Şərq emosianallığı...
05-05-2022 [23:10]
Səbuhi İMANOV
***
Yer kürəsinin coğrafi psixologiyası üstündə yaşayan xalqların yerə və mühitə uyğun mentalitetini, adət-ənənəsini formalaşdıran xarakter tipi yaradır.
Beləliklə, günümüzdə daha qabarıq görünən,ümumi dünyagörüşümüzdən tutmuş fərdi məişət qayğılarımıza qədər təsir edən Şərq və Qərb sindromu əmələ gəlib. Bu, artıq həm də aktiv düşüncə tərzinə çevrılərək gələcəyimizi, kimliyimizi, hətta hədəflətərimizi müəyyən edəcək etalon funksiyasını daşıyır.
Yaşadıqlarım, gördüklərim,müşahidələrim Şərq və Qərb adamını,düşüncə tərzini həm də yaşadığı coğrafi məkana uyğun olaraq müqayisəli şəkildə xarakterizə etməyə imkan verdiyindən bir çox, bəzən aydin gördüyümüz, lakin fikir vermədiyimiz məsələlərə toxunacam. Bu həm fərdi,həm də toplum olaraq başımızın içindən tutmuş soyuducumuzun içinə qədər həyatımıza təsir edən faktorlardır.İştahamızla yediyimizin, planlarımızla etdiyimizin, qazandığımızla xərcədiyimizin,cebimizlə istəyimizin bir-biriylə münasibətləri haralı olduğumuzu çox qabarıq göstərir.
Biz,adətən danışıqdan,hərəkətlərdən bir-birimizi tanımağa çalışırıq. Amma, hətta, insanın necə qidalanmasından da onun tərbiyə aldığı mühit aydın görünə bilir. Şərqlə Qərbin ən böyük fərqi : Emosiyanallıq və rasiyanallıq. Şərq adamını emosiyanallıq idarə edir. Qərb adamı rasionallıqla idarə edir. Emosianal vəziyyət ağili və müqayisəni işləməyə qoymur,müzakirə formulunu sıradan çıxarır, hər şeyi inkar edir, ancaq özünü doğru sayır, nəyin bahasına olursa olsun, özünü döğru çıxarmaq istəyir və beləliklə, həqiqət it-bata düşür. Nəticədə istənilən situasiya donur və öz həllini tapmır. Emosianallıq emosianallıq gətirir, münasibətləri gərginləşdirir, azad düşünmək və azad danışmaq imkanlarını məhdudlaşdırır.
Şərq adamı susdurmağa və məcburiyyətə meyillidi. O uşağına nəsə soruşarkən daha çox sus deyirkən,Qərb adamı uşağıyla saatlarla söhbət edir. Şərq və Qərb idarəçilik sistemləri də buna misaldı. Rasional vəziyyət ağılı, məntiqi işə salır. Qərb adamı danişmağa,eşitməyə, müzakorə etməyə meyillidi. Doğru nəticə çıxarmaq peşindədi. Səbirlidir. İşlərini nəticə verə biləcək formada planlaşdırır. İsrafdan kənardı, işlədiyi kimi dincəlməyi də planlaşdırır və həyata keçirir. Yaşadığı yeri zibilləmir və kim edərsə, kollektiv şəkildə etiraz edir.
Başqasını günahlandırmır. Üzləşdiyi problemlərdə nəyi səhv etdiyini anlamağa çalışır. Fikrini azad və açıq deyib başqasını dinləməyi bacarır. Emosianallığın nəticəsi olaraq, adətən, inqlablar və müharıbələr daha çox Şərqdə olur. Münaqışələr sözün bitdiyi yerdən başlayar.
Dövrümüzün Qərbi danışmağın, müzakirə etməyin, sülhə gəlməyin etalonu olduğu bir vaxtda öz qoynunda böyük bir müharibəyə başladı. Əcəba, ilin-günün bu vaxtında Şərqin emosianallığı Qərbə niyə və necə transfer oldu?!...
Mia.az
SON XƏBƏRLƏR
DÇ-2022: Belçika Mərakeşə boyun əydi
"Neftçi" "Səbail"i 3 qolla keçdi
Azərbaycanda koronavirusa yoluxma sayı açıqlandı
Dünya çempionatı: Yaponiya Kosta Rikaya uduzdu
Almaniyada "Güney Azərbaycanın dünəni və bu günü" mövzusunda konfrans: bəyanat qəbul olunub - FOTOLAR
VASİF TALIBOVUN OĞLU İLƏ BAĞLI QALMAQAL: Seymur biznesmenin ev, obyekt və maşınlarını kimin əliylə ələ keçirib? - Sensasion iddialar (FOTOLAR)
İranın Azərbaycanda səfirliyinin ikinci katibi Bakıda əyləncə mərkəzində ağır yaralanıb
Bakıda və rayonlarda güclü yağış yağacaq
Argentina Meksika yığması ilə "döyüş"dən qalib ayrıldı (Yenilənib)
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
MN: "Azərbaycan bölmələri tərəfindən atəş açılmayıb"
"QIZIL GÜLƏ BATASAN" QISAMETRAJLI FİLMİN TƏQDİMATI OLDU - FOTOLAR
DÇ-2022: Fransa növbəti mərhələyə vəsiqə qazandı
DÇ-2022: Polşa Səudiyyə Ərəbistanını 2 qolla keçdi (Yenilənib)
YAP funksioneri: "İran niyə Ermənistandan dini abidələrin yerlə-yeksan olunmasının haqq-hesabını tələb etmir?"
Prokurorluq orqanları ilə bağlı iki medal təsis olundu
PAŞİNYANIN KTMT-yə ARXA ÇEVİRMƏSİ və ya PUTİNİN GİZLİ PLANI...
Azərbaycanda koronavirusa yoluxma sayı açıqlandı, ölən var
Prezident hərbi xidmətlə bağlı sərəncam imzaladı
İsrail, Albaniya və Keniyada səfirliyimiz, Fələstində isə təmsilçiliyimiz açılacaq - Sərəncam verildi
Naxçıvan-Zəngəzur-Şuşa turizm marşrutu... - Əli Cabbarov yazır
DÇ-2022: Tunis məğlub oldu (Yenilənib)
Ceyhun Bayramov Avropa İttifaqının xüsusi nümayəndəsi ilə görüşüb - Nələr müzakirə olunub?
İlham Əliyevin oğlu Heydər Əliyev ailə həyatı qurub: "Oğlumuz Heydərin toyunu qeyd etdik" - FOTOLAR
Sabah yağış yağacaq
"Nar" abunəçiləri onlayn müştəri xidmətlərini seçir
Vasif Talıbovun oğlu yaxın ətraflarının həbslərinə belə reaksiya verdi: “Mənə maraqlı deyil ki, mətbuatda Naxçıvanla bağlı nə yazırlar..."
Müdafiə Nazirliyi: "Ermənistan Müdafiə Nazirliyinin məlumatı qəti surətdə təkzib olunur"
Hava Qüvvələrinin sabiq komandan müavini vəfat edib
Rusiya UNESCO-ya nota göndərib
Zakir Həsənov Hulusi Akara və Yaşar Gülerə başsağlığı verdi: "Sizin acınız bizim də acımızdır"
DÇ-2022: İngiltərə yığması ABŞ millisi ilə bacarmadı
Kəlbəcər, Daşkəsən və Ağdam istiqamətində mövqelərimiz atəşə tutulub: "Adekvat cavab tədbirləri görülüb"
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
Müdafiə Nazirliyi yenə Rusiya sülhməramlırına səsləndi: "“Mardakert” və "Martuni" deyil, AĞDƏRƏ və XOCAVƏNDdir"
DÇ-2022: Niderlandla Ekvador heç-heçə edib