Bu gün Məmməd Əmin Rəsulzadənin anım günüdür...
06-03-2021 [00:02]
Bu gün dövlət və ictimai xadimi, siyasətçi və publisist, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin (1918-1920) banilərindən və Azərbaycan siyasi mühacirətinin liderlərindən olmuş Məhəmməd Əmin Rəsulzadənin vəfatından 66 il ötür.
Mia.az xəbər verir ki, Məhəmməd Əmin Rəsulzadə 1884-cü il yanvarın 31-də Bakının Novxanı kəndində anadan olub. Atası oğlunu məşhur pedaqoq Sultan Məcid Qənizadənin müdir olduğu ikinci "Rus-müsəlman" məktəbinə qoyub, buranı bitirdikdən sonra M.Ə.Rəsulzadə öz təhsilini Bakı texniki məktəbində, rus dilində davam etdirib. Milli istiqlal hərəkatımızın və təkcə türk ellərində deyil, bütün Şərq, İslam aləmində ilk respublika üsul-idarəsi olan Azərbaycan Demokratik Respublikasının təməl daşını qoyan Məhəmməd Əmin Rəsulzadənin inqilabi fəaliyyətinin ilk illəri də məhz bu dövrə təsadüf edir. 1902-ci ildə on yeddi yaşında olan M.Ə.Rəsulzadə "Müsəlman gənclik təşkilatı"nı yaradıb. Bu, XX əsrdə Azərbaycanda rus müstəmləkə üsul-idarəsinə qarşı gizli mübarizə aparan ilk siyasi təşkilat idi.
1917-ci ilin payızında M.Ə.Rəsulzadə Rusiya parlamentinə Azərbaycan və Türküstandan millət vəkili seçilib. 1918-ci il mayın 26-da Zaqafqaziya seymi daxili fraksiyaların çəkişmələri nəticəsində ləğv olunub. Həmin ayın 27-də seymin müsəlman fraksiyasına daxil olan müxtəlif partiyaların üzvlərindən ibarət olan Azərbaycan Milli Şürası yaranıb. Səs çoxluğu ilə M.Ə.Rəsulzadə Milli Şüranın sədri seçilib.
1918-ci il mayın 28-də bütün ölkələrin radio stansiyaları və qəzetləri Azərbaycan istiqlaliyyətinin elan olunmasını dünyaya yaydılar. Bu o demək idi ki, Azərbaycan xalqı öz varlığını, bir xalq kimi mövcudluğunu bütün bəşəriyyətə çatdırır və milli dövlətinin qurduğunu tam şəkildə bəyan edirdi. Fətəli Xan Xoyskinin başçılığı ilə Azərbaycan Demokratik Respublikası hökuməti təşkil olunub. Beləliklə, Azərbaycan xalqı nəinki türk xalqları arasında, həmçinin bütün Şərqdə ilk dəfə olaraq respublika qurub.
Lakin Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin ömrü cəmi 23 ay çəkib. 1920-ci ilin 28 aprelində Azərbaycanın sovet Rusiyası tərəfindən işğalından sonra M.Ə.Rəsulzadə vətəni tərk etmək məcburiyyəti ilə üzləşib. Uzun illər xaricdə Azərbaycanın azadlığı uğrunda mübarizə aparmış M.Ə. Rəsulzadə 1955-ci il martın 6-da Ankarada şəkər xəstəliyindən vəfat edib.
1992-ci ilin 24 dekabrında Azərbaycan Prezidenti Əbülfəz Elçibəy Məhəmməd Əmin Rəsulzadənin anadan olması münasibətilə "Görkəmli ictimai-siyasi xadim M.Ə.Rəsulzadənin totalitar sovet rejimi dövründə repressiyaya məruz qalmış ailə üzvlərinin Azərbaycana qaytarılması və onların sosial-məişət məsələlərinin həlli haqqında" sərəncam imzalayıb.
1993-cü ilin 29 dekabrında Azərbaycan Prezidenti Heydər Əliyev "Azərbaycanın görkəmli ictimai-siyasi xadimi M.Ə.Rəsulzadənin anadan olmasının 110 illik yubileyinin keçirilməsi haqqında" fərman imzalayıb.
Həmçinin Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev 2013-cü ilin 22 noyabrında "Məhəmməd Əmin Rəsulzadənin 130 illik yubileyinin keçirilməsi haqqında" sərəncam imzalayıb.
Allah rəhmət eləsin!
jpg-1761114954.jpg)
SON XƏBƏRLƏR
XİN başçısı: "Orta Dəhlizin ikinci xətti Ermənistanı tranzit ölkəsinə çevirə bilər"
Mərkəzi Bankdan Ramiz Mehdiyevin gəlinin adına olan bankla bağlı açıqlama: "...hər hansı bir problem yoxdur"
İsrail telekanalında Türkiyə açıq şəkildə təhdid edilib: "Türk qoşunları bölgəyə girərsə...."
İsrail Fələstinin qanuni ərazilərində hərbi nəzarət məntəqələri yaradıb - Həbslər genişlənib
Estoniya Azərbaycanda səfirlik açacaq
Birinci Türkoloji Qurultayın 100 illik yubileyi keçiriləcək - Prezident sərəncam imzaladı
Prezident Dabaq xəstəliyi ilə bağlı yeni qanunu təsdiqlədi
Müğənni Təranə: "Musa həmişə Allaha dua edir ki, birinci mənim canımı al, çünki..."
Sabah yağış yağacaq - Proqnoz
Taleh Kazımov vəzifədən azad etdi, bu nazir isə... - Yeni təyinat
Türkiyədə qanunsuz yaşayanlara qarşı reydlər artırılıb - 169 "miqrant alverçisi" tutulub
Mal əti bahalaşdı - Yeni qiymətlər
Qalib Bayramovun məhkəməsi başlayıb
Partiya sədrləri arasında toqquşma: "Əli Həsənov dedi ki, o, bu yaşdan sonra pula satılmaz”
İlham Əliyev Yaqub Eyyubova "İstiqlal" ordeni verdi - Sərəncam
Böyük an yaxınlaşır! Bu gün bir nəfər lüks avtomobil qazanacaq
Kamran Əliyev Braziliyaya səfər edib
Azərbaycanın valyuta ehtiyatları 80 milyard dolları ötüb
Mərkəzi Bank uçot dərəcəsi və faiz dəhlizinin yuxarı həddi barədə qərar verib - Açıqlama
Məhkəmə Ekspertiza Mərkəzinin keçmiş əməkdaşı cinayət işi açılıb
Paşinyan: "İlham Əliyevin qərarı çox pozitivdir"
AZAL-ın təyyarəsi uzun fasilədən sonra İrəvanda - AÇIQLAMA + FOTO
Vəkil Bəhruz Bayramovun mənzili qarət olunub - FOTO
Ədliyyə orqanlarının xüsusi xəzinə hesabına köçürülən vəsait... - Baş nazir qərar imzalayıb
Qərib Məmmədovu Ramiz Mehdiyevə bağlayan gizli tellər... - Sabiq deputat keçmiş komitə sədrinə qarşı elə iddialar irəli sürdü ki...
Azərbaycan QHT-ləri Xankəndidə toplaşdı - 3-cü Əməkdaşlıq Forumunda hansı tesizlər səsləndi? (FOTOLAR)
Qurban Qurbanov: “Çox çətin oyunlarımız var” - “Atletik”lə oyun öncəsi baş məşqçi jurnalistlərin qarşısına çıxdı
“Qızımın gəlinlik donu ilə bağlı nişanlısı, onun ata və anası evimdə dava-dalaş saldılar” - 19 yaşlı Ləmanın dramı...
Ekvadorda güclü zələzlə olub - 5,5 bal gücündə
Azərbaycan neftinin qiyməti 63 dollara çatır
Qarabağa necə səfər etmək olar? - Polis cavab verir + VİDEO
Çempionlar Liqası: 9 oyunda 43 qol var - NƏTİCƏLƏR
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
Biləsuvarda 45 yaşlı şəxsi bıçaqlayıblar
Çempionlar Liqası: "Barselona" yunanları darmadağın edib, "Kayrat" isə... (Yenilənib)
Hakan Fidan və MİT rəhbəri HƏMAS liderləri ilə görüşdü - FOTO
"Meydanda möhkəm olmağa çalışacağıq" - Qurban Qurbanov
Efiopiyada qatar qəzası: 15 nəfər ölüb
Tokayev İlham Əliyevi belə yola saldı - FOTO
Luvr muzeyində təhlükəsizlik tədbirləri gücləndirilib: "Bir daha tarixi irsimizə əl uzadılmasına imkan verilməyəcək"