Bu gün Məmməd Əmin Rəsulzadənin anım günüdür...
06-03-2021 [00:02]
Bu gün dövlət və ictimai xadimi, siyasətçi və publisist, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin (1918-1920) banilərindən və Azərbaycan siyasi mühacirətinin liderlərindən olmuş Məhəmməd Əmin Rəsulzadənin vəfatından 66 il ötür.
Mia.az xəbər verir ki, Məhəmməd Əmin Rəsulzadə 1884-cü il yanvarın 31-də Bakının Novxanı kəndində anadan olub. Atası oğlunu məşhur pedaqoq Sultan Məcid Qənizadənin müdir olduğu ikinci "Rus-müsəlman" məktəbinə qoyub, buranı bitirdikdən sonra M.Ə.Rəsulzadə öz təhsilini Bakı texniki məktəbində, rus dilində davam etdirib. Milli istiqlal hərəkatımızın və təkcə türk ellərində deyil, bütün Şərq, İslam aləmində ilk respublika üsul-idarəsi olan Azərbaycan Demokratik Respublikasının təməl daşını qoyan Məhəmməd Əmin Rəsulzadənin inqilabi fəaliyyətinin ilk illəri də məhz bu dövrə təsadüf edir. 1902-ci ildə on yeddi yaşında olan M.Ə.Rəsulzadə "Müsəlman gənclik təşkilatı"nı yaradıb. Bu, XX əsrdə Azərbaycanda rus müstəmləkə üsul-idarəsinə qarşı gizli mübarizə aparan ilk siyasi təşkilat idi.
1917-ci ilin payızında M.Ə.Rəsulzadə Rusiya parlamentinə Azərbaycan və Türküstandan millət vəkili seçilib. 1918-ci il mayın 26-da Zaqafqaziya seymi daxili fraksiyaların çəkişmələri nəticəsində ləğv olunub. Həmin ayın 27-də seymin müsəlman fraksiyasına daxil olan müxtəlif partiyaların üzvlərindən ibarət olan Azərbaycan Milli Şürası yaranıb. Səs çoxluğu ilə M.Ə.Rəsulzadə Milli Şüranın sədri seçilib.
1918-ci il mayın 28-də bütün ölkələrin radio stansiyaları və qəzetləri Azərbaycan istiqlaliyyətinin elan olunmasını dünyaya yaydılar. Bu o demək idi ki, Azərbaycan xalqı öz varlığını, bir xalq kimi mövcudluğunu bütün bəşəriyyətə çatdırır və milli dövlətinin qurduğunu tam şəkildə bəyan edirdi. Fətəli Xan Xoyskinin başçılığı ilə Azərbaycan Demokratik Respublikası hökuməti təşkil olunub. Beləliklə, Azərbaycan xalqı nəinki türk xalqları arasında, həmçinin bütün Şərqdə ilk dəfə olaraq respublika qurub.
Lakin Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin ömrü cəmi 23 ay çəkib. 1920-ci ilin 28 aprelində Azərbaycanın sovet Rusiyası tərəfindən işğalından sonra M.Ə.Rəsulzadə vətəni tərk etmək məcburiyyəti ilə üzləşib. Uzun illər xaricdə Azərbaycanın azadlığı uğrunda mübarizə aparmış M.Ə. Rəsulzadə 1955-ci il martın 6-da Ankarada şəkər xəstəliyindən vəfat edib.
1992-ci ilin 24 dekabrında Azərbaycan Prezidenti Əbülfəz Elçibəy Məhəmməd Əmin Rəsulzadənin anadan olması münasibətilə "Görkəmli ictimai-siyasi xadim M.Ə.Rəsulzadənin totalitar sovet rejimi dövründə repressiyaya məruz qalmış ailə üzvlərinin Azərbaycana qaytarılması və onların sosial-məişət məsələlərinin həlli haqqında" sərəncam imzalayıb.
1993-cü ilin 29 dekabrında Azərbaycan Prezidenti Heydər Əliyev "Azərbaycanın görkəmli ictimai-siyasi xadimi M.Ə.Rəsulzadənin anadan olmasının 110 illik yubileyinin keçirilməsi haqqında" fərman imzalayıb.
Həmçinin Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev 2013-cü ilin 22 noyabrında "Məhəmməd Əmin Rəsulzadənin 130 illik yubileyinin keçirilməsi haqqında" sərəncam imzalayıb.
Allah rəhmət eləsin!
SON XƏBƏRLƏR
Qəbələdə 32 yaşlı qadın özünü öldürdü
Sabahın hava proqnozu açıqlandı
Zakir Həsənov hərbi liseyin bir qrup əməkdaşını mükafatlandırıb
Saakaşvilidən gürcü iqtidarına açıq mesaj: “Həyatım və azadlığım üçün nə qədər böyük risk olsa da..."
ABŞ səfiri: "Yaxın həftələrdə Moskvaya qayıdacağam"
Pensiyaçıların, əlillərin cibinə girən Əjdər Ola bəy tərifi...
Merkeldən Qarabağla bağlı mühüm bəyanat: "Dövlətlərin suverenliyi və ərazi bütövlüyünə hörmət olunmalıdır"
Rusiyada daha 379 nəfər koronavirusdan ölüb
Aprelin 22-23-ü tarixlərində buraxılış imtahanları keçiriləcək
"Keşlə" klubu cərimələnib
Hacıqabulda "Aqro Dairy" MMC-nin aqroparkının təqdimatı olub
PUTİNİN PLANI: "O, artıq təhdidlə danışır, bizim üçün ağır dövr gələcək, əgər..." - "Türk Ordusu üçün bazalara icazə verməliyik"
Prezident Hacıqabulda pambıq tarlasında səpin prosesini izləyib
AFFA yeni Super Liqanın yaradılması ilə bağlı bəyanat yaydı
BNA-da tanınmış repçiyə vəzifə verilib
Prezident İlham Əliyev Hacıqabula gedib, açılışıda iştirak edib - İcra başçısı hesabat verir
Koronavirua yoluxan həkim işə çıxdı və...
Birinci siniflərinə şagird qəbuluna start verilir - Bu tarixdən
Həbsdə olan daha bir icra başçısı və yaxın ətrafı hakim qarşısına çıxarılır: "Daşınmaz əmlaklarının üzərinə həbs qoyulub"
İtkin düşən daha bir hərbçimizin şəhid xəbəri gəldi - FOTO
Ermənistanda daha 667 nəfərdə koronavirus aşkarlanıb
Gürcüstanda daha 1792 nəfər koronavirusa yoluxub
ƏƏSMN 11 və 14 yaşlı iki uşağın da əlillik təqaüdünü kəsdi: "O məmurların qarınları toxdur deyə acdan xəbərsizdirlər"
Sinqapurda koronavirusu nəfəslə aşkar edən yeni cihaz yaradılıb
Dövlət Xidmətindən haker hücumları ilə bağlı - Xəbərdarlıq
Azərbaycan nefti cüzi bahalaşdı
Abel Məhərrəmovla BDU-nun keçmiş prorektoru məhkəməyə verildi: "Mebelin pulunu ala bilmirik”
Daha 4 aktiv COVİD xəstəsinə cinayət işi açılıb
Deputatın oğlu ilə bağlı əmr verildi - DİN-də növbəti dəyişiklik
Ali təhsilalma formaları dəyişir - Yeni qaydalar
DTX: "Gürcüstan-Azərbaycan münasibətlərinə qəsdən zərər vurmaqla bağlı cəhdlər olub"
Azərbaycanın məşhur onlayn alış-veriş saytı cərimələnib
Hikmət Cəmilzadənin “Milli Qəhrəman Polad Həşimov” adlı yeni kitabı işıq üzü görüb - FOTO
Türkiyədə COVİD-19: daha 55149 nəfər yoluxub, ölənlər var
Təhsil kreditləri kimlərə və necə veriləcək? - Qaydalar
Tələbələrə hansı müddətə akademik məzuniyyət veriləcəyi müəyyənləşib
UEFA növbəti Avropa çempionatlarının ev sahiblərini açıqladı
Sumqayıtda yataqxanada partlayış olub, xəsarət alan var - FOTO
Azərbaycanın əleyhinə "bəyanat" verən Boris Avakyan işdən qovulub
İcra Hakimiyyətinin şöbə müdirinə ağır ittiham - Xəyanət iddiası ilə işdən çıxarıldı
Hökumət qəbul imtahanları ilə bağlı yeni qərar verdi