“Pəmbək dəhlizi”: Zəngəzura alternativ, yoxsa paralel? - TƏHLİL
09-04-2024 [15:30]
Ermənistanla Azərbaycan arasında sülh danışıqları davam edir. Rəsmi İrəvan Bakının fevralın 21-də “sülh müqaviləsi” layihəsinə dair təkliflərin səkkizinci variantına cavab verib.
İki ölkə arasında son günlər gərgin atmosfer hakim olsa da, danışıqların davam etməsi, “sülh müqaviləsi” layihəsinə dair təkliflərin vaxtaşırı verilməsi müsbət hadisədir. Prosesin yekunu sülh sazişinin tərtib edilməsi və imzalanması ilə nəticələnə bilər.
Sülh müqaviləsinin imzalanmasını gecikdirən bir sıra məqamlar var. Bunlardan biri regional kommunikasiyaların açılmasıdır. Əsas mübahisəli məqam isə Zəngəzur dəhlizidir.
Rəsmi Bakı Zəngəzurdan keçən yolun dəhliz prinsipi ilə, Ermənistan isə yol prinsipi ilə icrasını dəstəkləyir. Tərəflərin fərqli görüşdə olması, məsələni milli və regional maraqları ilə arqumentləşdirməsi prosesi uzadır.
Prinsip etibarilə rəsmi Bakı üçün prioritet təşkil edən əsas məsələ regional kommunikasiyaların açılmasıdır. Bunun Zəngəzurdan keçən hissəsinin dəhliz prinsipi ilə icra edilməsi bizim üçün mühüm olsa da, prioritet sayılmaya bilər.
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin köməkçisi – Prezident Administrasiyasının Xarici siyasət məsələləri şöbəsinin müdiri Hikmət Hacıyev “Politico”ya müsahibəsində demişdi ki, “Gündəmimiz yalnız ikitərəfli əlaqələr çərçivəsində nəqliyyat əlaqələrinin və kommunikasiyanın qurulmasından ibarət idi. Layihə bizim üçün cəlbediciliyini itirib – əvəzində biz bunu İranla edə bilərik. Bu məsələ hələ də masa üzərindədir, lakin Ermənistan tərəfi bu prosesdə maraqlı olduğunu göstərməlidir”.
Hesab edirəm, Zəngəzur dəhlizi məsələsində israr etməkdənsə dəhliz prinsipinə yaxın təkliflər verməliyik. Misal üçün Ermənistanın cənubundan, yəni Zəngəzurdan keçəcək yol ilə paralel şimaldan, yəni tarixi “Pəmbək mahal”ından keçəcək yeni bir yol istəmək olar.
Ümumiyyətlə, Pəmbək mahalı strateji ərazidir və həm Gürcüstan, həm də Türkiyəyə gedən yolların kəsişdiyi qovşaq rolunu oynayır. Qursalı kəndi isə bu mahalın mərkəzində yerləşən mühüm yaşayış məskənidir. Tarixən azərbaycanlıların yaşadığı Pəmbək mahalı və Qursalı kəndindən keçəcək bir yoldan istifadə bizə mühüm dividentlər qazandıra bilər.
Hər şeydən öncə, bu yol vasitəsilə Türkiyə ilə daha qısa və az xərcli bağlantı qurmaq olar. Bu həm də Azərbaycan və Türkiyənin Ermənistan bazarına girişini, habelə Bakının gələcəkdə bu ərazilərdən keçəcək yeni neft və qaz layihələri ərsəyə gətirməsinə baza yarada bilər.
Burada əsas məsələ həm Pəmbək, həm də Zəngəzurdan keçəcək yollardan istifadəyə dair Ermənistandan istənilməsi mümkün olan imtiyazlardır. Buna az gömrük rüsumu, ya da rüsumsuz, maneəsiz hərəkət kimi şərtlər misal ola bilər.
Bu və bu kimi təkliflərlə Ermənistanı razı salsaq, sülh müqaviləsi istiqamətində ciddi bir əngəl aradan qalxar.
Turan Rzayev
MİA.AZ
SON XƏBƏRLƏR
Hakan Fidan Ukrayna XİN başçısı ilə bir araya gəldi - Antalyada
Kor bağırsaqdan əməliyyat olunan xəstə bir gün sonra ölüb
Cavanşir Quliyev özünə məzar hazırlatdırıb: “İnsan öləndən sonra..."
Müğənni Aygün özünə bəysiz toy edib - VİDEO
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
PUTİN İSTANBULA GEDİR: "O, mənim orada olmağımı istəyir..."
Roma Papasının Türkiyəyə səfəri: əsas səbəb və... - TƏHLİL
DİM-dən abituriyentlərə xəbərdarlıq - SİYAHI
İcra Hakimiyyəti araşdırır, deputat isə... - Şura sədrliyindən qovulan biznesmen haqqında açıqlamalar
Deputat və 4 bələdiyyə sədri Ərdoğanın partiyasına keçdi - FOTOLAR
Tramp Qətərə gəlib
Azercell-in dəstəyi ilə fəaliyyət göstərən “Uşaq Qaynar Xətti”nə 2025-ci ilin birinci rübündə 940 müraciət daxil olub
“Bakcell” və “Birbank” Azərbaycanda ilkə imza atdı
Blogerlərin reklam elədiyi "şirkət rəhbəri" tutuldu
Mirzoyan: "İrəvan Bakı ilə sülh sazişini dərhal imzalamağa hazırdır"
İcra başçısının müavini vəzifəsindən çıxarıldı - "Yıxıldım, çanaq sümüyümdə çat yaranıb"
Ermənistan parlamentində vitse-spiker və deputat arasında dava düşüb
Yeni Hərbi prokuror kollektivə təqdim olunub - FOTO
Prezident ona yüksək vəzifə verdi - Sərəncam + FOTO
Daha bir deputat istefa verdi
İranda qum fırtınası: bəzi şəhərlərdə məktəblər bağlanıb
Məhkəmə Gənc Qazilər Birliyinin sədrinə "yox" dedi
“Melissa Group”un rəhbəri ev dustaqlığına buraxılıb
Sabah yağış yağacaq
İran XİN: Putinin Tehrana səfərinə hazırlıq gedir
Lüksemburqda Avropa Şurasının 134-cü sessiyası başlayıb
"Tramp ABŞ iqtisadiyyatının böyüməsinə zərər verir"
Abşeronda əməliyyat keçirilib - 48 kq narkotik vasitə aşkarlanıb
Prezident İlham Əliyev paraqvaylı həmkarını təbrik edib
Zelenski Albaniya və İtaliyaya səfər etməyi planlaşdırır
Vətəndaşların bank kartlarından yenə pul oğurlanıb
Nazir bu xanıma yüksək vəzifə verdi - Leyla Muradzadə kimdir?
Azərbaycan nefti daha bir dollar bahalaşdı
Leyla Quliyeva direktor təyin olunub - Nazir əmr imzaladı
"Fənərbağça"nın sabiq futbolçusu Acun Ilıcalıya "tərs şapalaq" atdı
ORDUMUZ ERMƏNİSTANIN NÖVBƏTİ TƏXRİBATINA CAVAB VERİB - MN açıqladı
“Rusiyanın cavabını gözləyirik” - “Biz üçüncü dünya münaqişəsinə başlamaq istəmirik”
Makron: "Bu suala Prezident olaraq cavab verə bilmərəm" - "Bölgədə səlahiyyət sahibi Trampdır..."
"Pepe" kimi tanınan sabiq dövlət başçısı vəfat edib
Ərdoğan Trampı "yola gətirib" - ABŞ Suriyaya sanksiyaları ləğv edir
Xəstəxana bombalanıb - 36 nəfər ölüb, yaralananlar var
Baş nazir Ərdoğana təşəkkür edib
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR