28-12-2018 [15:37]
Seymur VERDİZADƏ
Moderator.az
****
Üç il əvvəl Türkiyədə olanda Qarsda fəaliyyət göstərən Qafqaz Universitetinin rektoru azərbaycanlı jurnalistlərlə görüş zamanı belə demişdi: "Azərbaycanlı tələbələrimiz yaxşı oxumurlar. Üstəlik, auditoriyada şuluqluq salır, dərs prosesini pozurlar”.
Həmin vaxt yadıma Qəbələdə yaşayan müəllim dostumun tez-tez təkrarladığı bu sözlər düşmüşdü: "Bizim uşaqların hamısı ali təhsil alır. Az-çox savadı olanlar Bakıda, adını yaza bilməyənlər isə Türkiyədə oxuyurlar”.
Jurnalist marağı güc gəldiyi üçün rektordan xarici tələbələri universitetə hansı şərtlərlə qəbul etdiklərini soruşmuşdum. Cavabı belə olmuşdu: "Attestatları olsa, yetər”.
Qısa sorğu-sualdan sonra belə məlum olmuşdu ki, TQDK-nın keçirdiyi imtahanlardan 37 bal toplayan həmyerlimiz Türkiyədə inşaat mühəndisliyi ixtisası üzrə təhsil alır. Ən böyük arzusu vətənə qayıdıb, 32 mərtəbəli binalar inşa etməkdir…
Biz Qarsda olanda binaların üstündə tez-tez bu məzmunda elanlara rast gəlirdik: "Azərbaycanlı tələbələrə kirayə ev verilmir”.
Sakinlər bunun səbəbini belə izah edirdilər: "Azərbaycanlı tələbələr heç vaxt kirayə haqqı ödəmirlər”.
Türkiyənin nüfuzlu universitetlərindən birində çalışan professor dostum danışırdı: "Bir gün xəbər aldıq ki, Uşak şəhərində yerli əhali azərbaycanlı tələbələrin əleyhinə aksiya keçirir. Bir neçə ağsaqqalla tez-tələsik hadisə yerinə getdik. Bir kişi dedi ki, evində kirayədə qalan azərbaycanlı tələbələr ona 9 min lirə borcludurlar. Onu sakitləşdirmək üçün dedik ki, narahat olma, valideynlərinə yazarıq, pulunuzu göndərərlər. Kişinin reaksiyası belə oldu: "Pulunuz başınıza dəysin. Uşaqlara deyin, satdıqları televizoru alıb yerinə qoysunlar””.
Üç ay əvvəl Trabzon avtovağzalında əslən Şəkidən olan cavan bir oğlanla tanış olmuşdum. Söhbət əsnasında demişdi ki, Türkiyənin Şərq vilayətində bir o qədər də tanınmayan universitetlərin birində əvvəl bakalavr, sonra isə magistr təhsili alıb. Dediyinə görə, dərsləri çətin olmadığı üçün yaz və yay aylarında çobanlıq edirmiş. Təəccüblə ona baxdığımı görəndə, belə demişdi: "Aldığım maaş inflyasiyadan sonra qəpik-quruş oldu. Buna görə də çobanlığın daşını atıb, Azərbaycana qayıdıram…”
Bu hadisəni isə mənə övladı Türkiyədə təhsil alan bir taksi sürücüsü danışıb: ”Oğlumun oxuduğu universitetin rektorundan ildə iki dəfə məktub alırdım. Rektor uşağın əla qiymətlərlə oxuduğunu yazır, belə tərbiyəli övlad böyütdüyü üçün mənə təşəkkür edirdi. Beş il sonra bildim ki, məktubların hamısı saxtaymış, məndən pul qoparmaq üçün onları oğlum özü göndərirmiş”.
Əlavə izahata ehtiyac varsa, bunu da yazım: Azərbaycanda uğur qazana bilməyən gənclər attestatlarını qoltuqlarına vurub, üz tuturlar Türkiyənin ikinci dərəcəli universitetlərinə. Amma elementar bilikləri olmadığı üçün universitet təhsilini başa vura bilmirlər. Az-çox tərbiyəsi olanlar zavodda, fabrikdə işləyir, qoyun otarır, meşədə odun toplayıb birtəhər dolanırlar. Yaxşı ailə tərbiyəsi almayanlar isə dələduzluq edir, kirayə haqqını ödəmir, evdəki əşyaları satır, əyri yollara düşür, hətta cinayətkar qruplaşmalara qoşulurlar.
On gün əvvəl Türkiyədə olarkən bu ölkədə pedaqoji fəaliyyətlə məşğul olan azərbaycanlı müəllimlərlə də bu barədə ətraflı danışmışdıq. Hesab edirəm ki, həyəcan təbili çalmağın vaxtıdır. Hətta gecikmişik…
Təhsil Nazirliyi ilə Türkiyənin Yüksək Öyrənim Kurulu (YÖK) arasında əldə edilmiş razılığa uyğun olaraq, bu ildən azərbaycanlı gənclərin attestatla Türkiyə universitetlərinə qəbuluna məhdudiyyət tətbiq olunacaq.
Bu, çox vacib qərardır. Amma daha vacib olanı cəmiyyəti kütləvi şəkildə təhsil almaq bəlasından xilas etməkdir. Kimin savadı, intellekti varsa, o da universitet oxusun. Adını yaza bilməyənlər isə bacardıqları işin qulpundan yapışsınlar. Axı bu ölkəyə müəllimlə, həkimlə yanaşı, həm də çoban lazımdır. Qoyun otarmaq üçün hansısa ucqar universitetin diplomuna ehtiyac yoxdur…
Çempionlar Liqası: ilk finalçı bəlll oldu - PSJ uduzdu
Aleks de Souza "Antalyaspor"la anlaşdı - Köməkçisi isə...
Qəzzada BMT-nin daha 6 əməkdaşı həlak olub - Hesabat
Türkiyə kuboku: "Beşiktaş"ı finala yüksəldi
Şotlandiyanın yeni baş naziri bəlli oldu - 64 səslə
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
Daha bir partiya sədri istefaya gedir: "Səhhətim imkan vermir"
Türkiyə ilə Küveyt arasında 6 yeni müqavilə imzalanıb - Ərdoğan əmiri təltif edib (FOTO)
Azercell ilk Dayanıqlılıq (ESG) hesabatını açıqlayır - FOTOLAR
Zelenski və mühafizə xidmətinə sui-qəsd cəhdi: iki polkovnik tutulub
Prezident İlham Əliyev İnzibati Xətalar Məcəlləsinə daha bir dəyişikliyi təsdiqlədi - Cəzalar artırıldı
Əli Əsədov Ankarada Anıtqəbiri ziyarət edib - FOTOLAR
Slovakiyanın Baş nazirinin Azərbaycana rəsmi səfəri başa çatıb
“Electro-İndustries” QSC-nin elektrik vuran işçisi ölüb
3600 manata “Nissan Sunny”, 11 minə “Volkswagen Passat”... - Bakıda 20 maşın hərracda satılıb
Gəncədə daha br əməliyyat: vəzifəli şəxslərə cinayət işi açıldı
Şanlıurfada terror əməliyyatı: 17 nəfər saxlanılıb
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
Slovakiyanın Baş naziri Şəhidlər xiyabanını ziyarət edib - FOTO
“Badamdar Estates”in baş mühasibinə cinayət işi açılıb
Bolqarıstan prezidenti Azərbaycana rəsmi səfərə gəlib
Prezident İlham Əliyev Slovakiyanın Baş naziri ilə görüşüb - Birgə bəyanat + FOTOLAR (Yenilənib)
Emin Əmrullayevin qardaşına sərt ittiham var: "Dedi, al bu 100 mini, get və..." - Qalmaqallı məhkəmə işi (VİDEO)
Sabiq Baş nazir prorektor vəzifəsindən azad olunub
Neftçalada molla narkotik satarkən saxlanıldı - Yenilənib
MƏKTƏBDƏ 250 MİN MANATLIQ MƏNİMSƏMƏ: cinayət işi açıldı
Əli Əsədov Kahramanmaraşda: Baş nazir “Azərbaycan məhəlləsi”ndə tikinti işləri ilə tanış olub
Bakıda oteldə müəmmalı olay: iki nəfər ölüb, ağır vəziyyətdə olanlar var (YENİLƏNİB)
"Fənərbağça"nın kapitanı: "Artıq çempionluq mümkün deyil"
Çempionlar Liqası: PSJ yoxsa "Dortmund"? - Bu gecə "döyüş" olacaq
Ərdoğan Küveyt əmirini hava limanında qarşılayıb - FOTOLAR
Nəsimi rayonunda tədbir keçirilib - FOTOLAR
Sabah leysan yağacaq - Xəbərdarlıq
Bu qanunu pozanlar cərimələnəcək - 12 min manatadək
MHP sədri: "Əllərində ülkücü qanı olanların feriştahı gəlsə, bizdə yapraq belə qımıldamaz"
İsrail əsgərləri daha 22 nəfəri həbs edib
Türkiyə ordusu daha 4 terrorçunu zərərsizləşdirib - Suriyada
Saatlının yeni DYP rəisi kimdir? - Təyinat
Ədliyyə işçiləri ilə bağlı yeni qərar verildi