TÜRKİYƏ TALİBANLA ÜZ-ÜZƏ: 2 tarixi dövlətin bağı, yoxsa 1500 din xadiminin cihadı... - Türk əsgərlərini Kabildə nə gözləyir? - TƏHLİL
20-07-2021 [23:05]
Hazırda Kabil hava limanın təhlükəsizliyini amerikalılardan təhvil almaq istiqamətində ciddi danışıqlar gedir, demək olar ki, bu hava limanını götürməik üzrəyik. Belə bir vəziyyətdə əsgərlərimizin Taliban qüvvələri ilə üz-üzə gəlmə ehtimalı var, qaçılmazdır.
2001-ci ildə ABŞ-ın Əfqanıstandakı bombardmanlarından sonra, hakim olduğu əraziləri yerli hökumətə buraxmaq məcburiyyətində qalan "Taliban", bu gün sürətlə vaxtı ilə itirdiyi ərazilərə doğru irəliləyir və həmin bölgələri bir-bir geri alır. Görünən odur ki, NATO qüvvələrinin tam çəkilməsindən sonra Taliban artıq paytaxt Kabula da girəcək və bundan sonra onların yalnız bir hədəfi olacaq: hava limanı!
Yaxşı, məhmətcik və "Taliban"çılar hava limanında üz-üzə gəlsələr, nə olacaq?
Narahatlıqlar bu nöqtədə düyünlənir, ancaq Əfqanıstan məsələsinin başqa bir tərəfi də var:
Son zamanların dəbi olan strateji təhlillərə və beyin fırtınası metodlarına girmədən sizə deyim: bu gün Türkiyədə bir çox insana çox uzaqda görünən Əfqanıstan, hətta başqa bir dünyada sirli, lakin qanlı və gözyaşardıcı bir bölgə xalq baxımından yaxın deyil, ancaq torpaqları baxımından yaxın bağımız var. Belə ki, bu gün də Prezident iqamətgahındakı 16 ulduzdan ikisi Əfqanıstanda keçmişdə hökm sürənTürk dövlətlərini təmsil edir!
Paytaxt Kabilin cənubundakı Qəzni ilk Türk dövlətlərindən birini quran Mahmudun paytaxtıdır və Mahmud tariximizdə "Qazneli Mahmud" olaraq adlandırılır.
Talibanın əməliyyatları zamanı adını tez-tez eşitdiyimiz Herat isə 1402-ci ildə Ankara savaşında Yıldırım Bəyazidi pərişan edən Teymurləngin imparatorluğu dövründə Səməqəndlə bərabər, paytaxt olub. Teymurləngin oğlu Şahruh Mirza burada hökmranlıq sürüb, o zaman bu şəhər əsrlərlə İslam dünyasının ən parlaq mədəniyyət mərkəzlərindən biri olub, amma sonra bo üstün mövqeyi itirib
Türkiyə ana dilləri türk olan Qəznəvilər və Teymurilər olan bu dövlətləri “özündən” qəbul etdi və bu iki dövlətin indi Prezident sarayında hər biri bir ulduzla təmsil olunur.
Başqa yöndəin ifadə edim: Prezident sarayında keçmişdə qurulmuş 16 Türk dövlətini təmsil edən 16 ulduz var; bu ulduzlardan ikisi Qəznəli Mahmud və Teymur tərəfindən qurulan və hazırda paytaxtları Əfqanıstanda olan dövlətlərə aiddir. Üstəlik mədəniyyətimizin çox əhəmiyyətli ismi olan Mövlana Əfqanıstanın Belh şəhərində anadan olub və oradan Anadoluya gəlib ...
Bəqərə surəsi və Cihad ...
Məsələnin narahatlıq doğuran tərəfi, keçən çərşənbə axşamı günü Talibanın Türkiyəyə verdiyi səkkiz maddəlik təhdid mesajıdır ...
"Əfqanıstan İslam Əmirliyi Mədəniyyət İşləri Komissiyasının ofisi tərəfindən yayımlanan açıqlamada, Əfqanıstan İslam Əmirliyi və Əfqan xalqının Müsəlman Türk xalqı ilə tarixi, mədəni və dini əlaqələri olduğu deyildikdən sonra, Türkiyədən Əfqanıstanda əsgər saxlama qərarından əl çəkməsi istənilib, daha sonra Türkiyə təhdid edilib. Bu zaman isə (Hicri tarixi ilə 1422) 2001-ci ildə 1500-ə yaxın tanınmış alimin verdiyi fətvaya görə Türkiyənin cavab veriləcəyi xüsusu vurğulanıb...
Bu, bəyannamədəki ən vacib məqam budur, burada "Hicri 1422"-dən bəhs olunur, yəni 22 sentyabr 2001-ci il tarixində yayımlanan fətva ...
Fətva Amerika prezidenti, oğul Buşun Əfqanıstanda olan Üsamə bin Ladenin təhvil verilməyəcəyi təqdirdə Əfqanıstana qarşı hərbi əməliyyat keçiriləcəyini elan etməsindən sonra verilib. Taliban, Buşun təhdidinə qarşı Əfqanıstan üləmasını təşkil edən 1500-ə yaxın din xadimini bir araya gətirdi və Üləma 21 sentyabrda Bin Ladenə "öz istəyi ilə Əfqanıstandan ayrılmasını" tövsiyə edib. Ancaq prezident Buş bu tövsiyyə ilə razılaşmadı. Məhz bu səbəbindən ertəsi gün cihad fətvası verildi..
Fətvanın əsası Bəqərə surəsinin 191-ci ayəsi idi və bu ayə İslamın müharibə ilə bağlı ən vacib hökmlərindən biri idi: “Sənə qarşı vuruşanları tutduğun yerdə öldür. Sizi çıxardıqları yerdən çıxarın. Fitnə adam qətlndən də betərdir. Məscidül-Həramda sizinlə vuruşmadıqca, onlarla vuruşmayın. Əgər sizə qarşı müharibə etsələr, onları da öldür. Kafirlərin cəzası budur!”.
Əfqanıstandakı Taliban hərəkatının illərdir davam edən mübarizəsi bu fətva üzərində qurulmuşdu, amma indi bizim üçün fərqli və təhlükəli bir dönəmdəyik: bir tərəfdən əsrlər boyu qurduğumuz və Prezident sarayında iki fərqli ulduzla təmsil olunan dövlətlərin məkanı olduğu Əfqanıstan, digər tərəfdə bizə qarşı bir fətva və bu fətva əsasında başlaya biləcək cihad təhdidi var ...
Budur təzə, nurtopu kimi problem!
Mirad BARDAKÇI,
Haberturk.
Tərcümə Mia.az-a məxsusdur.
Sahibə Qafarova Ermənistan parlamentinin spikeri ilə görüşəcək
Sabah yağış yağacaq
Qeyri-Hökumət Təşkilatları Şuşada toplaşıb - FOTO
Göygöldə ər-aravdı maşın vurub
Ramiz Mehdiyevin ailə üzvləri də dindirilib? - Yeni iddia yayıldı
"Neftçi" klubu məşhur hücumçu ilə anlaşıb
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
"Qoy hər kəs bilsin: mən Zahid Oruc o böhtanlara əsas verəcək bircə əməlin sahibi deyiləm" - STM rəhbəri açıqlama yaydı
RAMİZ MEHDİYEV – NANKORLUQ VƏ XƏYANƏT ANATOMİYASI : Onun planında kimlər olub? + ŞOK ADLAR
Prezident İlham Əliyev ABŞ Mərkəzi Komandanlığının komandanını qəbul etdi - MÜZAKİRƏ + FOTOLAR
Akademiyanın 86 minlik tenderi ləğv olunub
Romada muğam konserti təşkil edilib - FOTOTLAR
Azercell “CyberCell Hackathon”a start verir
Rusiyalı bloqer Türkiyədə evində ölü tapıldı - Axtarışa verilmişdi
Gürcüstanın sabiq baş naziri, DTX-nin keçmiş rəhbəri, keçmiş baş prokuror... - Onların evində böyük pullar aşkarlandı
Qızı da atası kimi villasına adını həkk etdirib - FOTOLAR
İLHAM ƏLİYEV RAMİZ MEHDİYEVLƏ BAĞLI SƏRƏNCAM İMZALADI - Təhlükəzlik Şurasından yola salındı
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
Azərbaycanın Müqəddəs Taxt-Tacdakı səfirliyinin inzibati ofisi açılıb - Mehriban Əliyeva tədbirdə + FOTOLAR
Prezident İlham Əliyev “Kazinform”a müsahibə verib: "Xəzərin su səviyyəsi sürətlə azalır və..."
Azərbaycan neftinin qiyməti 62 dollara düşüb
“AzərTac” Ramiz Mehdiyevi boz kardinal elan etməklə nə məqsəd güdür?
"Mənim gəlinim aydan arı, sudan durudur" - Tovuzdakı dəhşətli ailə dramı haqda süjet (VİDEO)
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
Bu gün Azərbaycanın Müstəqilliyinin Bərpası Günüdür
Mehriban Əliyeva Vatikanın dövlət katibi ilə görüşüb - Nələr müzakirə olunub? (FOTO)
Orkun Kökçü "Beşiktaş"ın kapitanı oldu
Zelenski Ağ Evdə: "NATO ən yaxşısıdır, lakin silahlar da çox vacibdir" - Tramp isə...
Hakan Fidan suriyalı həmkarı ilə müzakirə aparıb
Keçmiş aparıcı mətbuat katbi təyin olunub
Mehdiyev hakimiyyəti ələ keçirsəydi… - TƏHLİL
"Fənərbağça" prezidenti futbolçuları bağışlayıb
GƏLƏN İLİN BÜDCƏSİ MM-ə GÖNDƏRİLDİ - 38.9 milyardlıq gəlir və...
Mehriban Əliyeva Roma Papası ilə görüşdə: "Müqəddəs Taxt-Tacla əməkdaşlığı genişləndirəcəyik" - FOTOLAR
DAHA BİR ÖLKƏDƏ SƏFİRLİYİMİZ OLACAQ - Sərəncam
Prezident İlham Əliyev fərman imzalayıb
Daxili İşlər Nazirliyində kollegiya iclası: nazir rəisləri topladı, konkret tapşırıqlar verdi - FOTO
Türkiyə Qambiyanın enerji strukturunu quracaq
Azərbaycan millisi bir pillə irəliləyib
Ərdoğan iki bələdiyyə sədrindən imtina etdi: "Bizə lazım deyillər"
Şabranda məktəbdə qadın bıçaqlanıb
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank 3 günlük məzənnəni açıqladı
Selçuk İnan: ""Konyaspor" məğlubedilməz deyil"
Ramiz Mehdiyev bu villasındadır - FOTOLAR