdiyim fotolar insanların doğmalarının məzarlarını tapmasına vasitə ola bilər”, - deyə o əlavə edib.
Qeyd edək ki, Ağdam şəhərindəki Şəhidlər xiyabanında həm Qarabağ müharibəsində şəhid olan döyüşçülər, həm də Xocalı faciəsi zamanı ermənilər tərəfindən vəhşicəsinə qətlə yetirilən dinc sakinlər dəfn olunub. Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı Allahverdi Bağırovun qəbri də buradadır. İşğal dövründə Ağdamda hər şeyi məhv edən erməni vandalları Şəhidlər xiyabanını da yerlə-yeksan edib, qəbirləri qazaraq dağıdıblar. Ağdam şəhəri işğaldan azad olunduqdan sonra insanlar Şəhidlər xiyabanındakı yaxınlarının qəbirlərini tapmağa çalışırlar. Lakin məzarlar tanınmaz halda olduğundan onları müəyyən etmək çox vaxt mümkün olmur.
Reza Deqatinin 1992-ci ildə Ağdamda Şəhidlər xiyabanından çəkdiyi fotoları təqdim edirik:
SON XƏBƏRLƏR
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
“Azpetrol” şirkəti də Ruslan Eyyubova məxsus imiş...
Ebru Gündeşin keçmiş əri sərbəst buraxılıb (Yenilənib)
Rusiyada İslam Bankı yaradılır - Duma üzvündən açıqlama
"Azərbaycanla Türkiyə iki bədəndə bir candır”– Tənzilə Rüstəmxanlı ilə VİDEOMÜSAHİBƏ
Ərəblər "Fənərbağça"nın hücumçusunu satın alır - Danışıqlar başlayıb
Məşhur müğənninin villası satışa çıxarıldı - 5.2 milyona + FOTOLAR
"Güzəştli mənzil" sisteminə kiberhücum... - DTX araşdırmaya başlayıb
Sahil Babayev Regional Maliyyə İdarəsinə rəis təyin edib
Arda Turan "Fənərbağça"nın oyunçusunu istəyir
"Arsenal" gənc müdafiəçi Darli Bakola ilə maraqlanır
"Qalatasaray" yeni transferlərə hazırlaşır - Siyahıda kimlər var?
Deputatar bu tarixdə toplanır: hansı dəyişiklik müzakirə olunacaq?
Suriyada məsciddə partlayış: 8 nəfər ölüb, yaralılar var
"Axios" Tramp və Zelenskinin görüş yeri və tarixini yazdı
Çin 6-cı nəsil qırıcı təyyarəsi ilə dünyaya qorxu saldı
Ədliyyə Nazirliyi partiyanın müraciətini geri qaytardı
Ruben Vardanyanın məhkəməsi təxirə salınıb
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank 3 günlük məzənnəni açıqladı
Prezident daha bir qanunu təsdiqlədi - Dəyişiklik
Nazir, komitə, xidmət rəisi... - Onların qəbul günləri açıqlandı
"Bakı Metropoliteni" iş saatlarında dəyişiklik edəcək
“Cəhalətdən Cəmiyyətə” - Qadın liderlər yenə bir arada
XİN başçısından Bakıdakı "Rus Evi"nin ləğvi ilə bağlı - Açıqlama
Üç nəfər futboldan uzaqlaşdırılıb
Xətaidə qətl: 31 yaşlı şəxs 45 yaşlı kişini öldürdü
Ceyhun Bayramov: "Sülh prosesində böyük irəliləyiş əldə olunub"
200 000 manatlıq “Porsche Cayenne” sənin ola bilər!
Hakim Rafail Sadıxovun hakimlik fəaliyyətinə xitam verildi
Bu klublar cərimələnib
Gürcüstana səfər edənlərin diqqətinə: mütləq tibbi sığorta alın! - AZAL-dan xəbərdarlıq
ƏLİ BAĞIŞDAN "ALTI VƏ SIFIR"
Ermənistan vətəndaşları məhkəmədə: Davit İşxanyan son söz deyir
“ASAN Xidmət”də əlbəyaxa dava düşüb
Məhkəmə sədri vəfat edib
Milli Məclisin növbəti iclasının vaxtı bəlli olub
“İstanbul Klinika” cərimələndi
"Patent haqqında" qanuna çoxsaylı dəyişikliklər edilib - Detallar
Sergey Narışkin Azərbaycan prezidentini təbrik edib - MƏTN
Türkiyədə klub tam başsız qaldı - Vitse-prezident də tutuldu
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
"Azercell" "Kinon" tətbiqinin funksionallığını genişləndirir
QARABAĞA KÖÇ DAVAM EDİR
MİT terrora hazırlaşan İŞİD-çini qandalladı