Şərq emosianallığı...
05-05-2022 [23:10]
Səbuhi İMANOV
***
Yer kürəsinin coğrafi psixologiyası üstündə yaşayan xalqların yerə və mühitə uyğun mentalitetini, adət-ənənəsini formalaşdıran xarakter tipi yaradır.
Beləliklə, günümüzdə daha qabarıq görünən,ümumi dünyagörüşümüzdən tutmuş fərdi məişət qayğılarımıza qədər təsir edən Şərq və Qərb sindromu əmələ gəlib. Bu, artıq həm də aktiv düşüncə tərzinə çevrılərək gələcəyimizi, kimliyimizi, hətta hədəflətərimizi müəyyən edəcək etalon funksiyasını daşıyır.
Yaşadıqlarım, gördüklərim,müşahidələrim Şərq və Qərb adamını,düşüncə tərzini həm də yaşadığı coğrafi məkana uyğun olaraq müqayisəli şəkildə xarakterizə etməyə imkan verdiyindən bir çox, bəzən aydin gördüyümüz, lakin fikir vermədiyimiz məsələlərə toxunacam. Bu həm fərdi,həm də toplum olaraq başımızın içindən tutmuş soyuducumuzun içinə qədər həyatımıza təsir edən faktorlardır.İştahamızla yediyimizin, planlarımızla etdiyimizin, qazandığımızla xərcədiyimizin,cebimizlə istəyimizin bir-biriylə münasibətləri haralı olduğumuzu çox qabarıq göstərir.
Biz,adətən danışıqdan,hərəkətlərdən bir-birimizi tanımağa çalışırıq. Amma, hətta, insanın necə qidalanmasından da onun tərbiyə aldığı mühit aydın görünə bilir. Şərqlə Qərbin ən böyük fərqi : Emosiyanallıq və rasiyanallıq. Şərq adamını emosiyanallıq idarə edir. Qərb adamı rasionallıqla idarə edir. Emosianal vəziyyət ağili və müqayisəni işləməyə qoymur,müzakirə formulunu sıradan çıxarır, hər şeyi inkar edir, ancaq özünü doğru sayır, nəyin bahasına olursa olsun, özünü döğru çıxarmaq istəyir və beləliklə, həqiqət it-bata düşür. Nəticədə istənilən situasiya donur və öz həllini tapmır. Emosianallıq emosianallıq gətirir, münasibətləri gərginləşdirir, azad düşünmək və azad danışmaq imkanlarını məhdudlaşdırır.
Şərq adamı susdurmağa və məcburiyyətə meyillidi. O uşağına nəsə soruşarkən daha çox sus deyirkən,Qərb adamı uşağıyla saatlarla söhbət edir. Şərq və Qərb idarəçilik sistemləri də buna misaldı. Rasional vəziyyət ağılı, məntiqi işə salır. Qərb adamı danişmağa,eşitməyə, müzakorə etməyə meyillidi. Doğru nəticə çıxarmaq peşindədi. Səbirlidir. İşlərini nəticə verə biləcək formada planlaşdırır. İsrafdan kənardı, işlədiyi kimi dincəlməyi də planlaşdırır və həyata keçirir. Yaşadığı yeri zibilləmir və kim edərsə, kollektiv şəkildə etiraz edir.
Başqasını günahlandırmır. Üzləşdiyi problemlərdə nəyi səhv etdiyini anlamağa çalışır. Fikrini azad və açıq deyib başqasını dinləməyi bacarır. Emosianallığın nəticəsi olaraq, adətən, inqlablar və müharıbələr daha çox Şərqdə olur. Münaqışələr sözün bitdiyi yerdən başlayar.
Dövrümüzün Qərbi danışmağın, müzakirə etməyin, sülhə gəlməyin etalonu olduğu bir vaxtda öz qoynunda böyük bir müharibəyə başladı. Əcəba, ilin-günün bu vaxtında Şərqin emosianallığı Qərbə niyə və necə transfer oldu?!...
Mia.az
"Samsunspor" hesabı qoruya bilməyib - 2 qol, 2 qırmızı kart...
Türkiyədə həbsxana maşını qəza törədib - 23 yaralı var
Hindistanda GPS saxtakarlığı... - Bəzi uçuşlar təxirə salıındı
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
Yekaterinburqda azərbaycanlı iş adamı saxlanılıb
Ukraynanın vurduğu Rusiya gəmiisi İstanbula çəkildi - FOTO
Prezidentdən əfv istəyən Netanyahu hakim qarşısına çıxdı - Prokurorla baş nazir iclasda mübahisə edib
Ruben Vardanyanın məhkəməsi: zərərçəkənlərin ifadələr dinlənilib
Bu gün Türkiyədə derbidir: "Fənərbağça, yoxsa "Qalatasaray"? - "Qara bazar"da biletin qiyməti 4 min manatı ötüb
Sabunçuda 11 il əvvəl törədilmiş cinayət hadisəsinin üstü açılıb - İki qurum açıqlama yaydı
Heydər Əliyev Fondu "İƏT Mədəniyyət Festivalı: Bakı Yaradıcı Həftə"nin tərəfdaşı olub
Bakıda Yeni İl yarmarkasına da xüsusi hazırlıq görülür
AXCP ləğv olunacaq? - Milli Məclisin komitə sədri bunu mümkün sayır
“Qurd dərəsi” “İtlər vadisi”nə çevrilib - İcra Hakimiyyətindən şikayətə reaksiya (YENİLƏNİB)
"Ramiz Mehdiyev faktoru..." - Siyavuş Novruzovdan açıqlamalar
Ən çox qol vuran futbolçular... - Peşəkar Futbol Liqası siyahı yaydı
Əli Əsədov yeni qərar imzalayıb
ƏƏSM pensiya təyinatına dəyişikliyə izah verib
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
“Əli Kərimlinin həbsi Ramiz Mehdiyevin istintaqa verdiyi ifadələr nəticəsində..." - Əli İnsanovdan açıqlamalar
Ramiz Mehdiyevin Şabrandakı villası - Sabiq deputat "makler" adıyla girdi və... (VİDEO)
Daha 33 maşın hərraca çıxarılıb
Cenk Tosundan boşanma xəbərinə reaksiya: "Yalandır..." - FOTO
Prezident İlham Əliyev Fərman imzalayıb
NAZİR MÜAVİNİ VƏZİFƏDƏN AZAD EDİLDİ - Ramiz Mehdiyevin oğlu haqda sərəncam imzalandı
"Azercell Telecom"dan qış kampaniyası!
Özəl bağçalara elektron portal üzərindən qeydiyyat başlayıb
Laçın – enerji və mədəniyyətin birləşdiyi geosiyasi məkan
Bakıda beynəlxalq konfrans keçiriləcək - Bu tarixdə
AXCP sədri Əli Kərimli və Məmməd İbrahimə ittiham elan olunub - Məhkəmə həbs qərarı verdi (YENİLƏNİB)
“Nar”da həyəcan artır: 6-cı avtomobil səni gözləyir
"O paltarı daha geyinmərəm" - Günay İbrahimli
Türkiyədə İŞİD-ə qarşı daha bir əməliyyat: 3 suriyalı qandallandı
AFFA rəsmiləri beynəlxalq konfransa qatılıblar
Naxçıvanda daha bir nazir vəzifədən azad edildi - Nazir postu kimə həvalə olundu? (YENİLƏNİB)
Vilayət Eyvazov Gəncədə 384 vətəndaşı qəbul edib, rəislərə taşırıq verib - Polis olmaq istəyən 382 nəfər isə... (VİDEO)
İsrail ordusu Tubas və Aqaba şəhərlərin yeni əməliyyata başlayıb
"Azəriqaz" İstehsalat Birliyi məlumat yayıb
AAYDA-ya 2 milyon manatı ayrıldı - Sərəncam
Mərkəzi Bankda kadr dəyişikliyi olub
Rəqsanə konsertə hazırlaşır - Vəkil ev dustaqlığında olan müğənninin necə konsert vercəyini izah edir
Xəzər dənizidə qanunsuz balıq ovu ilə məşğul olan şəxs saxlanılıb