RƏSMİ BAKI: "20 yanvar hadisələrinin sifarişçiləri və icraçıları cəzalandırılmalıdır"
19-01-2020 [11:37]
Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyi (XİN) 1990-cı il 20 Yanvar faciəsinin 30-cu ildönümü ilə əlaqədar bəyanat yayıb.
XİN-dən Mia.az-a verilən bəyanatda deyilir:
"1990-cı il yanvarın 19-dan 20-ə keçən gecə SSRİ rəhbərliyinin əmri ilə 26.000 nəfərlik sovet ordusu Azərbaycanın Bakı və Sumqayıt şəhərlərinə, eləcə də ölkənin digər şəhərlərinə yeridilərək “Udar” adlı əməliyyatı həyata keçirdi. Bu hərbi müdaxilə nəticəsində 147 mülki şəxs qətlə yetirildi və 744 nəfər ağır xəsarət aldı. Bu hadisə müasir Azərbaycan tarixinə “Qara Yanvar” kimi daxil oldu.
1990-cı il yanvarın 19-da SSRİ Ali Sovetinin sədri M.Qorbaçov SSRİ Konstitusiyasının 119-cu, Azərbaycan SSR Konstitusiyasının 71-ci maddələrini kobud şəkildə pozaraq, yanvarın 20-dən Bakıda fövqəladə vəziyyət elan edilməsi haqqında fərman imzaladı. Lakin əhalinin bundan məlumatsız qalması üçün SSRİ Dövlət Təhlükəsizlik Komitəsinin “Alfa” qrupu tərəfindən Azərbaycan televiziyasının enerji bloku partladıldı və respublikada televiziya verilişləri dayandırıldı. Beləliklə də, həmin gecə qoşunlar fövqəladə vəziyyətin elan edilməsindən xəbərsiz olan şəhərə daxil olaraq dinc əhaliyə amansız divan tutdu.
Bu faciəvi hadisələrin öncəsində, Ermənistanın 1980-ci illərin sonunda Azərbaycana qarşı əsassız ərazi iddiaları, Azərbaycanın Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayətindəki şovinist təfəkkürlü ermənilərin aqressiv separatçılıq fəaliyyəti, SSRİ rəhbərliyinin bu qanunsuz fəaliyyətə göz yumması, yüz minlərlə azərbaycanlının zor gücü ilə və qəddarcasına Ermənistandan deportasiya edilməsi Azərbaycanda sovet hakimiyyətinə qarşı hərəkatın genişlənməsinə təkan verdi. Məhz ümumxalq hərəkatının qarşısını almaq və Azərbaycan xalqının müstəqillik əzmini qırmaq məqsədilə ölkəyə yeridilən sovet ordusu beynəlxalq hüququn normalarını, keçmiş SSRİ və Azərbaycan SSR-in Konstitusiyalarını kobudcasına pozaraq dinc əhaliyə qarşı görünməmiş qırğın törətdi.
Faciəvi hadisələrdən dərhal sonra ümummilli lider Heydər Əliyev Azərbaycanın Moskvadakı Daimi Nümayəndəliyində mətbuat konfransı keçirərək, bu vəhşiliyi kəskin şəkildə pislədi, dinc xalqa qarşı törədilən terroru hüquqa, demokratiyaya və insanlığa zidd aksiya adlandırdı, xalqımıza qarşı törədilmiş qırğına siyasi qiymət verilməsini və günahkarların cəzalandırılmasını tələb etdi. Ümummilli lider Heydər Əliyev Azərbaycanda siyasi hakimiyyətə qayıtdıqdan sonra faciəyə dövlət səviyyəsində siyasi-hüquqi qiymət verildi. Milli Məclisin 1994-cü ilin fevralında keçirilən xüsusi sessiyasında 1990-cı il yanvarın 20-də günahsız insanların qəddarcasına qətlə yetirilməsi hərbi təcavüz və cinayət kimi qiymətləndirildi və müzakirələrin yekunu olaraq 1994-cü ilin martında “1990-cı il yanvarın 20-də Bakıda törədilmiş faciəli hadisələr haqqında” qərar qəbul edildi.
Tariximizin reallıqlarının düzgün təhlil edilməsi və qiymətləndirilməsi üçün 20 yanvar faciəsinə gətirən hadisələrin doğru dəyərləndirilməsi zəruridir. Bütün bu bəlaların əsasında 19-cu əsrin əvvəllərindən etibarən bölgəyə kütləvi şəkildə köçürülməyə başlayan və xüsusilə də Azərbaycanın tarixi torpaqlarında məskunlaşan ermənilərin əsassız ərazi iddiaları durub.
20-ci əsrin əvvəllərindən etibarən Azərbaycan xalqı erməni millətçilərinin zorakı və irqi ayrı-seçkilik siyasəti ilə üz-üzə qalıb və misilsiz qətliamların qurbanı olub. 1980-ci illərin sonlarından etibarən, SSRİ-nin parçalanması ilə Ermənistan Azərbaycana qarşı açıq təcavüzkar siyasət həyata keçirməyə başladı və nəticədə Azərbaycanın Dağlıq Qarabağ bölgəsi və ətraf yeddi rayonu hərbi işğal olundu. Ermənistan ərazisində daimi yaşayan və zor gücü ilə qovulan azərbaycanlılardan əlavə, işğal olunmuş ərazilərimizdə tarixən yaşayan yüz minlərlə azərbaycanlı etnik təmizləməyə məruz qaldı. Azərbaycana olan ərazi iddialarına hər hansısa “əsas” tapmağa çalışan radikal təfəkkürlü erməni qüvvələri tərəfindən hələ 1988-ci ildə Sumqayıt şəhərində planlı şəkildə təxribat həyata keçirildi. SSRİ Baş Prokurorluğunun istintaq sənədlərinə əsasən başlıca təşkilatçılardan olan etnik erməni Eduard Qriqoryan 12 il həbs cəzasına layiq görüldü. Sonradan öz cəzasını çəkmək üçün Ermənistana göndərilən bu cinayətkarın qısa müddət sonra Ermənistanda azadlığa buraxılması hadisənin günahkarlarını ifşa edən bariz faktdır.
30 il bundan öncə baş vermiş qanlı 20 Yanvar hadisələri beynəlxalq ictimaiyyətin siyasi-hüquqi qiymətləndirilməsini tələb edir. Bu dəhşətli faciə nəticəsində BMT-nin Ümumdünya İnsan Hüquqları Bəyannaməsi, Mülki və siyasi hüquqlar haqqında Beynəlxalq Pakt və digər beynəlxalq hüquqi sənədlər kobud şəkildə pozulub, öz mahiyyətinə və miqyasına görə bu hadisə XX əsrdə törədilmiş dəhşətli cinayətlərdən biridir. Bu cinayətə görə keçmiş sovet rəhbərliyi bilavasitə məsuliyyət daşıyır. Beynəlxalq hüquqa əsasən 20 yanvar hadisələri insanlıq əleyhinə cinayət kimi tövsif edilməli, onun sifarişçiləri və icraçıları cəzalandırılmalıdır".
Ehtiyatlı olun: saxta saytlar vasitəsi ilə kart hesablarınız oğurlana bilər - Xəbərdarlıq
Kabildə iki hakim qadın öldürülüb
Ermənistanda daha 351 nəfər koronavirusa yoluxub
Sumqayıtda ər arvadını boğaraq öldürüb
Rusiyada daha 23586 nəfərdə koronavirus aşkarlanıb
Təhsillə bağlı növbəti həftə qərar veriləcək - Emin Əmrullayev tədrisin təşkili ilə bağlı yeni qaydaları açıqlayacaq
MN-də iki səyyar qrup yaradılıb - Qarabağ döyüşçüləri ilə bağlı
MN rəsmisi: "Komissiyaya “veteran adı” və yaxud “veteran kitabçası"nın verilməsi səlahiyyəti verilməyib”
Sabah şimşək çaxacaq, yağış, bəzi yerlərdə qar yağacaq
Gürcüstanda daha 780 nəfərdə koronavirus aşkarlanıb
Pompeo: "Koronavirus Çinin laboratoriyasında yaranıb"
ABŞ polisi Kapitoliyə daxil olmaq istəyən şəxsi saxlayıb
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
Rusiya MN-dən Qarabağla bağlı yeni - Açıqlama
Azərbaycanda COVID-19-la bağlı Vaksinasiya Strategiyası təsdiqləndi - Sərəncam + DETALLAR
İrandan yeni həmlə: ordu ballistik raketləri sınaqdan keçirib
Türkiyədə COVİD-19: son gündə daha 7550 nəfərdə aşkarlanıb
Prezident İlham Əliyevlə Ərdoğan telefonda danışıb - Qarabağla bağlı nələr müzakirə olunub?
Ağstafada "Mercedes”lə “VAZ” toqquşdu: ölən var
MHP liderindən Şuşa mesajı: "Türk uşaqlarının gələcəyini təmin etmək bizim mənəvi məsuliyyətimizdir"
Hirkan Milli Parkındakı yanğını davam edir
Merkelin postuna namizəd bəlli oldu - FOTO
Azərbaycanda daha 402 nəfər koronavirusa yoluxub, 15 nəfər vəfat edib - Qərargah son məlumatı yaydı
Qarabağda itkin düşən daha iki erməni hərbçinin meyiti tapılıb
Bakıya sərnişin daşıyan sürücüyə 8 sutka cəza verildi
Azərbaycan Ermənistana qarşı iddia ərizəsini Avropa Məhkəməsinə göndərdi - TƏFƏRRÜAT
Prezident İlham Əliyevdən sərəncam: “Azərlotereya” türk şirkətinin idarəetməsinə verildi
Müdafiə Nazirliyi Ağdamdan yeni görüntülər yaydı - VİDEO
Biləsuvarda su kanalında batan qadının meyiti tapılıb
Rayonlararası sərnişindaşıma haqda qadağanın müddəti uzadıldı - Hökumət sözçüsü yeni açıqlama yaydı
Polis postları nə vaxt ləğv olunacaq? - DYP-dən açıqlama
Mexaniki-elektron sayğaclar artıq sərfiyyat qeydə alır? - "Azəriqaz" açıqlama yaydı
İranda daha 6100 nəfər koronavirusa yoluxub
DYP-dən hava ilə bağlı sürücülərə - Xəbərdarlıq
ƏN ÇOX BAKIDA YOLUXMA VAR... - Azərbaycanda koronavirusun daha çox yayıldığı bölgələrin SİYAHISI
“Azercell”in Mobil Göz və Mobil Diş Klinikaları yüzlərlə insana təmənnasız tibbi xidmət göstərib
Daha bir şəhid Saatlıda dəfn edilib
Tbilisidə polis və etirazçılar arasında qarşıdurma olub, 10-a yaxın şəxs saxlanılıb
Müdafiə Nazirliyi Füzulidən görüntülər yaydı - VİDEO
Sabahın hava proqnozu açıqlandı
Trampın “Facebook” və “İnstagram”dakı səhifələri yenidən açılıb