Təbriz VƏFALI 

Azərbaycan İnformasiya Mərkəzinin direktoru 

***

Əvvəllər elə bilirdim ki, mütəxəssis, ekspert deyəndə, hər hansı bir sahə üzrə hərtərəfli və mütləq anlayışı, o sahənin terminologiyasından xəbəri olan, ali təhsil almış, yerli və beynəlxalq təcrübəni mənimsəmiş, o sahənin keçmiş SSRİ dövründə, Azərbaycanın müstəqillik dönəminin ilkin mərhələsində, keçid dövründə və sonrakı illərdə keçdiyi tarixi yolu, tənəzzül və ya tərəqqi yolu barədə müqayisəli fikir söyləmək qabiliyyəti olan şəxs nəzərdə tutulur.

Və fikirləşirdim ki, Azərbaycanda ən uzağı 150-200 mütəxəssis, ekspert olar. Ancaq son illərdə oxuduqlarımdan, gördüklərimdən, eşitdiklərimdən və şahidi olduqlarımdan məlum oldu ki, illərdir fil qulağında yatmışam. Burax dünyanı, Azərbaycandan belə xəbərim yox imiş.

Xülasə, son illərdə həm yazılı mətbuatda, həm saytlarda və xəbər portallarında, həm də telekanallarda o qədər “mütəxəssis”, “ekspert” peyda olub ki, göydəki ulduzların, yağışdan sonra çıxan göbləklərin sayını deyə bilərəm, amma sözügedən “hərşeyşünas”ların sayını rəqəmlə ifadə etməkdə çox çətinlik çəkirəm.

Az qala 10,3 milyonluq əhalinin 10 milyonu “mütəxəssislik”lə, “ekspertlik”lə məşğuldur. Hazırda məmləkətdə 3-4 məqalə, araşdırma oxuyan, ali təhsili və təcrübəsi olmayan “mütəxəssis”lər, “ekspert”lər itinə tökdür. “Fulfulo” söhbətlərlə, mənasız və əhəmiyyətsiz açıqlamalarla qulaqlarımızı kar, gözlərimizi kor edən bu “hərşeyşünas”ları ictimaiyyətə təqdim edənləri hər gün 100-ü bir qəpikdən ucuz olan “kəlam”larla yad edənlərin sayı da günbəgün artır.

Yadıma düşmüşkən deyim. Bizim kənddə İbrahim baba var, 50 ilin çobanıdır, orta məktəbi 4-cü sinifədək oxuyub. Amma 1500 baş davarı, yəni qoyun-quzusu, qoçu, oğlaq-çəpişi, keçi-təkəsi, 500 baş mal-qarası, yəni 100 baş camışı, öküzü, balağı, 400 baş buğası, inəyi, düyəsi, buzovu və danası, 10 baş atı, yəni ayğırı, biyəsi və qulunu var. Ağsaqqal heyvandarlıq üzrə əməlli-başlı mütəxəssisdir, ekspertdir. 

Ali təhsili olmayan həmkəndlim Murad əminin Azərbaycanda tayı-bərabəri yoxdur. Zalım oğlu tarlalarda, həyətyanı torpaq sahələrində əkib becərdiyi tonlarla kartofu, soğanı, pomidoru, xiyarı və digər bostan məhsullarını Rusiyaya, İrana, Gürcüstana və Türkiyəyə satır. Kişi bostançılıq, kənd təsərrüfatı üzrə akademikdir.  
 
Kəndimizin ağsaqqalı, 80 yaşlı Seyfulla baba 60 ildir bağında və həyətində yetişdirdiyi meyvə ağaclarından və kollardan yığılmış meyvələri və giləmeyvələri az qala dünyanın dörd bir yanına satdırır. Təkcə hər il minlərlə ağac tinginin satışından 10 min manatdan çox pul qazanır. Özlərini “ekspert”, “mütəxəssis” sayanlar bağçılıq və meyvəçilik üzrə akademiklər akademiki Seyfulla babanın əllərinə su tökə bilməzlər. 

Yadımdan çıxmamışkən, kəndimizin ağbirçəyi Fatmanisə nənənin 20 uşağı var. Şəkk eləməyin, o, uşaqdoğma üzrə bir nömrəli alimdir…

Qandıqları bir qrafa olmayan “hərşeyşünas”ları gözümüzə-gözümüzə soxmağa, soxuşdurmağa çalışan, ey media əhli, sizləri bilmirəm, mən gedirəm kəndimizin mütəxəssis-ekspertlərindən müsahibə götürməyə…

MİA.AZ