02-03-2014 [21:58]
Bu mövzuda bir dəfə də yazmışdım. Bank olmayan kredit təşkilatında çalışan Elvin adlı qohumumdan hansı işlə məşğul olduğunu soruşanda, belə cavab vermişdi: "Camaatın dərisini soyuram".
Universitet auditoriyası ilə bir il əvvəl vidalaşan Elvinin nə demək istədiyi mənə aydın olmadığı üçün təəccüblə onun üzünə baxmışdım. Qohumum başı ilə yanımızdan ötüb keçən sərnişinlə dolu avtobusu göstərib, belə demişdi: "Bu insanların böyük əksəriyyəti işdən qayıdır. Camaat gecə-gündüz çalışır, amma onların zəhmətinin bəhrəsini banklar, kredit təşkilatları görür".
Ötən gün bir həmkarımla yolumuzu "Bank of Baku"dan salmışdıq. "Bolkart" sahibi olub, gündəlik alış-veriş zamanı işimizi bir qədər yüngülləşdirmək istəyirdik. Müştərilərin tələbatını ödəmək üçün 30-a yaxın əməliyyatçı səylə çalışırdı. Ən azı 30-40 nəfər də səbirsizliklə növbəsinin çatmasını gözləyirdi. Hövsələmin daraldığını görən qələm dostum məni sakitləşdirmək istədi: "Bəxtimizdən bu gün çox az adam var. Başqa vaxt burda iynə atanda yerə düşmür".
Jurnalist marağı güc gəldiyi üçün sağ tərəfimizdə əyləşən orta yaşlı kişini söhbətə tutdum. Həmsöhbətim dedi ki, gözləməkdə məqsədi 1500 AZN kredit götürməkdir. Ağlıma gələn ilk ehtimal bu oldu: "Yəqin nəsə almaq fikriniz var".
Kişi məyus halda boynunu bükdü: "Banklar gözümüzü açmağa imkan verir ki, nəsə alaq? Hazırda 6 banka kredit ödəyirəm. Bir ayda ödədiyim məbləğ 1300 manatı keçib. Burdan 1500 manat alıb, başqa bir bankın faizini bağlamaq istəyirəm. Başqa ölkələrdən fərqli olaraq, bizdə faiz dərəcələri çox yüksəkdir. Buna görə də müştəri bilmir ki, əsas borcu ödəsin, yoxsa götürdüyü pulun faizini. Adam var ki, bank ev-eşiyini əlindən aldığı üçün indi küçələrdə avara-sərgərdan dolaşır".
Bir anlığa təhkimçi rus kəndlilərini xatırladım. Onlar da mülkədarlardan təxminən bu cür asılı vəziyyətə düşürdülər. Ehtiyac üzündən əvvəl torpaqlarını, sonra isə şəxsi azadlıqlarını itirirdilər. Feodalizm dövründə rus kəndliləri mülkədarlar üçün işləyirdilərsə, bu gün sıravi azərbaycanlıların əksəriyyəti banklar üçün çalışır. Belə davam etsə, bir müddət sonra Azərbaycan əhalisinin təxminən yarısı şəxsi təsərrüfatını banklarda girov qoyacaq.
Ötən gün bankda həmsöhbət olduğum adamların arasında qızını köçürmək üçün kredit götürənlər də vardı. Əndazəni aşmamaq şərti ilə gənc ailəyə dəstək olmaq pis adət deyil. Amma ortaya sual çıxır: 35-40 il gecə-gündüz çalışan valideynlər niyə övladları üçün ortabab məişət əşyaları ala bilmirlər? Ќədən bu ölkənin var-dövlətindən, sərvətindən gənc ailələrə ucuz bir televizor, üçüncü dünya ölkələrində istifadə olunan ortabab soyuducu düşmür? Alimin də, sürücünün də banklara borclu olduğu bir ölkənin iqti-sadi qüdrəti ilə öyünməyə haqqımız varmı? Deməli, əhalinin aldığı maaş az olduğu üçün insanlar adi mə-işət problemlərini də həll etmək məqsədilə banklara üz tuturlar. Vaxtilə rus kəndliləri də bu cür sadə problemlər üzündən mülkədarlardan asılı vəziyyətə düşürdülər. Sonrasını isə bilirsiniz...
Çempionlar Liqası: "Qalatasaray"ı darmadağın olur (Yenilənir)
Tramp: "Bu məsələdə Böyük Britaniya ilə razı deyiləm"
Rusiyanın şərqində güclü zəlzələ oldu - 7,8 bal gücündə
Ali Koç TFF-də: "Bura kəllə almağa gəlmədim"
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
Mourinyo "Benfika" ilə anlaşdı, "Qarabağ"la oyundan söz açdı: ""Fənərbağça"ya getməyim xəta idi"
Ceyhun Bayramov Aİ komissarı ilə görüşdü - XİN-dən açıqlama
Hekayəti-Müsibəti-Santuş: gizli anlaşmalar və ya "istefa" sualına kimlər niyə mane olurdu? - VİDEO
YSK toplanır: CHP-nin qurultayı ilə bağlı hansı qərar veriləcək?
Tramp Londonda: "Çox sadə şəkildə deyirəm: neftin qiyməti düşərsə..." - "Putini Alyaskaya dəvətdən peşman deyiləm"
Azərbaycanlı professorun ölkədən çıxışına "stop" qoyuldu
Bakıda onlayn qumar təşkil edənlər saxlanıldı - VİDEO
UNEC-də dərslər onlayn formata keçirilib
Sabah Bakının bu qəsəbəsində qaz olmayacaq
Vüqar Rəhimzadə: ""Əsrin müqaviləsi” iqtisadi inkişafın təməl prinsiplərini müəyyən etdi"
Türkiyə MN: "S-400-lər bizimdir, iddialar əsassızdır"
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
Oleq Bakinskiyə "yox" deyildi
Xalq artisti Sərdar Fərəcov evə buraxılıb
Prezident İlham Əliyev daha bir sərəncam imzalayıb
Bakıda və rayonlarda güclü külək əsəcək - Xəbərdarlıq
PREZİDENT ONU TƏLTİF ETDİ - FOTO
İngilislər Arda Gülər üçşün 150 milyon təklif edib? - İspaniya mediasından şok iddia
"Bunu qəbul edən həmin kütlə mənə lazım deyil"
Rektor generalın həyat yoldaşını yeni vəzifəyə təyin edib - FOTO
Beyləqanda ər arvadını bıçaqlayıb
Milli Məclisdə tələbələrin iştirakı ilə ictimai dinləmə keçiriləcək
Ukrayna ilə Böyük Britaniya ilə "100 illik tərəfdaşlıq” sazişi qüvvəyə mindi: "Bu, bizim ittifaq gücümüzü ikiqat artırır”
Türkiyə Liviya vətəndaşları üçün vizanı sadələşdirib
Paşinyan: "İranla sərhəd körpüsünün tikintisi gündəlikdə qalır"
Əli Əsədov Qırğızıstan prezidenti ilə görüşdə iştirak edib
Qəzzada daha 79 nəfər ölüb - 288 nəfər isə yaralanıb
Zaur Axundov "Silk Vey Vest"dən nə qədər qazanır? - Hesabat
16 yaşlı Ceyhun Nəcəfova hökm oxundu - Sinif yoldaşını öldürüb!
Onlar bu komitə yanında İctimai Şura üzvü seçildilər - SİYAHI
Zakir Həsənov Çinə gedib
AFFA bəzi klubları və futbolçuları cəzalandırıb
Sabah yağış yağacaq - Proqnoz