KÜÇƏ İTLƏRİ: onların öhdəsindən necə gəlmək olar?
25-10-2024 [10:00]
Bakı və Abşeronda son illər küçə itləri ilə bağlı səksəkə və problemlər artıb.
Təəssüf ki, bu problemə müvafiq qurular illərdir laqeyid yanaşıblar.
Küçə itləri isə günü gündən daah ciddi problem kimmi paytaxt və Abşeron sakinlərini daha çox narahat etməyə başlayıb.
Bu dəfə sakini olduğum Abşeron rayonunun Məmmədli kəndindəki küçə itlərinin "tüğyan" etməsindən söz açacağam. O kənddən ki, Abşeronun ən böyük və bəlkə də ən problemli kəndidir.
İTİNİZ HÜRSÜN ...
Ən qədim dualarımızdan biri "itiniz hürsün, ocağınız yansın" dır. Məmmədli kəndində isə itlərin hürməsi həmişə qorxuya səbəb olub. Kiçik yaşlı uşaqları səhər erkən saatlarda məktəbə yola alan valideynlərin təlaşını, yaxud işə tələsən kənd sakinlərinin çəkdiyi qorxunu təsəvvür edirsiniz, yəqin. Kəndimizin geniş əraziləri axşam düşən kimi, sahibsiz itlərin oylağına çevrilir.
Məmmədli kəndində küçə itlərinin sayı son bir ildə o qədər artıb ki...
Kəndin əhalisi bu itlərin yaratdığı təhlükələrdən necə qurtulmağın yolunu isə tapammır...
Onu da qeyd edim ki, bu itlərin çoxu xəstəlikdən, aclıqdan və soyuqdan əziyyət çəkir. Ən çox rastlaşdığımız hal isə burada yeni doğulmuş itlərin vəziyyətidir. Sizin üçün onlardan bir neçəsinin şəkilini çəkmişəm (Fotolar yazının sonunda verilib - Müəllif) aşağıda verilib. Düşünürəm ki, bu, vəziyyətin mahiyyətini anlamağa daha da kömək edər.
KÜÇƏ İTLƏRİ- PROBLEM VƏ HƏLLİ YOLLARI
Küçə itləri probleminin həlli üçün dünyanın hər yerində hərəkat başlanıb. Hətta, yaxın günlərdə bu məsələ qardaş Türkiyənin Milli Məclisində ən çox müzakirə olunan məsələlərdən biri olub. Belə ki, millət vəkilləri sahibsiz itlərin iynə ilə öldürülməsini təklif edib. Heyvansevər cəmiyyətləri məsələnin bu şəkildə həll olunmasını qətiyyətlə rədd edir. Ancaq bununla belə, müvafiq qqueumlar küşə itlərini ərazilərdən toplamağa və onları sığnıacaq mərkəzlərinə verməyə başlayıb. Türkiyədə hər bələdiyyənin nəzdində belə bir sğınacaq mərkəzləri var...
Amerika və Avropada isə sahibsiz heyvanlarla bağlı qanunların qəbul edilməsi 1960-cı illərə gedib çıxır.
Küçə heyvanlarının yaşaması üçün sığınacaqlar salan Qərb öllkələri, eyni zamanda, ev heyvanlarını küçələrə atan insanlara ciddi cərimələr tətbiq edir. O səbəbdən Avropa problemin həllinə nisbətən yaxınlaşmış vəziyyətdədir.
Bununla belə sahibsiz heyvanlarla bağlı məsələlərdə hələ də tam uğur qazana bilməyiblər. Həm insan sağlığına, həm də itlərin vəziyyətinə təsir edən bu məsələ yalnız sosial deyil, həm də ekoloji bir problem kimi qiymətləndirilir.
HEYVANLARİN QORUNMASI VƏ CƏMİYYƏTİN RİFAHI
Məsələn, Fransada heyvanlara qarşı məsuliyyətsiz yanaşan və onları küçəyə atan şəxslər ciddi cərimələrlə üzləşir. Həmçinin, itlər üçün məcburi peyvənd və qeydiyyat sistemi mövcuddur.
Hollandiyada "no-kill" (itlərin öldürülməməsi) siyasəti mövcuddur, bu da itlərin sığınacaqlara yerləşdirilməsini şərtləndirir.
Almaniya sahibsiz itlərin idarə olunmasında ən sərt qaydalara malik ölkələrdən biridir. Burada itlər üçün mikroçip vasitəsilə qeydiyyat və peyvənd məcburidir.
Azərbaycanda 100 mindən çox sahibsiz it var
Son illərdə Azərbaycanda sahibsiz itlərin saynın 100 mini aşdığı deyilir.
Bakı və Abşeron yarımadasında isə küçə itlərinin sayı daha çoxdur. Günü-gündən artan statistika, eyni zamanda, quduzluğun, yoluxucu xəstəliklərin, itlərin insanlara qarşı hücum təhlükəsinin artması deməkdir. Sürü halında dolaşan itlər insanların təhlükəsizliyini ciddi formada təhdid edir
Əzizə Hakverdi
MİA.AZ
Şuşada “Xarıbülbül” VIII Beynəlxalq Musiqi Festivalının açılışı oldu
Azərbaycan nefti 68 dollara qalxdı
Hikmət Hacıyev, Zeynal Nagdəliyev, Fuad Ələsgərov, Altay Həsənov, Ramil Usuvbov və... - Onların qəbul günləri + CƏDVƏL
Bloqerlər və influenserlərin "separat reklam" oyunları bitdi - Yeni qanun nələr vəd edir?
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
Ermənilər Bakıda hakim qarşısında: “Ağdam, Cəbrayıl, Ağdərə, Füzuli və..." (YENİLƏNİB)
"Real Madrid" Karlo Ançellotti ilə yollarını ayırdığını açıqlayıb
Veysəloğlu Şirkətlər Qrupu “Qida Təhlükəsizliyi Ayı” elan etdi
MHP sədrindən "namizəd olmayacam" deyən Ərdoğana mesaj: "Türkiyənin sənə ehtiyacı var, geri çəkilə bilməzsən..."
Mərkəzi Bankın valyuta ehtiyatları artıb, qızıl isə azalıb - Hesabat
Dövlət Agentliyi, MSK, ƏƏSMN... - Bu qurumların istismar müddəti bitmiş xidməti maşınları satışa çıxarıldı
Qurban bayramı: 126 ünvanda heyvan satışı və kəsimi olacaq - SİYAHI
İcra başçısı məktəb direktorunu özünə müavin təyin etdi
Lalə Şövkətin oğlu: "O, heç vaxt öz görüşləri haqqında danışmır" - "Qarşıda çox xoşagəlməz hadisələr ola bilər"
Növbəti iki gündə güclü külək əsəcək - Xəbərdarlıq
Hücumçu "Fənərbağça"dan ayrılır - Azarkeşlərə görə
Lavrov: Azərbaycanla Ermənistan arasında sazişə dəstək verməyə hazırıq" - “Ermənistanla Türkiyə arasında..."
Rusiya XİN başçısı Vatikana "yox" dedi: "Ukraynaya Zelenskinin qanunları ilə yaşamağa imkan verməyəcəyik"
Kənd təsərrüfatı subsidiyaları: güzəştli kreditlər, lizinq mexanizmləri və... - İlham Əliyev dəyişikliyi təsdiqlədi
İndoneziyada 5,7 bal gücündə zəlzələ olub - 100-dən çox ev dağılıb
Məhkəmə tiktoker Vüqar Zeynalzadə haqqında qərar verdi - Həbs qətimkan tədbirinin müddəti uzadılıb
QARABAĞA NÖVBƏTİ KÖÇ OLUB
Ərdoğan "Aşkım" dediyi şəhərdə uduzur - Sorğu
Deputatar nə vaxt toplanacaq? - Spikerdən açıqlama
İsrail ordusu Qəzzada 75 məntəqəyə havadan zərbə endirib
Yunanıstanda əhali qorxuya düşüb - İçməli suda uran aşkarlanıb
“Yaşayış minimumu haqqında” qanuna dəyişib
Dövlət qulluğu haqda qanun dəyişdi
Sabah yağış yağacaq
Həsən Həsənov M360 Eurasia 2025-də rəqəmsal inkişafda tərəfdaşlıqların əhəmiyyətindən danışıb
Bir qrup israilli fələstinlilərin evlərini yandırıb
İran prezidenti İlham Əliyevə məktub göndərdi: "Ortaq tariximiz, qırılmaz bağlarımız..."
DİM sədri tənqidçilərini "topa tutdu": "Vicdanlı olun, bilmirəm sizə ekspert adını kim verib, hansı ali məktəb bitiribsiniz...”
Azərbaycanla Pakistan arasındakı daha bir saziş təsdiqlənib
Merkeldən xəbərdarlıq: "Bu, olmalıdır, yoxsa Avropa məhv olacaq"
Əli Əsədov sığorta haqqında qərar imzalayıb
Prezident İlham Əliyev DİN başçılarını qəbul edib: "Zirvə görüşü zamanı önəmli qərarlar qəbul ediləcək" - FOTOLAR (YENİLƏNİB)
Türkiyə ordusunda FETÖ əməliyyatı: 56 hərbçi saxlanıldı
Alman turist İtaliyada tarixi əsəri oğurlayıb
Naxçıvanda kimin səlahiyyəti azaldılacaq? - Ali Məclislə Xüsusi nümayəndə arasındakı ikili idarəçilik problemi həll olunur
“Expressbank”la bağlı qalmaqal - Məhkəmə işi