Azərbaycanda “Xanlıqlar” muzey-parkı yaradılmalıdır - Təbriz VƏFALI YAZIR
11-08-2025 [13:44]
Təbriz VƏFALI
***
Hər birimizə məlumdur ki, Azərbaycan qədim və zəngin tarixə malikdir. Şübhəsiz ki, keçmişimizi, kimliyimizi, milli-mənəvi dəyərlərimizi, ədəbiyyatımızı, mənəviyyatımızı və sairi indiki və gələcək nəsillərə sevdirmək üçün tariximizi sevməli və onun daim təbliği üçün əlimizdən gələni etməliyik. Düzdür, tariximizlə bağlı çoxsaylı ədəbiyyatlarımız, kimolarımız, sənədli filmlərimiz və digərləri olsa da, bu sahədə müəyyən boşluqlar hələ də var.
Məsələn, elə götürək Azərbaycanda mövcud olmuş xanlıqları. Tarixi sənədlərdən və faktlardan məlumdur ki, Nadir Şah Əfşar tərəfindən əsası qoyulmuş Əfşarlar imperiyasının zəifləməsindən və dağılmasından sonra XVIII əsrin 40-cı illərində Azərbaycan ərazisində müstəqil və feodol dövlətlər olan xanlıqlar yaranmağa başlayıb. Belə ki, Şimali Azərbaycan ərazisində Bakı xanlığı, Dərbənd xanlığı, Gəncə xanlığı, Cavad xanlığı, Talış xanlığı, İrəvan xanlığı, Naxçıvan xanlığı, Qarabağ xanlığı, Quba xanlığı, Şamaxı xanlığı, Şəki xanlığı, Cənubi Azərbaycan ərazisində isə Ərdəbil xanlığı, Marağa xanlığı, Maku xanlığı, Mərənd xanlığı, Qaradağ xanlığı, Qəzvin xanlığı, Şərab xanlığı, Təbriz xanlığı, Urmiya xanlığı, Xalxal xanlığı, Xoy xanlığı və Zəncan xanlığı mövcud olub.
Azərbaycan xanlıqları ilə bağlı apardığımız araşdırmalara görə, həm yazılı tariximizdə, həm də internet resurslarında xanlıqlarımızla, xanlıqları idarə etmiş ellər və tayfalar barədə yetərincə yetərincə məlumatlar və fotoşəkillər yoxdur.
Ona görə də Azərbaycanda “Xanlıqlar” muzey-parkının yaradılması mütləq vacibdir.
Bu muzey-parkda hər bir xanlıq barədə, onu idarə etmiş el və tayfa haqqında dolğun və ətraflı informasiyaları özündə əks etdirən məlumat lövhələri, tarixi sənədlərin kserekopyaları, portretlər və fotoşəkillər olmalıdır.
Məlumdur ki, dövlətçiliyin və müstəqilliyin müqəddəs rəmzlərindən biri də bayraqdır. Bu səbəbdən, sözügedən muzey-parkda xanlıqların bayraqları ucaldılmalıdır.
Digər tərəfdən, dövlət xəritəsi deyilən bir anlayış var. Bu xəritə hər bir dövlətin coğrafi sərhədlərini, ərazisini və digər xüsusiyyətlərini özündə əks etdirir. “Xanlıqlar” muzey-parkında xanlıqların xəritələri də nümayiş etdirilməlidir.
Sözügedən muzey-parkda xanlıqları idarə etmiş xanların və digər şəxslərin heykəlləri qoyulmalıdır.
Bu muzey-parkda xanlıqlar dövrünün yadigarı olan eksponatlar nümayiş etdirilməlidir.
Azərbaycan xanlıqları barədə sənədli və bədii filmlər çəkilməli, tamaşalar hazırlanmalı və onların “Xanlıqlar” muzey-parkında geniş auditoriyaya nümayişi üçün guşələr yaradılmalıdır.
Hər il şagirdlərimizin bu muzey-parka ekskursiyası təşkil olunmalıdır.
Şübhəsiz ki, bu yolla həm tariximizi indiki və gələcək nəsillərə sevdirə bilərik. Həm də təhsilin, turizmin, iqtisadiyyatın və mədəniyyətin inkişafına əvəzsiz töhfə verə bilərik.
Xüsusilə də dünyada analoqu olmayacaq “Xanlıqlar” muzey-parkına həm yerli, həm də əcnəbi turistlərin axınının ilbəil sürətlənməsi qədim və şanlı tariximizin bölgələrimizdə və xarici ölkələrdə təbliğatına və turizmdən qazanılan gəlirlərin hər il artmasına, dövlət büdcəsinin zənginləşməsinə gətirib çıxaracaq.
Pulsuz təklif məndən...
MİA.AZ
"Samsunspor" hesabı qoruya bilməyib - 2 qol, 2 qırmızı kart...
Türkiyədə həbsxana maşını qəza törədib - 23 yaralı var
Hindistanda GPS saxtakarlığı... - Bəzi uçuşlar təxirə salıındı
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
Yekaterinburqda azərbaycanlı iş adamı saxlanılıb
Ukraynanın vurduğu Rusiya gəmiisi İstanbula çəkildi - FOTO
Prezidentdən əfv istəyən Netanyahu hakim qarşısına çıxdı - Prokurorla baş nazir iclasda mübahisə edib
Ruben Vardanyanın məhkəməsi: zərərçəkənlərin ifadələr dinlənilib
Bu gün Türkiyədə derbidir: "Fənərbağça, yoxsa "Qalatasaray"? - "Qara bazar"da biletin qiyməti 4 min manatı ötüb
Sabunçuda 11 il əvvəl törədilmiş cinayət hadisəsinin üstü açılıb - İki qurum açıqlama yaydı
Heydər Əliyev Fondu "İƏT Mədəniyyət Festivalı: Bakı Yaradıcı Həftə"nin tərəfdaşı olub
Bakıda Yeni İl yarmarkasına da xüsusi hazırlıq görülür
AXCP ləğv olunacaq? - Milli Məclisin komitə sədri bunu mümkün sayır
“Qurd dərəsi” “İtlər vadisi”nə çevrilib - İcra Hakimiyyətindən şikayətə reaksiya (YENİLƏNİB)
"Ramiz Mehdiyev faktoru..." - Siyavuş Novruzovdan açıqlamalar
Ən çox qol vuran futbolçular... - Peşəkar Futbol Liqası siyahı yaydı
Əli Əsədov yeni qərar imzalayıb
ƏƏSM pensiya təyinatına dəyişikliyə izah verib
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
“Əli Kərimlinin həbsi Ramiz Mehdiyevin istintaqa verdiyi ifadələr nəticəsində..." - Əli İnsanovdan açıqlamalar
Ramiz Mehdiyevin Şabrandakı villası - Sabiq deputat "makler" adıyla girdi və... (VİDEO)
Daha 33 maşın hərraca çıxarılıb
Cenk Tosundan boşanma xəbərinə reaksiya: "Yalandır..." - FOTO
Prezident İlham Əliyev Fərman imzalayıb
NAZİR MÜAVİNİ VƏZİFƏDƏN AZAD EDİLDİ - Ramiz Mehdiyevin oğlu haqda sərəncam imzalandı
"Azercell Telecom"dan qış kampaniyası!
Özəl bağçalara elektron portal üzərindən qeydiyyat başlayıb
Laçın – enerji və mədəniyyətin birləşdiyi geosiyasi məkan
Bakıda beynəlxalq konfrans keçiriləcək - Bu tarixdə
AXCP sədri Əli Kərimli və Məmməd İbrahimə ittiham elan olunub - Məhkəmə həbs qərarı verdi (YENİLƏNİB)
“Nar”da həyəcan artır: 6-cı avtomobil səni gözləyir
"O paltarı daha geyinmərəm" - Günay İbrahimli
Türkiyədə İŞİD-ə qarşı daha bir əməliyyat: 3 suriyalı qandallandı
AFFA rəsmiləri beynəlxalq konfransa qatılıblar
Naxçıvanda daha bir nazir vəzifədən azad edildi - Nazir postu kimə həvalə olundu? (YENİLƏNİB)
Vilayət Eyvazov Gəncədə 384 vətəndaşı qəbul edib, rəislərə taşırıq verib - Polis olmaq istəyən 382 nəfər isə... (VİDEO)
İsrail ordusu Tubas və Aqaba şəhərlərin yeni əməliyyata başlayıb
"Azəriqaz" İstehsalat Birliyi məlumat yayıb
AAYDA-ya 2 milyon manatı ayrıldı - Sərəncam
Mərkəzi Bankda kadr dəyişikliyi olub
Rəqsanə konsertə hazırlaşır - Vəkil ev dustaqlığında olan müğənninin necə konsert vercəyini izah edir
Xəzər dənizidə qanunsuz balıq ovu ilə məşğul olan şəxs saxlanılıb