Çingiz Abdullayev və detektiv kitablar
07-09-2023 [17:33]
Etibar Əliyev
Deputat
***
Sovetlərin süqutundan qabaq Çingiz Abdullayevin yazdığı detektiv janrında kitablar çox baha satılırdı.
Özü də çox vaxt əldən alırdıq. Ceyms Xedli Çeyz, Erl Stenli Qardner, Reks Staut, Ross Makdonald, Robert Ladlem, Frederik Forsayt, Jorj Simenon, Aqata Kristi, Deşil Xemmetin kitabları 50-60 rubla satılırdı. Təxminən 10 ildən sonra bu kitablar 1-2 manata satıldı. İndi bunları heç alan yoxdur.
Mən sadaladığım müəlliflərin yazdıqları detektiv əsərləri oxuduğuma görə Çingiz Abdullayevi oxumamışam. Detektiv əsərlər 1 dəfədən artıq oxunulmur. Kitabxanaya da yük olur. 20 il bundan əvvəl 100-ə yaxın bu janrda yazılmış kitabları Bukinistə verdim. Detektiv əsər yazan yazıçının təfəkkürü, fikirləri, davranışı fəlsəfi və psixoloji roman yazan yazıçılardan fərqli olur. Mən çox az hallarda detektiv əsərlər yazan yazıçıları müsahibə verən, danışan, qınayan, yol göstərən, tez-tez ədəbiyyatın, dilin problemlərindən danışmalarına rast gəlmişəm. Məhdud oxucu dairəsi üçün yazıblar və pul qazanıblar.
Pul demişkən: Ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı alan yazıçılar haqqında kitab yazanda onların bioqrafiyalarını dərindən öyrəndim. Onların demək olar ki, hamısı mükafata düşən pulu xeyirxah məqsədlər üçün xərcləyiblər. Əsasən də gənc yazıçılara dəstək durublar. Norveç yazıçısı Selma Laqerleyf Nobeldən qazandığı vəsaiti rus-fin müharibəsində Finlandiyaya tank almaq üçün xərcləyib.
Çingiz müəllimi müdafiə edənlərdən biri yazır ki, onun əsərləri xaricdə 23 milyon tirajla satılıb. Birini bir dollardan hesablasaq 23 milyon dollar edir. Bu vəsaitin 10 faizi gənclərin yaradıcılğını stimullaşdırmaq üçün xərclənsə Çingiz müəllim xeyli rəğbət qazanmış olar.
Yeri gəlmişkən, Çingiz Abdullayev "Azərbaycan dili və ədəbiyyatı" forumunda israrla söylədi ki, yazıçı kitablarının çapı üçün pul xərcləməməlidir. Dövlət bunu etməlidir! İstedadlı yazıçılar Aqşin Yenisey, Şərif Ağayar, Qismət Rüstəmov və başqalarının kitablarının çapına nəşriyyatlar, o cümlədən Çingiz Abdullayev də dəstək durmalıdır.
O ki qaldı detektivə, bu janrda yazılmış əsərləri Orta məktəblərin yuxarı sinif şagirdlərinə qadağan etmək lazımdır.
MİA.AZ
SON XƏBƏRLƏR
Prezident İlham Əliyev Thonqlun Sisulitə məktub göndərib - Mətn
Azərbaycan nefti bahalaşdı
Bakıda “Kalaşnikov” satmaq istəyən yevlaxlı tutuldu - FOTOLAR
BMT: "Qəzza xalqı ölüm, dağıntı və xəstəlik çəmbərində yaşayır" - "Ümidlər puça çıxdı"
AVRO-2024-də püşkatma: bu gün Türkiyənin rəqibləri müəyyənləşəcək
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
Qəzzada daha 3 jurnalist həlak olub
Ərdoğan sammitdə: "Qəzzada baş verənlər müharibə cinayətidir"
“Azəriqaz” İB-nin rəsmisi: “Azəristilik” ASC və “Azəriqaz” İB arasında ciddi olaraq problem yoxdur” - VİDEO/FOTOLAR
BAKIDA SABİQ BANK RƏHBƏRİ HƏBS OLUNDU - Məhkəmə zalında
“Kənd Evi” İctimai iaşə müəssisəsinin fəaliyyəti dayandırılıb
Lavrov "vəziyyət çox ciddidir" dedi və..." - "Blinken və Borel buradan qaçdı, onlar qorxaqdır, ancaq mən buradayam!"
Qarabağ zonasında daha 7143 hektar ərazi minadan təmizlənib
Rusiya Müdafiə naziri: "Ukrayna 6 aylıq əks-hücumda 125 min əsgər və 16 min texnika itirib"
Naxçıvanda 11 məktəbə direktor təyin olunub - "25 vakant yer üçün 55 namizəd iştirak edib"
Əli Əsədov nazirliklərə tapşırıq verdi - Sərəncam
"Qalatasaray"ın keçmiş futbolçusu hər yerə arvadı ilə getdiyini dedi və... -"Onu nə döydüm, nə hədələdim..."
Elektron Təhlükəsizlik Xidməti ABŞ-ın “Fortinet” şirkəti ilə Anlaşma Memorandumu imzalayıb
Sahibə Qafarova Çexiyaya gedib
Rəsmi Moskva: "ABŞ mərkəzli dünyanın sonu yaxınlaşır" - "Dünya iqtisadiyyatı tək ABŞ deyil..."
Ceyhun Bayramov daha bir nazirlə müzakirə aparıb - Açıqlama
KASIBÇILIĞIN ÜZÜ QARA OLSUN...
İnfarkt keçirən basketbolçu aktiv idmana dönür - Açıqlama
Quterreş: "Qəzzada əməliyyatların başlamasına təəssüflənirəm"
Yalçın Hüseynovun cinayət işi məhkəməyə göndərilib
MMC rəhbərinə KTN-də vəzifə verilib
BMT rəsmisi: "Yer üzündəki cəhənnəm Qəzzaya döndü"
TƏBİB: "Ölkədə qızılcaya yoluxma sayında artım müşahidə olunur"
Məşhur model lüt şəklini yaydı - FOTOLAR
Jurnalist Nərgiz Absalamova həbs edildi - Səbəb (Yenilənib)
“Digital.Azerbaijan” brendi təqdim olunub
Suriyada daha 2 terrorçu zərərsizləşdirilib
Azərbaycan Türkiyənin zəlzələ bölgəsinə növbəti yardım göndərib
Əlliyə yaxın şəxsi aldadan şəxs saxlanılıb
Tərtər rayonunda xeyli sayda sursat aşkarlanıb - FOTOLAR
"Azercell Telecom" BMT-nin Qlobal Sazişinə qoşulub
Türk aktrisa Səudiyyədəki tədbirə belə geyimdə qatıldı - FOTO