27-05-2015 [12:01]
Bu gün Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının (AMEA) Rəyasət Heyətində Azərbaycan Respublikası Prezidenti Administrasiyasının rəhbəri, akademik Ramiz Mehdiyevin "Nadir şah Əfşar: Diplomatik yazışmalar” kitabının təqdimatı olub.
AzVision.az xəbər verir ki, tədbirdə AMEA-nın prezidenti, akademik Akif Əlizadə tariximizin ilkin mənbədən öyrənilməsi baxımından kitabın əhəmiyyətindən danışıb, əsəri tarixinin təəssübünü çəkən, millətini sevən müəllifin yaratdığı mükəmməl sənət abidəsi kimi dəyərləndirib:
"Akademik Ramiz Mehdiyevin "Nadir şah Əfşar: Diplomatik yazışmalar" kitabı türk mənşəli hökmdarın öyrənilməsi baxımından mühüm mənbədir. Bu kitabda Nadir şahın sui-qəsd nəticəsində öldürülməsi faktı qeyd olunub və məhz bu hadisədən sonra Azərbaycan torpaqlarının parçalanması sürətlənib".
Sonra AMEA-nın vitse-prezidenti, akademik İsa Həbibbəyli "Nadir şah Əfşar: Diplomatik yazışmalar” kitabı haqqında ətraflı məlumat verib. O vurğulayıb ki, Nadir şah Əfşarla bağlı bu günə qədər müxtəlif fikirlər mövcud olub:
"Xüsusən də erməni müəlliflərin saxtalaşdırmağa çalışdığı, şəxsiyyətinə kölgə salmaq istədikləri bu müəllifin yenidən öyrənilməsi əhəmiyyətli addımdır. Bu kitab əks fikirlərə sənədlər əsasında cavab verən obyektiv bir əsərdir. "Hökmdarın portreti" əsərində olduği kimi Ramiz müəllim bu kitabda da Nadir şahın əsaslandırılmış portetini yarada bilib və ilk dəfə olaraq onun rəsmi tərcümeyi halı öz əksini tapıb.
Nadir şahın mənşəyi ilə də bağlı müxtəlif fikirlər olub onun türk olduğu açıq etiraf olunmayıb. Ramiz müəllim isə bu kitabda ilk dəfə sənədlər əsasında Əfşarların türk olduğunu sübut edib ki, bu da tarixçilər üçün töfhədir".
Tədbir iştirakçılarına akademik Ramiz Mehdiyevin təşəkkürünü çatdıran Prezident Administrasiyasının məsul əməkdaşı Eldar Əmirov kitabın əhəmiyyətindən danışıb. O, qeyd edib ki, nəşrdə Nadir şahın yazışmalarının Azərbaycan dilinə tərcümə olunması xüsusi əhəmiyyət kəsb edir.
"Bu tədqiqat Nadir şah Əfşar haqqında həqiqətlərin ortaya çıxmasına zəmin yaradacaq. Azərbaycan müstəqillik əldə etdikdən sonra Şah İsmayıl Səfəvi, Ağa Məhəmməd şah Qacar, Nadir şah Əfşar və digərləri haqqında stereotipləri dağıtmaq zəruri idi. Bu insanların Azərbaycan dövlətçiliyi ilə bağlı xidmətlərini kiçiltmək cəhdləri var, onları İran şahlar kimi təqdim etməyə çalışırlar. Araşdırmalar aparmaq üçün ilkin mənbələrin yazıldığı dili bilmək lazımdır, yoxsa dəyərli əsər ortaya qoymaq mümkün deyil. Azərbaycan mənbəşünaslığında böyük boşluqlar var. AMEA-da böyük mütəxəssislər var, inanıram ki, bu sahədə daha böyük tədqiqatlar aparılacaq”.
Tarixçi alim Yaqub Mahmudov da kitabın Azərbaycan tarixi sahəsindəki araşdırmalar sırasında mühüm yer tutduğunu qeyd edib və tarixi şəxsiyyətlərə belə layiqli münasibətin göstərilməsinin vacibliyini vurğulayıb: "Bizim dövlətçilik mədəniyyətimiz var və zəhmət çəkib buna sahib çıxmalıyıq. Biz imperiya yaratmış xalqıq və dövlətçilik ənənəmiz var. Biz heç kimdən vaxtilə yaratdığımız imperiyaya daxil olan torpaqları istəmirik, sadəcə bilinməlidir ki, bizim dövlətçilik ənənəmiz var. Nadir şah öz hakimiyyəti dövründə həm şiəliyi, həm də sünniliyi müdafiə edən mollaları cəzalandırıbç ölkədə vahid dini sistem yaradıb".
AMEA Şərqşünaslıq İnstitutunun direktoru Gövhər Baxşəliyeva bildirib ki, İran tarixşünaslığında Nadir şah Əfşar barədə 23 kitab və monoqrafiya dərc olunub: "Müasir İran tarixşünaslığında Nadir şah Əfşarla bağlı yeni tədqiqatlar aparılmaqdadır. İran tarixşünaslığında Nadir şah Əfşara iki baxış var. Birincisi, İran dövlətçiliyini xilas edən xilaskar kimi əfsanələşdirilir, ikinci baxışda isə ömrünün sonlarında tətbiq etdiyi sərt cəzalara görə pislənir.
Türk birliyi ideyasının daşıyıcısı olan Nadir şah Əfşar Azərbaycan dövlətçilik tarixində mühüm rol oynayıb. Tarix boyu Nadir şah Əfşar imperiyası İran imperiyası kimi təqdim olunur, Nadir şahın mənsubiyyəti inkar olunmasa da, İran dövlətçiliyinə xidmət etdiyi vurğulanır. İranda islam inqilabından sonra bu ölkədə azərbaycanlılar Nadir şah Əfşar və onun mübarizəsi barədə həqiqətlərlə bağlı elmi məqalələr, araşdırmalarla çıxış edirlər. Nadir şah Əfşar əsrlər boyu islam aləmini parçalayan sünni-şiə məzhəbi ilə bağlı məsələnin həllinə də çalışıb”.
Digər çıxış edənlər də tariximizin qaranlıq səhifələrinə işıq salan kitabın böyük əhəmiyyətini diqqətə çatdırıblar. Qeyd olunub ki, müəllif Nadir şah Əfşarı XVIII əsrin ən qüdrətli hökmdarlarından biri, görkəmli dövlət xadimi və mahir sərkərdə kimi səciyyələndirir, fikrini çoxsaylı mənbələrə istinad etməklə əsaslandırır.
Fatimə Kərimli
Bakıda və rayonlarda külək güclənəcək, yağış yağacaq - Xəbərdarlıq
Bakıda 28 yaşlı qadını boğublar
Hacıqabulda 17 yaşlı qız qızılcadan ölüb
"Bakı Marafonu 2024"ün qalibləri müəyyənləşib
Buraxılış imtahanı: bir şagird və nəzarətçi zaldan qovuldu
Bu gün rezidenturaya imtahan keçirilib
Heydər Əliyev Mərkəzində “20 ilin sədası” adlı konsert proqramı keçiirlib - FOTOLAR
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
Bakıda həkimi bıçaqlayıblar
"Real Madrid" 36-cı dəfə La Liqa çempionu olub
Ceyhun Bayramov Qambiyada Hakan Fidanla görüşüb
59 yaşlı kişi 67 və 58 yaşlı iki nəfəri güllələyib, daha sonra isə... - Şəkidə şok olay
Sabah Bakıda bu yollar bağlanacaq
Tovuz rayonunda zəlzələ olub
Prezident Türkiyə ilə bağlı daha iki qanunu təsdiqləyib
Xankəndi Şəhər Prokurorluğu yaradılıb - Sərəncam
Bakıda 58 yaşlı şəxs adam öldürüb
Nigar Köçərli: "Bu işlə məşğul olub milyonçu olmaq olmaz" - "Bir çox qadınlar kimi qır-qızıla üstünlük vermirəm"
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
İtaliya XİN: "Biz Ukraynaya qoşun göndərməyəcəyik"
"Beşiktaş" son saniyə qolu ilə qazandı
Müdafiə Nazirliyində 143 minlik mənimsəmə: general və keçmiş idarə rəisləri hesab verir - Məhkəmə prosesi
Rusiya ilə Azərbaycan arasında əlaqələr genişlənir - Baş nazirin müavinləri görüşüblər
Ərdoğandan Özəllə görüşü haqda ilk açıqlama: “Türkiyənin buna ehtiyacı vardı" - "Siyasətin yumşalmasını istəyirəm"
Naxçıvan Dövlət Universiteti haqda qərar imzalandı
Əli Əsədov ƏƏSMN-lə bağlı yeni qərar imzalayıb
Onlar pensiyaya daha tez çıxacaq - Prezident “Əmək pensiyaları haqqında” qanuna dəyişikliyi təsdiqləyib
Prezident İlham Əliyev fərman imzalayıb
Yağış yağacaq - Xəbərdarlıq
“Auto Azərbaycan” MMC barəsində araşdırmaya başlanıb
Daha 66 dərmanın qiyməti ilə bağlı qərar verildi
İŞIQ və QAZ XƏTLƏRİNƏ NEÇƏYƏ QOŞULMAQ OLACAQ? - Qiymətlər açıqlandı (Qərar + DETALLAR)
Avropa çempionatı: millilərimizin rəqibləri müəyyənləşib
Vilayət Eyvazov generalı özünə müşavir təyin edib - DİN-də növbəti dəyişiklik (FOTO)
Pakistanda sərnişin avtobusu aşıb: 20 nəfər ölüb
Şimali Koreya xaricdən tələbələrin ölkəyə girişinə icazə verdi
DEPUTATLAR TOPLANIR: hansı qanunlar dəyişir? - SİYAHI
Xaricdə oxuyan daha 62 nəfərin diplomu tanınmayıb - SİYAHI
Strateji Obyektlərin Mühafizəsi Dövlət Agentliyi Bakı-Novorossiysk şimal ixrac neft boru kəmərində təlim keçirib - FOTO
Rəsmi Moskva: "Makronun açıqlamaları təhlükəlidir" - "Rusiya əsgərləri ABŞ bazasına yerləşdirilir"
COP29.az vebsaytı istifadəyə verilib
İcra başçısını güllələyənlə bağlı daha bir qərar verildi
Türkiyə klubu zəlzələdə ölən futbolçunun pulunu ailəsinə ödəməyib
Gömrük Komitəsində əməliyyat: rəis istintaqa cəlb olunub (Yenilənib)