"Azərbaycanda həmin ərazilər tamamilə ciddi nəzarət altına götürülməlidir" - Vahid Əhmədovdan şərh
06-08-2020 [17:15]
Avqustun 4-də Livanın paytaxtı Beyrut şəhərində yerləşən liman bölgəsində dəhşətli partlayış baş verdi. Hazırda Beyrut dünyanın nəzər nöqtələrindən birinə çevrilib, 100-dən artıq insanın öldüyü, 5 minə yaxın insanın yaralandığı Beyrut faciəsindən nəticə çıxarılası çox ciddi məqamlar var.
Öncə partlayışın səbəblərinə diqqət yetirək: Livanın “LBC İnternational” kanalı xəbər verir ki, partlayış 2700 tondan artıq ammonium nitratın (bizdə selitra kimi tanınır) partalaması nəticəsində meydana gəlib. Məlum partlayışın vurduğu ziyanı nəzər alsaq, deyə bilərik ki, Livan dövləti üçün ağır dövr başlayır və böyük ehtimalla qara buludlar uzun müddət Livanın baş üzərindən əksik olmayacaq. Hazırda Beyrutda həyat tamamilə dayanıb.
Şəhər meri Mərvan Abbud bildirir ki, partlayış nəticəsində 15 milyard ABŞ dolları ziyan dəyib. Düşünmək üçün ciddi məqamlar var, 15 milyard bir dövlətin dövlət büdcəsi qədərdir, belə çıxır ki, təkcə Beyrut şəhərini əvvəlki vəziyyətinə gətirmək üçün bu qədər vəsait lazım olacaq. Heç şübhəsiz ki, müxtəlif ölkələr Livana maddi yardım edəcək, amma Livanın problemləri bununla öz həllini tapacaqmı?
Hazırda Beyrutdakı mənzərə, dağıntılar Suriyanı, İraqı xatırladır. Əcəba, niyə? Suriya, İraq hər kəsin gözü qarşısında tədricən hazırkı xarabalığa çevrildi, döyüşlər nəticəsində hər iki ölkə “əriyərək” bu hala düşdü. Amma Livan bir göz qırpımında xarabalığa çevrildi. Bu hansı dəst-xəttidir? Artıq “hərbi taktika”mı dəyişib? Minlərlə ölüm, büdcədən ayrılan milyardlarla pul hesabına Şərq ölkələrində reallaşan uzun müddətli hərbi əməliyyatlar daha əl vermir? Bu dəfə itkisiz və ziyansız? Elə bu qədər sadə?
Rəsmi Beyrut təkcə partlayışın fəsadlarını aradan qaldırmaqla məşğul olmamalıdır. Hadisənin “dəsti-xətti” müəyyənləşdirilməlidir. Bunun üçün kifayət qədər tutarlı səbəblər də var. Məsələn, partlayan ammonium nitrat (həmçinin ammonyak selitrası kimi tanınır) yükü Rusiyanın Xabarovsk şəhərindən olan İqor Qreçuşkinə məxsus "Rhosus" gəmisindən müsadirə olunubmuş. Gəmi selitranı Batumidən Mozambikə aparırmış, lakin texniki problemlərlə bağlı Livanda lövbər salıb. Yoxlamalardan sonra liman rəhbərliyi ona dənizə açılmağı qadağan edib.
Bəs Beyrut faciəsindən Azərbaycan nə üçün nəticə çıxarmalıdır?
“Azsiyasət.com” xəbər verir ki, Azərbaycanda da ammonium nitratdan istifadə olunur və ammonium nitrat (selitra) fermerlərin ən çox itifadə etdiyi gübrədir. Azərbaycanda "selitra" adı ilə tanınan ammonium hələ Sovet dövründən bəri ölkəmizin kənd təsərrüfatında geniş istifadə olunur və tam olaraq, xaricdən idxal olunur. Söz yox ki, Azərbaycanda artıq kabramid istehsal olunur və selitraya alternativ kimi tətbiq olunur.
Nəzərə almaq lazımdır ki, ammonium nitrat terrorçu təşkilatlar üçün əsas maddələrdən biridir. Eyni zamanda, onun saxlanıldığı ərazilər də daim terroçuların nəzər nöqtəsində olub. 2016-cı ildə Türkiyədə maşında bomba partlayışı ilə terror hadisəsi baş verdi. Və bu hadisədən sonra Türkiyədə ammonium nitrat tərkibli maddələr qadağan edildi. Çünki ammonium nitrat açıq şəkildə satılır və bu maddəni asan şəkildə əldə edərək terror məqsədilə istifadə etmək daha da asanlaşır.
Qısa araşdırmalarımız nəticəsində bəlli olur ki, ammonium nitrat həqiqətən də Şərq ölkələrində, eləcə də Qərb dövlətlərində müsəlmanlara qarşı həyata keçirilən terror hadisələrində ən çox istifadə olunan maddədir. Bu maddələr fermerlərdən gübrə məqsədilə toplanır, daha sonra bombalar hazırlanır. Eyni zamanda, müharibə poliqonuna çevrilən ölkələrdə döyüşlər zamanı az miqdarda da olsa, ammonium nitratın saxlanıldığı məkanların partladılması da heç kəsə sirr deyil. Məsələ bundadır ki, ammonium nitrat azot tərkibli maddədir. Bir çox ölkələrdə alternativ maddələr olmadığına görə həl ə də ondan geniş şəkildə istifadə olunur.
Azərbaycanda "selitra təhlükəsi"nin olub-olmaması ilə bağlı “Azsiyasət.com” saytına danışan deputat Vahid Əhmədov bildirdi ki, bu hadisə ilə bağlı hələ bəzi məsələlər araşdırılmalıdır: "ABŞ belə bir məlumat yayıb ki, Beyrutda baş verən partlayış terror hadisəsidir. Bu çox ağır bir hadisədir, şəhəri tamamilə dağıdıb, əhali pis durumdadır. Bizim dövlət də Livana yardım məqsədilə 1 milyon dollar pul ayırdı. Ammonium nitrat maddələrinin saxladıldığı yerlər ciddi şəkildə qorunmalıdır. Belə partlayıcı maddələr və ona yaxın olan maddələrin qorunması həmişə xüsusi və ciddi nəzarət altında olmalıdır. Bu maddənin saxlanıldığı əraziyə giriş-çıxış tamamilə nəzarət altında olmalıdır. Belə maddələrin saxlaıldığı yerlər qapalı olmalıdır. Mən təxminən 1992-1993-cü illərdə bizdəki həmin zavodlarda olmuşam. İndiki vəziyyətdə isə, Azərbaycanda həmin ərazilər tamamilə ciddi nəzarət altına götürülməlidir. Bizim bölgə həssas bölgədir. Yəqin ki, həmin yerlər qorunur. Amma bundan sonra müvafiq dövlət orqanları həmin əraziləri ciddi nəzarətə almalıdır. Bu, dövlətimiz və xalqımızın təhlükəsizliyi baxımından çox vacibdir. Bu məsələ həm də ona görə vacibdir ki, Azərbaycanda bütün millətlərin nümayəndələri yaşayırlar. Bizi istəyən də var, istəməyən də...”.
Samir Feyruzov
Braziliyada güclü sel: 8 nəfər ölüb, 21 nəfər itkin düşüb
Çempionlar Liqası: alman komandası PSJ-ni devirdi
AVRO-2024: məşhur qapıçı "ofsayd"da saxlanıldı
Blinken Qəzza ilə İsrail arasındakı sərhəd qapısı ilə yəhudi qəsəbəsini ziyarət edib - FOTO
Paşinyan: "Delimitasiya prosesi mümkün qədər tez aparılmalıdır" - "Sərhəddə Müdafiə Nazirliyinin postları olmayacaq"
TFF-dən seçki açıqlaması: "İstəsələr belə, xeyri yoxdur" - "60 gündən tez seçki ola bilməz"
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
FED yeni qərarını açıqladı
İsrail ordusu Nusayrat düşərgəsinə hücum edib - 1 ölü, 5 yaralı var
Lənkəran Regional Elmi Mərkəzində “Şəkinin ədəbi-mədəni mühiti və folklor” mövzusunda tədbir keçirilib - FOTOLAR
İşə düzəltmə və... - İcra başçısının adı sensasion məhkəmə işində hallandı: "134 mini və 20 min manatı ona verdim..."
Qazaxıstanda Azərbaycan və Ermənistan arasında danışıqları keçiriləcək - Tokayev anons verdi
Məhkəmə Qubad İbadoğlu haqqında daha bir qərar verdi
Prezident İlham Əliyev BMT Baş katibinin köməkçisini qəbul edib
Yeni nazirdən növbəti dəyişiklik - İdarə rəisi vəzifədən azad edildi, "İstintaq"ın rəis müavininə yüksək vəzifə verildi
Netanyahu yenə meydan oxudu: "Ora girəcəyik, başqa yolumuz yoxdur" - "Məhkəmənin qərarı bizim üçün yox hökmündədir"
Silahlı şəxs saxlanılıb - Hədə-qorxu gəldiyi üçün
Xankəndidə silah-sursat aşkarlanıb
Könül Mehtiyeva Avropa çempionatının finalına təyinat alıb
VI Ümumdünya Mədəniyyətlərarası Dialoq Forumu: İlham Əliyev çıxış edib (TAM MƏTN, FOTOLAR)
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
Baş direktor, müavini və şöbə müdiri... - Səhiyyə sahəsində yeni əməliyyat olub, saxlanılanlar var (ADLAR, Yenilənib
Bakının Nizami rayonunda dərəbəylikdir - İcra Hakimiyyətindən xəbərə reaksiya (FOTOLAR, YENİLƏNİB)
Prezident İlham Əliyev Zuhair Əlhartini ilə görüşüb (Yenilənib)
Türkiyədə 1 Mayla bağlı gərginlik: aksiyaçılarla polis toqquşdu, yaralılar var - FOTOLAR
İYİ Partiyada təhvil-təslim oldu - Akşener siyasətlə vidalaşıb
Türkiyə ordusu İraqda daha iki terrorçunu zərərsizləşdirib
İlham Əliyev Rusiyanın Baş ravvinini qəbul edib -FOTO
İlham Əliyev TDT-yə üzv və müşahidəçi dövlətlərin dini rəhbərlərindən ibarət nümayəndə heyətini qəbul edib (Yenilənib)
Kəlbəcərdə qəza: Türkiyə vətəndaşı ölüb
Ceyhun Bayramov UNESCO rəsmisi ilə müzakirə aparıb
İsrail prezidenti Blinkendən məhkəmə işinə görə kömək istədi - Dövlət katibi isə HƏMAS-ı günahlandırdı
İordan çayının qərb sahilində daha 20 fələstinli həbs olunub
"Fənərbağça"nın bosniyalı ulduzu: "Çempionluqla bağlı basqılara tab gətirə bilmirəm"
Mərkəzi Bank uçot dərəcəsini azaltdı: kredit faizləri necə olacaq?
Nigar Rüstəmli yeni vəzifəyə təyin olunub
Milli Məclsin daha bir deputatının mandatına xitam verilir
Dövlət Komitəsinin məsul şəxsinin oğlu qandallandı - Sensasion əməlinə görə (Yenilənib)
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
İstanbul su problemi təhlükəsindən xilas olub