17-02-2018 [14:51]
Türkiyə-Yunanıstan arasındakı böhranın Qardak qayalıqlarından daha dərin səbəbləri var. Yunanıstana dəstək verən Avropa İttifaqının reaksiyasının səbəbləri başqadır. Livanın baş naziri Saad Haririnin Ər-Riyadda girov qalması, İsrailin Livan sərhədinə divar hörməsi, Əsədin Rusiya raketləri ilə İsrailin F-16 təyyarəsini vurması və son olaraq, ABŞ dövlət katibi Reks Tillersonun Beyrutda boş otaqda gözlədilməsi son günlər gündəmin əsas mövzularıdır. Türkiyəli yazar Taha Dağlı bütün baş verənlərin pərdəarxasında Aralıq dənizinin şərqindəki təbii qaz yatağının olduğunu yazıb.
Mia.az Publika.az-a istinadən həmin məqaləni təqdim edir:
"Qaz müharibəsi” və Baş nazirin girov götürülməsi
Aralıq dənizindəki qarşıdurma 2009-cu ildə başladı. Həmin il amerikalılar dənizin Livan sahillərində qaz rezervləri tapdı. İsrail 12 quyudan ikisinə sahib çıxdı, 2013-cü ildə həmin quyuların istismarına başladı. İsrailin məqsədi təbii qazı Türkiyə üzərindən transfer etmək idi. "Mavi Mərmərə” məsələsində ilk şərt olan üzr istəmə də bundan qaynaqlanırdı. Lakin Türkiyə İsrailin təklifini isti qarşılamadı.
Daha sonra Misirdə çevriliş oldu, Sisi prezident elan edildi. İsrail Aralıq qazının transferi üçün yeni plan hazırladı. Plana Misir və Yunanıstan daxil idi. Quyuların çoxuna sahib olan Livan bu plandan kənarda qaldı. İsrailin planı təbii qazı Yunanıstan üzərindən birbaşa Avropa bazarına çıxarmaqdı. Bu, Rusiya qazının asılılığından xilas olmaq istəyən Avropa üçün də əhəmiyyətli idi. Rusiyanın Avropanın qaz bazarında hegomonluğunu qırmaqda maraqlı olan ABŞ-ın Səudiyyə Ərəbistanı ilə İsraili yaxınlaşdırmaq layihəsinin önəmi 2017-ci ilin sonlarında ortaya çıxdı. 2017-ci ili noyabr ayında Livan böhranı yarandı. Livanın baş naziri Saad Hariri Səudiyyə Ərəbistanına gələrək istefa verdi. Əslində isə onun Ər-Riyadda girov götürüldüyü ortaya çıxdı.
Fransanın müdaxiləsi və qazancı
Livan böhranına ilk müdaxilə edən ölkə Fransa oldu. Fransa prezidenti Emmanuel Makron Haririni Ər-Riyaddan Parisə gətirdi, sonra da Beyruta göndərdi və Hariri yenidən baş nazir postuna əyləşdi.
2017-ci ilin dekabr ayında Livan Aralıq dənizindəki təbii qazın istismarı işini Fransa, İtaliya və Rusiya şirkətlərinə verdi. Livanın Fransa, Rusiya və İtaliya ilə anlaşması ABŞ-İsrail cəbhəsinin oyununu pozdu. İsrail-Livan qarşıdurması başladı, nəticədə İsrail Livanla sərhədə divar hörməyə başladı və Livanı müharibə ilə təhdid etdi.
Ruslardan yəhudilərə raketli mesaj
Ötən həftə Əsəd rejimi ilk dəfə İsrail təyyarəsini vurdu. Səbəb İsrailin Suriya sərhədini pozması idi. Hərçənd, İsrail 2012-ci ildən indiyə qədər Suriya sərhədini 20 dəfə pozmuşdu, lakin indiyə qədər Əsəd heç bir reaksiya verməmişdi. İndi bu addımı atması, xüsusilə də İsrail təyyarəsini Rusiya raketi ilə vurması əslində Moskvanın Təl-Əvivə mesajı idi.
Və bütün bunların fonunda Yunanıstanın Türkiyəyə qarşı "baş qaldırması” da təsadüfi deyil. Afina NATO və Avropa İttifaqının dəstəyi olmadan bunu etməz. Məsələ heç də Kardakla məhdudlaşmır, əsl səbəb Aralıq dənizindəki təbii qazdır.
Tillersonun gözlədilməsinin arxasındakı şok səbəb
Nəhayət Tillersonun Livan prezidenti ilə görüş üçün gözlədilməsi məsələsi... ABŞ dövlət katibi Ankaraya səfərdən öncə Beyruta getdi və görüş üçün Livan prezidentini salonda bir müddət gözlədi. Bu, ABŞ-dan gəlmiş yüksəkvəzifəli şəxsə qarşı nadir hallarda baş verən hadisədir.
Digər tərəfdən, Tillersonun önünə su belə qoyulmaması da diqqətçəkən detallardan idi. Tillerson ABŞ-ın nəhəng enerji şirkəti "Exxon Mobil”in İdarə Heyətinin keçmiş rəhbəridir. O, Livanda səfərdə olarkən, Kiprin yunan hissəsi adanın sahillərindəki qaz yataqlarının istismarını "Exxon Mobil”ə verdi. Livanlıların Tillersonu soyuq qarşılaması da "Exxon Mobil”in Aralıq dənizindəki addımından irəli gəlirdi.
Hal şahidləri ilə bağlı qanuna dəyişiklik olub
Uşaqların peyvəndlənməsi barədə əmr imzalanıb
Nazir generalları topladı, yeni tapşırıqlar verdi - DİN-də kollegiya iclası (FOTOLAR)
Qəzzada daha 9 dinc fələstinli həlak olub
İLHAM ƏLİYEV MOSKVADAN SONRA ALMANİYAYA GEDƏCƏK - Tarix bəlli oldu
Universitetin sözçüsü vəzifədən ayrılıb
Prezident İlham Əliyev Rusiyaya gedir
“AzəriMed” QSC-lə bağlı məhkəmə qalmaqalı yaranıb
Partiya sədri özünə yeni müşavir təyin edib
Abel Məhərrəmov və xanımı məhkəməyə verildi - Torpaq qalmaqalı
Keşlədə saxta məhsullar istehsal edən sexlər aşkarlanıb
TOVUZDA ŞOK OLAY: 34 YAŞLI QADIN YANDIRILDI - 22 yaşlı oğlan tərəfindən (YENİLƏNİB)
G7 ölkələrindən rəsmi Bakı və İrəvana çağırış: "Gücdən istifadə etməmək, suverenliyə hörmət..."
Baş prokurorun Çinə işgüzar səfəri başa çatıb
Ceyhun Bayramov Fələstinin Baş naziri ilə telefonda danışdı - Nələr müzakirə olunub?
Bakı Fransız Liseyi fəaliyyətini dayandırır
Azercell Böhran İdarəetmə Qrupu layihəsini elan edir
Onlar pensiyaya daha tez çıxacaq - Yeni qanun
Dövlət Xidmətinin vəzifəli şəxslərinin maaşı artırılır - BU QƏDƏR
Türkiyədə güclü zəlzələ olub
Naxçıvanda yoxlama: 15 iş üzrə materiallar Baş Prokurorluğa və DTX-yə təqdim olunub
Xocavənddə fermada partlayıcı maddələr aşkarlanıb
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
Kirayədə yaşayan BDU-nun tələbəsi özünü öldürüb (Yenilənib)
Hərbi Dəniz Qüvvələri Xəzər dənizində taktiki təlimdə - VİDEO
Premyer Liqası: növbəti turun təqvim və hakim təyinatları açıqlanıb
DEPUTATLAR TOPLANIB: daha 14 məsələ müzakirə olunacaq - SİYAHI
Misli, Topaz... - Azərbaycan futbolunda nə baş verir?
“Yaxşı verilişlərin aparıcılarının "saxlayanı" var” - Kamran Həsənli kimin bostanına daş atır?
Bakının strateji hədəfi və ya rəsmi Moskvanın qərbi azərbaycanlılarla bağlı mesajı - TƏHLİL
Türkiyə səfirliyinin yeni mətbuat katibi Bakıya gəlib
İran İsrailə cavab zərbəsi endirəcək? - ABŞ-ın İsraildəki səfirliyi vətəndaşlarına xəbərdarlıq edib
Əfqan mədənçi böyrəyə görə yandırılıb?
"Olimpiakos"un baş məşqçisi: "Topu "Fənərbağça"ya verib, onları yorduq" - İsmayıl Kartal isə üzr istəyib
Xankəndidə yenidən silah-sursat aşkarlanıb
Azərbaycan nefti kəskin ucuzlaşıb
Brazilyada dünyanı heyrətə salan hadisə: ölən əmisini banka gətirib adına kredit götürməyə çalışan qadın tutulub - FOTO
Sumqayıtda dəhşətli hadisə: oğul ata və anasını öldürüb
İSRAİL İRANI YENİDƏN VURUB: niyə İsfahan hədəf alınıb? - Açıqlamalar