Azərbaycanda “Xanlıqlar” muzey-parkı yaradılmalıdır - Təbriz VƏFALI YAZIR
11-08-2025 [13:44]
Təbriz VƏFALI
***
Hər birimizə məlumdur ki, Azərbaycan qədim və zəngin tarixə malikdir. Şübhəsiz ki, keçmişimizi, kimliyimizi, milli-mənəvi dəyərlərimizi, ədəbiyyatımızı, mənəviyyatımızı və sairi indiki və gələcək nəsillərə sevdirmək üçün tariximizi sevməli və onun daim təbliği üçün əlimizdən gələni etməliyik. Düzdür, tariximizlə bağlı çoxsaylı ədəbiyyatlarımız, kimolarımız, sənədli filmlərimiz və digərləri olsa da, bu sahədə müəyyən boşluqlar hələ də var.
Məsələn, elə götürək Azərbaycanda mövcud olmuş xanlıqları. Tarixi sənədlərdən və faktlardan məlumdur ki, Nadir Şah Əfşar tərəfindən əsası qoyulmuş Əfşarlar imperiyasının zəifləməsindən və dağılmasından sonra XVIII əsrin 40-cı illərində Azərbaycan ərazisində müstəqil və feodol dövlətlər olan xanlıqlar yaranmağa başlayıb. Belə ki, Şimali Azərbaycan ərazisində Bakı xanlığı, Dərbənd xanlığı, Gəncə xanlığı, Cavad xanlığı, Talış xanlığı, İrəvan xanlığı, Naxçıvan xanlığı, Qarabağ xanlığı, Quba xanlığı, Şamaxı xanlığı, Şəki xanlığı, Cənubi Azərbaycan ərazisində isə Ərdəbil xanlığı, Marağa xanlığı, Maku xanlığı, Mərənd xanlığı, Qaradağ xanlığı, Qəzvin xanlığı, Şərab xanlığı, Təbriz xanlığı, Urmiya xanlığı, Xalxal xanlığı, Xoy xanlığı və Zəncan xanlığı mövcud olub.
Azərbaycan xanlıqları ilə bağlı apardığımız araşdırmalara görə, həm yazılı tariximizdə, həm də internet resurslarında xanlıqlarımızla, xanlıqları idarə etmiş ellər və tayfalar barədə yetərincə yetərincə məlumatlar və fotoşəkillər yoxdur.
Ona görə də Azərbaycanda “Xanlıqlar” muzey-parkının yaradılması mütləq vacibdir.
Bu muzey-parkda hər bir xanlıq barədə, onu idarə etmiş el və tayfa haqqında dolğun və ətraflı informasiyaları özündə əks etdirən məlumat lövhələri, tarixi sənədlərin kserekopyaları, portretlər və fotoşəkillər olmalıdır.
Məlumdur ki, dövlətçiliyin və müstəqilliyin müqəddəs rəmzlərindən biri də bayraqdır. Bu səbəbdən, sözügedən muzey-parkda xanlıqların bayraqları ucaldılmalıdır.
Digər tərəfdən, dövlət xəritəsi deyilən bir anlayış var. Bu xəritə hər bir dövlətin coğrafi sərhədlərini, ərazisini və digər xüsusiyyətlərini özündə əks etdirir. “Xanlıqlar” muzey-parkında xanlıqların xəritələri də nümayiş etdirilməlidir.
Sözügedən muzey-parkda xanlıqları idarə etmiş xanların və digər şəxslərin heykəlləri qoyulmalıdır.
Bu muzey-parkda xanlıqlar dövrünün yadigarı olan eksponatlar nümayiş etdirilməlidir.
Azərbaycan xanlıqları barədə sənədli və bədii filmlər çəkilməli, tamaşalar hazırlanmalı və onların “Xanlıqlar” muzey-parkında geniş auditoriyaya nümayişi üçün guşələr yaradılmalıdır.
Hər il şagirdlərimizin bu muzey-parka ekskursiyası təşkil olunmalıdır.
Şübhəsiz ki, bu yolla həm tariximizi indiki və gələcək nəsillərə sevdirə bilərik. Həm də təhsilin, turizmin, iqtisadiyyatın və mədəniyyətin inkişafına əvəzsiz töhfə verə bilərik.
Xüsusilə də dünyada analoqu olmayacaq “Xanlıqlar” muzey-parkına həm yerli, həm də əcnəbi turistlərin axınının ilbəil sürətlənməsi qədim və şanlı tariximizin bölgələrimizdə və xarici ölkələrdə təbliğatına və turizmdən qazanılan gəlirlərin hər il artmasına, dövlət büdcəsinin zənginləşməsinə gətirib çıxaracaq.
Pulsuz təklif məndən...
MİA.AZ
SON XƏBƏRLƏR
Bakıda və rayonlarda leysan yağacaq - Xəbərdarlıq
Xalq artisti Röya Ayxanın atası vəfat edib
Özbəkistan universitetlərinin tələbələri “Ulduz” Şokolad Fabrikində istehsalat təcrübəsində iştirak ediblər - FOTOLAR
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
Azərbaycan və Ermənistan arasında paraflanmış sülh sazişinin mətni yayıldı - NƏLƏR OLACAQ?
Xocavənd, Ağdərə və Zəngilanda meşəlik ərazilərdə yanğın: helikopterlər cəlb olunub - VİDEOLAR (YENİLƏNİB)
Kür çayının sahilində xüsusi tunel... - Fərrux İmanov saxlanılıb
"Azercell Telecom" Beynəlxalq İnformatika Olimpiadasında uğur qazanmış məktəbliləri təbrik edib
SAAKAŞVİLİNİN TƏCRİD HƏYƏCANI: əsası varmı? - TƏHLİL
Xan Yunusda eyni ailədən olan 7 fələstinli ölüb
Qəzzada daha bir jurnalist həlak olub
SABİQ REKTORUN CİNAYƏT İŞİ TAMAMLANDI - İş məhkəməyə çıxarılır
“Müdafiə haqqında” qanunu dəyişib
İlham Əliyev Vladimir Feketeni ordenlə təltif etdi - Sərəncam
Ağdərədə yararsız döyüş sursatları məhv ediləcək - MN açıqlama yaydı
Xocalının Xanyurdu kəndinə daha 19 ailə köçürüldü
Prezident İlham Əliyev daha bir sərəncam imzalayıb
Prezident sərəncam imzaladı - Rauf Vəliyev “Vətənə xidmətə görə” ordeni ilə təltif olundu
"Fənərbağça" Niko Yankoviç transferində geri addım atmağı fikirləşir
"Əl-Hilal" Darvin Nuneslə müqavilə imzaladı
PARKLANMA, İSTİRAHƏT YERLƏRİ, DAM ÖRTÜYÜ OBYEKTLƏR... - Yeni binalarla bağlı yeni qərar verildi (DETALLAR)
Enzo Millotunun yeni klubu bəlli oldu
"PSJ" 23 yaşlı qapıçı ilə müqavilə imzaladı
Artur Masuaku "Sanderlend"ə keçib
"Əl Nassr" İniqo Martinezi transfer edib
"Fənərbağça" Zinçenkonu istəyir
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
141 nəfərə fəlsəfə doktoru, 14 nəfərə isə elmlər doktoru adı verilmədi - AAK-dan qərar
İlham Əliyev Şeyx Məhəmməd bin Zayed Al Nəhyana zəng edib
Leyla Behbudlu mətbuat katibi təyin olunub
"Burda ən çox qazanan məhz Azərbaycan oldu" - "Rusiya demək istəyir ki, bölgədən sakitcə getməyəcək, İran isə..." (MÜSAHİBƏ)
Lənkəranda yanğın törədən şəxs cəzalandırılıb
"Bakı Metropoliteni" QSC gücləndirilmiş rejimində işləyəcək
Azərbaycan Ukraynaya 2 milyon dollar yardım ayırdı - Sərəncam
İranlı tərəfindən narkokuryerliyə cəlb olunan şəxs saxlanılıb
Məşhur aktrisanın əmisi çökən binanın altında can verib - FOTO
"Bal sizin əməyinizin nəticəsidir, seçim də sizin olmalıdır" - Məleykə Abbaszadədən abituriyentlərə müraciət
Türkiyədə zəlzələ: 16 bina çöküb, 230-dən çox silkələnmə var - FOTO
Bakı, Sumqayıt və Abşeron üzrə pensiyalar sabah ödəniləcək
Avstraliya Fələstin Dövlətini tanıyacaq