Vaşinqton-Paris ittifaqı Rusiya-Türkiyəyə qarşı...
17-11-2020 [19:31]
Elxan ŞAHİNOĞLU,
Politoloq
***
Minsk Qrupu həmsədrləri illər uzun Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin “həlliylə” məşğul oldu, əslində isə işğalçının nazı ilə oynadı. Həmsədrlər (ABŞ, Fransa və Rusiya) özlərinin hazırladığı “Madrid planını” Ermənistana qəbul etdirmədi. Nəticədə Azərbaycan qərarını verdi və müharibə başladı. Azərbaycan qalibdir. Əlbəttə, Fransa və ABŞ-da bu bəzi dairələri narahat etsə də, Ermənistanın məğlubiyyətindən çox da kədənlənmirlər. Onları əsas narahat edən Türkiyənin Cənubi Qafqazda artan roludur.
Müharibə getdiyi müddətdə danışıqlar prosesində əsas iki dövlət iştirak edirdi – Rusiya və Türkiyə. Məhz bu iki ölkənin rəsmiləri 44 gündə bir-birləriylə tez-tez telefon danışıqları apardılar və vəziyyətdən çıxış yolları axtardılar. İki həmsədr – ABŞ və Fransanın faktiki oyundankənar vəziyyətdə qalması Rusiyanı da narahat etmirdi. Çünki, ABŞ və Fransanın Rusiyaya qarşı sayı bəlli olmayan sanksiya qərarı var, münasibətlərində kifayət qədər problemlər var. Ona görə də Moskva müharibə müddətində Paris və Vaşinqtonla hərəkət etməkdənsə Ankaraya ilə dialoqa ehtiyac duydu. Moskva anlayırdı ki, Azərbaycan Vaşiqnton və Parisin çağırışlarını eşitməyəcək, Bakı daima Ankara ilə təmas içində idi.
Buna baxmayaraq, Vaşinqton və Paris son günlər “biz də varıq” deməyə çalışırlar. Parisdə ABŞ-ın dövlət katibi Mayk Pompeo ilə Fransanın xarici işlər naziri Jan İv Le Drian arasında görüş olub. Müzakirənin əsas mövzularından biri Dağlıq Qarabağ olub. Onlar əvvəlkitək həmsədrlik instutunun davamı gərəkliyini vurğulayıblar.
Birincisi, ABŞ və Fransanın xarici siyasət idarələrinin başçıları atəşkəsin əldə olunmasında Rusiyannı addımlarını qeyd ediblər. Yəni Pompeo və Jan İv Le Drian Rusiyanın addımlarını dəstəklədiklərini deməyiblər, sadəcə “olan faktı qeyd ediblər”. Yəni Vaşinqton və Paris qeyri-müəyyən ifadə ilə Rusiyanın atəşkəs naliyyətini tərifləməkdən çəkiniblər.
İkincisi, ABŞ və Fransanın baş diplomatları sualların qaldığını, ən başlıcası isə Türkiyənin rolundan narahat olduqlarını açıq ifadə ediblər. Bu suallara onlar Rusiyadan cavab istəyiblər. Rusiya hər iki həmsədr ölkənin təmsilçilərini məsələni aydınlaşdırmaq üçün Moskvaya dəvət edib. ABŞ və Fransanın baş diplomatları açıq bildiriblər ki, Türkiyənin Şərqi Aralıq, Liviya və Suriyadakı siyasətindən narazıdırlar. Yəni onlar bununla demək istəyiblər ki, Türkiyənin Cənubi Qafqazdakı və Azərbaycandakı fəallığı da onları narahat edir. ABŞ təmsilçisi onu da vurğulayıb ki, Türkiyənin bölgədə hərbi potensialının artmasından narahatdır, elə bil söhbət Vaşinqtonun NATO üzrə müttəfiqindən getmir.
Üçüncüsü, ABŞ və Fransa təmsilçiləri qeyd ediblər ki, danışıqlar yenidən həmsədrlər çərçivəsində aparılmalıdır. Hiss olunur ki, Rusiya da bunu istəyir. Müharibə müddətində Ankara ilə sıx dialoq içərisində olan Moskva Türkiyənin Cənubi Qafqazda artan rolunu balanslaşdırmaq üçün Vaşinqton və Parisin diplomatik imkanlarından istifadə etməyə maraq göstərə bilər.
Beləliklə, Fransa və ABŞ yenidən meydana qayıtmaq istəyirlər. Ancaq meydanda hazırda iki əsas oyunçu var – Rusiya və Türkiyə. Əlbəttə, Ermənistan Fransa və ABŞ-ın oyuna qayıtmasını çox istəyir, çünki müharibə boyunca Vaşinqton və Parisdən öz xeyrinə açıqlalamar əldə edirdi. Əsas sual budur: Biz bu iki dövlətin yenidən danışıqlar prosesində rol almasını istəyirikmi? Rusiya onsuz da ermənilərdən yanadır, bir də ona daha iki ermənipərəst mərkəzin qoşulmasından nə əldə edəcəyik?
Mia.az
SON XƏBƏRLƏR
Türkiyədə COVİD-19: son gündə daha 29845 nəfər yoluxub
Türkiyədə 4 partiya Fransa Senatının Qarabağla bağlı qətnaməsinə etiraz bəyanatı yayıb
İranda sensasiyalı sui-qəsd: silahlı şəxslər nüvə alimini maşınında qətlə yetirdi - FOTOLAR
Çavuşoğlundan Qarabağla bağlı açıqlama: "Birgə bəyanat regionda davamlı sülh üçün ümidverici addımdır”
Türkiyənin sabiq Baş naziri koronavirusa yoluxub
BAKI POLİSİNƏ YENİ RƏİS TƏYİN OLUNDU - Vilayət Eyvazov polkovnikə vəzifə verdi + FOTO
Daha iki COVİD-19 xəstəsinə cinayət işi açıldı - FOTO
Prezident daha bir "Milli Fəaliyyət Planı”nı təsdiqlədi - Sərəncam
"Yeni seçkilərin keçirilməsinə əsla icazə verilməyəcək" - Lukaşenko dəyişikliyin anonsunu verdi
Vergi Xidməti “ƏDV geri al” layihəsi ilə bağlı açıqlama yaydı
Bu universitetdə struktur islahatı aparıldı: yeni kafedra, şöbə, xidmət və mərkəzlər yaradıldı
Patruşev KTMT-nin erməni şura sədri ilə Qarabağı müzakirə edib
AZƏRBAYCANDA BƏZİ MƏHKƏMƏ PROSESLƏRİ TƏXİRƏ SALINDI - Ali Məhkəmədən qərar + Detallar
Türkiyə Gürcüstanın Müdafiə Qüvvələrini yeni maddi-texniki vasitələrlə təchiz edib - FOTO
Erməni generaldan Paşinyana cavab: “Onun psixi problemləri var”
YAP İdarə Heyəti toplandı: "Fransa Senatının qətnaməsi Minsk Qrupunun fəaliyyətinə ağır zərbə vurub"
Şuşa şəhərinə içməli suyun verilməsinə başlanılıb - FOTOLAR
Şəkidə koronavirus xəstəsi evi özbaşına tərk edib - FOTO
Daha bir təhsil işçisi Qarabağda şəhid olub
Tərtərdə yaşadığı ünvanı tərk edən COVID-19 xəstəsi saxlanılıb
Qarabağ və cəmiyyət üçün könüllülük; uğur düsturu... - Debat və müzakirələr + VİDEOLAR
Azərbaycana İrandan narkotik gətirən şəxslər saxlanılıb - FOTO
Rusiya XİN-dən Qarabağla haqda növbəti açıqlama: "Nizamlanma ilə bağlı Türkiyəylə təmasdayıq"
Gürcüstanda 5 minə yaxın tibb işçisi koronavirusa yoluxub
İnsan orqanizminin yoluxucu xəstəliklərə qarşı müqavimətini artıran maddələr açıqlanıb
Prezident İlham Əliyev uşaqlarla bağlı 5 illik "Fəaliyyət Planı”nı təsdiqlədi - Sərəncam + DETALLAR
İranda daha 14051 nəfərdə koronavirus aşkarlandı
Azərbaycanda daha 3712 nəfər koronavirusa yoluxub, 35 nəfər vəfat edib - Qərargah son məlumatı yaydı
DÇ-2022-nin Avropa zonası üzrə seçmə mərhələsinin püşkatmasının səbətlərinin tərkibi açıqlanıb
Sumqayıtda oğurluq edən keçmiş məhkum tutulub
Paşinyan onu ittiham edən generalı cinayətdə günahlandırdı: "Ordunun 42 milyonluq metal tullantılarını satıb"
Yılmaz Vural növbəti dəfə koronavirusa yoluxub
Rəsmi Moskvadan Qarabağla bağlı daha bir - Açıqlama
Baş infeksionistdən xəbərdarlıq: "Azərbaycanda yoluxma halları yüksək həddə çatıb" - MÜSAHİBƏ
Qarabağ döyüşlərində daha bir müəllim şəhid olub - FOTO
Sabahın hava proqnozu açıqlandı - Xəbərdarlıq
İqor Ponomaryov: "Maradonaya qarşı iki dəfə oynamışam" - FOTO
Azərbaycan Premyer Liqasında daha bir oyun təxirə salınıb
Bakıda növbəti dəfə dezinfeksiya işləri aparılacaq
Paşinyan "cəbhədə layiq olduğumuz məğlubiyyəti əldə etdik" deyən iş adamını nazir təyin edib - VİDEO
DYP-dən texniki baxışla bağlı sürücülərə daha bir - Xəbərdarlıq
Putin mətbuat konfransı keçirəcək