Dünya düzəni dəyişir? - Elxan Şahinoğlu yazır
29-03-2023 [11:11]
Elxan Şahinoğlu
“Atlas” Araşdırmalar Mərkəzinin rəhbəri
***
Çin lideri Tsi Cinpinin martın 20-də Rusiyaya iki günlük səfəri və Kreml sahibi Vladimir Putinlə müzakirələri dünya mətbuatında hələ də müzakirə predmetidir.
Yanaşmalar müxtəlifdir. Bir qisim düşünür ki, Rusiya Çinlə Qərbə qarşı birgə mübarizə aparacaqlar. Digərləri isə hesab edir ki, Çinlə Rusiyanı yalnız anti-Qərb siyasəti birləşdirir, bu iki ölkənin milli və təhlükəsizlik maraqları üst-üstə düşmür.
Bunda həqiqət ondan ibarətdir ki, Pekin Rusiyanın Ukraynaya qarşı işğlaçı müharibəsini pisləməsə də, bunu təqdir də etmir. Digər tərəfdən Pekini Rusiya rəsmilərinin “nüvə silahından istifadə edə bilərik” kimi açıqlamaları narahat edir.
Rusiya prezidenti Vladimir Putinin Belarusda nüvə başlıqlı raketlər yerləşdirəcəyi açıqlaması da Pekində narahatlıqla qarşılanıb. Buna baxmayaraq, Vaşinqtonun Rusiya ilə yanaşı Çinə qarşı da sərt siyasəti Pekinlə Moskva arasında məsafəni qısaldıb ki, əslində, bu amil Qərbin maraqlarına cavab verməməlidir.
Bu arada, ABŞ-ın keçmiş dövlət katibi Henri Kissincer ikinci soyuq müharibənin birincidən daha təhlükəli olacağı barədə xəbərdarlıq edib. Henri Kissincerin sözlərinə görə, son qlobal iqtisadi və siyasi qarşıdurma zamanı rəqiblərin maliyyə və iqtisadi imkanları qeyri-bərabər olub və bu, ABŞ-ın qələbəsini təmin edib.
Ancaq keçmiş dövlət katibi bu qələbənin əridiyi fikrindədir. Kissincer hesab edir ki, Çin imkanları baxımından ABŞ-a çatıb. Vaxtilə ABŞ Çinlə yaxınlaşaraq bu ölkəni keçmiş SSRİ-dən daha da uzaqlaşdırmışdı. Çünki o illərdə dövlət katibi çalışan Kissincer hesab edirdi ki, ABŞ eyni zamanda həm SSRİ, həm də Çinlə mübarizə apara bilməz, bunlardan biri ilə normal münasibət qurmaq lazımdır. Vaşinqtonun bu siyasəti müsbət nəticələndi, SSRİ-nin dağılması buna sübutdur. İndi isə Vaşinqton həm Rusiya, həm də Çinə qarşı mübarizə aparır, bu isə ABŞ-ın imkanlarını tükəndirir.
ABŞ-ın keçmiş prezidenti Donald Tramp Kissincerlə eyni fikirdədir. Tramp hesab edir ki, Çinlə Rusiya dünya düzəninin yenidən qurulması üzərində birgə çalışırlar, bu isə ABŞ üçün təhlükədir.
Tramp buna misal olaraq Tsi Cinpinin Rusiyaya son səfərini və Kreml sahibi Vladimir Putinlə uzun müzakirələrini göstərib. Maraqlıdır ki, Trampın sözlərinə baxmayaraq, Çinlə Rusiyanın yaxınlaşmasında onun da günahı var. Çünki məhz Tramp prezident olduğu illərdə Çinə qarşı iqtisadi sanksiyalara üstünlük verib. Halbuki, Tsi Cinpin ABŞ-a səfər edərək Trampla dialoqu genişləndirmək istəyirdi. Alınmadı. Trampdan sonra prezident seçilən Co Bayden Çinlə dialoqu bərpa edə bilməyib.
MİA.AZ
SON XƏBƏRLƏR
Pedaqoji Universitetdə açılış olub - FOTOLAR
PUTİN RAMİZ MEHDİYEVİN PLANINI AZƏRBAYCANA VERİB? - Nələr olacaqmış? (Sensasiyalı iddialar)
Məhkəmə hakiminin fəaliyyətinə xitam verildi - MHŞ-dən qərar
Müdafiə Nazirliyi paradla bağlı məlumat yaydı
Mərkəzi Hərbi Sanatoriyanın rəisi saxlanılıb
Naxçıvanda 19 min hektardan artıq sahədə taxıl əkiləcək
Rusiya Ukrayna ordusunun təlim bölməsinə raket zərbəsi endirib, ölən və yaralananlar var
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
Ermənistan MTX: Sosial şəbəkələrdə vəzifəli şəxslərin adından saxta profillər yaradılır
Neftçalada qanunsuz ov edən şəxs saxlanılıb
İlham Əliyev: Azərbaycanla Fransa arasında anlaşılmazlığa səbəb olan məsələlər keçmişdə qaldı
Biləsuvarda minik və yük avtomobilləri toqquşub, xəsarət alanlar var
Sabiq diplomat Ramiz Vəliyevə hökm oxunub
Zəfər Gününə həsr olunmuş hərbi parada hazırlıq məşqləri keçirilir
TDT-nin diaspor qurumlarının rəsmiləri Qarabağda olublar
Tbilisidə çirkli pulların yuyulması ilə məşğul olan beş Rusiya vətəndaşı saxlanılıb
Əməkdar artist Yadigar Muradovun vəziyyəti ağırdır
Yılmaz Vural istefaya göndərildi, Sərvət Çətin gətirildi - Türkiyə klubunda Baş məqçi dəyişib
"Hər hansı çağırış daxil olmayıb" - TƏBİB Ramiz Mehdiyevin səhhəti barədə yayılan xəbərə belə cavab verdi
Tovuzda 32 yaşlı ər arvadını öldürüb
Hərbi Prokurorluqda yeni təyinatlar olub - ADLAR
Prezident daha bir səfirin etimadnaməsini qəbul etdi - FOTO
Pakistanda yük maşını dərəyə yuvarlanıb - 15 nəfər ölüb
Nurlan Allahverdiyev 47 kq narkotiklə saxlanılıb
Sabah yağış yağacaq
Mərkəz rəhbərinin işi Ağır Cinayətlər Məhkəməsinə göndərilib
Prezident İlham Əliyev yeni səfirin etimadnaməsini qəbul edib - FOTO
İlham Əliyev BMT rəsmisini qəbul edib - Müzakirə + FOTO
Türkiyədə məktəb direktoru güllələndi - Uşaqlarının yanında...
"Kim deyib? Neçə nəfər olub?" - Sabiq icra başçısından PA-nın keçmiş rəhbəri barədə maraqlı açıqlama
"İlin sonadək Xocavəndə 1500-dək ailə köçürüləcək" - Emin Hüseynov
“Kifayət qədər yaşım var" - Rəbiyyət Aslanova Ramiz Mehdiyev barədə danışmaq istəmədi
Bakıda iki nəfər güllələlənib - Açıqlama (Yenilənib)
YAP Ramiz Mehdiyevlə bağlı toplanmayacaq - Açıqlama
Vaxtı keçmiş və istehlaka yararsız məhsullar Veysəloğlu Şirkətlər Qrupu tərəfindən necə məhv edilir? - VİDEO
Ramiz Mehdiyevin hüquqlarını bu vəkil müdafiə edir
Əməkdar artisti Rəşad Bəxtiyarov vəfat edib
Ərəblər türk müdafiəçi ilə müqaviləni yeniləyir - Maaş da artırılır
Azərbaycan nefti cüzi bahalaşdı
"İnzibati yollarla taksiləri sıradan çıxarsaq..." - Deputat "Daha yumşaq qərar verilməlidir" deyir
Sosialist əməyi qəhrəmanı 86 yaşında vəfat edib