Azərbaycanda “Xanlıqlar” muzey-parkı yaradılmalıdır - Təbriz VƏFALI YAZIR
11-08-2025 [13:44]
Təbriz VƏFALI
***
Hər birimizə məlumdur ki, Azərbaycan qədim və zəngin tarixə malikdir. Şübhəsiz ki, keçmişimizi, kimliyimizi, milli-mənəvi dəyərlərimizi, ədəbiyyatımızı, mənəviyyatımızı və sairi indiki və gələcək nəsillərə sevdirmək üçün tariximizi sevməli və onun daim təbliği üçün əlimizdən gələni etməliyik. Düzdür, tariximizlə bağlı çoxsaylı ədəbiyyatlarımız, kimolarımız, sənədli filmlərimiz və digərləri olsa da, bu sahədə müəyyən boşluqlar hələ də var.
Məsələn, elə götürək Azərbaycanda mövcud olmuş xanlıqları. Tarixi sənədlərdən və faktlardan məlumdur ki, Nadir Şah Əfşar tərəfindən əsası qoyulmuş Əfşarlar imperiyasının zəifləməsindən və dağılmasından sonra XVIII əsrin 40-cı illərində Azərbaycan ərazisində müstəqil və feodol dövlətlər olan xanlıqlar yaranmağa başlayıb. Belə ki, Şimali Azərbaycan ərazisində Bakı xanlığı, Dərbənd xanlığı, Gəncə xanlığı, Cavad xanlığı, Talış xanlığı, İrəvan xanlığı, Naxçıvan xanlığı, Qarabağ xanlığı, Quba xanlığı, Şamaxı xanlığı, Şəki xanlığı, Cənubi Azərbaycan ərazisində isə Ərdəbil xanlığı, Marağa xanlığı, Maku xanlığı, Mərənd xanlığı, Qaradağ xanlığı, Qəzvin xanlığı, Şərab xanlığı, Təbriz xanlığı, Urmiya xanlığı, Xalxal xanlığı, Xoy xanlığı və Zəncan xanlığı mövcud olub.
Azərbaycan xanlıqları ilə bağlı apardığımız araşdırmalara görə, həm yazılı tariximizdə, həm də internet resurslarında xanlıqlarımızla, xanlıqları idarə etmiş ellər və tayfalar barədə yetərincə yetərincə məlumatlar və fotoşəkillər yoxdur.
Ona görə də Azərbaycanda “Xanlıqlar” muzey-parkının yaradılması mütləq vacibdir.
Bu muzey-parkda hər bir xanlıq barədə, onu idarə etmiş el və tayfa haqqında dolğun və ətraflı informasiyaları özündə əks etdirən məlumat lövhələri, tarixi sənədlərin kserekopyaları, portretlər və fotoşəkillər olmalıdır.
Məlumdur ki, dövlətçiliyin və müstəqilliyin müqəddəs rəmzlərindən biri də bayraqdır. Bu səbəbdən, sözügedən muzey-parkda xanlıqların bayraqları ucaldılmalıdır.
Digər tərəfdən, dövlət xəritəsi deyilən bir anlayış var. Bu xəritə hər bir dövlətin coğrafi sərhədlərini, ərazisini və digər xüsusiyyətlərini özündə əks etdirir. “Xanlıqlar” muzey-parkında xanlıqların xəritələri də nümayiş etdirilməlidir.
Sözügedən muzey-parkda xanlıqları idarə etmiş xanların və digər şəxslərin heykəlləri qoyulmalıdır.
Bu muzey-parkda xanlıqlar dövrünün yadigarı olan eksponatlar nümayiş etdirilməlidir.
Azərbaycan xanlıqları barədə sənədli və bədii filmlər çəkilməli, tamaşalar hazırlanmalı və onların “Xanlıqlar” muzey-parkında geniş auditoriyaya nümayişi üçün guşələr yaradılmalıdır.
Hər il şagirdlərimizin bu muzey-parka ekskursiyası təşkil olunmalıdır.
Şübhəsiz ki, bu yolla həm tariximizi indiki və gələcək nəsillərə sevdirə bilərik. Həm də təhsilin, turizmin, iqtisadiyyatın və mədəniyyətin inkişafına əvəzsiz töhfə verə bilərik.
Xüsusilə də dünyada analoqu olmayacaq “Xanlıqlar” muzey-parkına həm yerli, həm də əcnəbi turistlərin axınının ilbəil sürətlənməsi qədim və şanlı tariximizin bölgələrimizdə və xarici ölkələrdə təbliğatına və turizmdən qazanılan gəlirlərin hər il artmasına, dövlət büdcəsinin zənginləşməsinə gətirib çıxaracaq.
Pulsuz təklif məndən...
MİA.AZ
SON XƏBƏRLƏR
Əməkdar artist Yadigar Muradovun vəziyyəti ağırdır
Yılmaz Vural istefaya göndərildi, Sərvət Çətin gətirildi - Türkiyə klubunda Baş məqçi dəyişib
"Hər hansı çağırış daxil olmayıb" - TƏBİB Ramiz Mehdiyevin səhhəti barədə yayılan xəbərə belə cavab verdi
Tovuzda 32 yaşlı ər arvadını öldürüb
Hərbi Prokurorluqda yeni təyinatlar olub - ADLAR
Prezident daha bir səfirin etimadnaməsini qəbul etdi - FOTO
Pakistanda yük maşını dərəyə yuvarlanıb - 15 nəfər ölüb
Nurlan Allahverdiyev 47 kq narkotiklə saxlanılıb
Sabah yağış yağacaq
Mərkəz rəhbərinin işi Ağır Cinayətlər Məhkəməsinə göndərilib
Prezident İlham Əliyev yeni səfirin etimadnaməsini qəbul edib - FOTO
İlham Əliyev BMT rəsmisini qəbul edib - Müzakirə + FOTO
Türkiyədə məktəb direktoru güllələndi - Uşaqlarının yanında...
"Kim deyib? Neçə nəfər olub?" - Sabiq icra başçısından PA-nın keçmiş rəhbəri barədə maraqlı açıqlama
"İlin sonadək Xocavəndə 1500-dək ailə köçürüləcək" - Emin Hüseynov
“Kifayət qədər yaşım var" - Rəbiyyət Aslanova Ramiz Mehdiyev barədə danışmaq istəmədi
Bakıda iki nəfər güllələlənib - Açıqlama (Yenilənib)
YAP Ramiz Mehdiyevlə bağlı toplanmayacaq - Açıqlama
Vaxtı keçmiş və istehlaka yararsız məhsullar Veysəloğlu Şirkətlər Qrupu tərəfindən necə məhv edilir? - VİDEO
Ramiz Mehdiyevin hüquqlarını bu vəkil müdafiə edir
Əməkdar artisti Rəşad Bəxtiyarov vəfat edib
Ərəblər türk müdafiəçi ilə müqaviləni yeniləyir - Maaş da artırılır
Azərbaycan nefti cüzi bahalaşdı
"İnzibati yollarla taksiləri sıradan çıxarsaq..." - Deputat "Daha yumşaq qərar verilməlidir" deyir
Sosialist əməyi qəhrəmanı 86 yaşında vəfat edib
“İlham Əliyev bütün Qafqazın şərəfini qorudu" - Saakaşvili
Mişi Batşuayi Türkiyəyə dönməyə hazırlaşır
Türkiyədə zəlzələ oldu
Dünyanın iki nəhənginin ticarət savaşı qızışır - Tramp "Hazırda Çinlə ticarət müharibəsindəyik” dedi və...
“Qarabağın dirçəlişi müasir kommunikasiya və hekayəçilik müstəvisində” mövzusunda panel müzakirəsi keçirilib
Almaniya: "Rusiya bütün Avropa üçün ən böyük təhlükədir”
Türkiyədə 10 İŞİD üzvü saxlanılıb
Britaniyalı nazir: "Buradan Putinə səslənirəm, əgər..."
Ukrayna MN: "Bizə gələn il üçün 120 milyard dollar gərəkdir"
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
"Bu, onların işidir, mən qarışmıram” - Keçmiş Baş nazirdən Ramiz Mehdiyevin həbs xəbərinə reaksiya
Azərbaycan diasporunun rəhbəri Rusiya vətəndaşlığından çıxarıldı
Aktrisa mafiya liderinin oğlu ilə ailə qurur - FOTOLAR
"Fənərbağça"nın prezidenti: "Satqın adamlar ürək bulandırır"
Netanyahu qripə yoluxub - Məhkəmə təxirə salındı
İsa Qəmbərdən Ramiz Mehdiyevlə bağlı - Açıqlama