26-10-2016 [15:47]
Azərbaycanda mövcud monetar vəziyyət pul-kredit siyasətinin daha da sərtləşdiriləcəyini proqnoz edir. Bəs, pul-kredit siyasətinin sərtləşdirilməsi özündə hansı tədbirləri ehtiva edir.
Mia.az Fins.az-a istinadən xəbər verir ki, maliyyə eksperti Ramin Rəhimov bu tədbirlərin ardıcıllığını təqdim edib:
1. Uçot dərəcəsinin artırılması – İlk təsiredici tədbirlərdən biri məhz uçot dərəcəsidir. 2015-ci ilin dekabr devalvasiyasından sonra Azərbaycanda uçot dərəcəsi 3,5%-dən tədricən yüksəlməyə başladı və bu tendensiya 9%-ə qədər davam etdi. Bu il sentyabr ayının 14-dən Azərbaycanda uçot dərəcəsi birdən-birə 6 faiz yüksələrək 15%-ə qalxdı. Ekspert hesab edir ki, bu maksimum həddlərdən biridir və Mərkəzi Bankın yenidən uçot dərəcəsini artırması gözlənilən deyil.
2. Məcburi ehtiyat normasının artırılması - yəni bankların cəlb etdiyi depozit portfelinin müəyyən bir hissəsinin Mərkəzi Bankda saxlanılması nəzərdə tutulur. Hazırda milli və xarici valyutanın həcminə görə bu norma 0,5-1 faizdir. Yəni, banklar 10 milyon manat depozit cəlb ediblərsə, məcburi ehtiyyat norması 1 faizdirsə, onda həmin vəsaitin 100 mini Mərkəzi Bankda ehtiyyatda saxlanılmalıdır. Başqa sözlə desək, bank həmin vəsaitdən istifadə edə bilməz. Bu həm də o deməkdir ki, banklarda olan hər 10 milyonun 100 mini dövriyyədən kənarlaşdırılır. Hazırki vəziyyətdə məcburi ehtiyyat normasının qaldırılması mümkün variantlardan biri ola bilər.
3. Açıq bazar əməliyyatları vasitəsilə dövlət qiymətili kağızlarının, eləcə də Mərkəzi Bankın öz maliyyə alətlərinin bazara çıxarılması. Buna SOCAR-ın qiymətli kağızları, Maliyyə Nazirliyinin dövlət istiqrazları və səhm bazarının aktivləşməsi misal ola bilər.
4. Depozit hərraclarının keçirilməsi – Mərkəzi Bank həftədə bir dəfə olamaqla depozit hərracları keçirir. Hərraclar istənilən nəticəni tam verməsə də banklarda olan manat likvidliyinin cəlb edilməsi üçün məqbul vasitələrdən biridir. Həmçinin manatla maliyyə alətləri olmadığından da qismən gəlirlidir. Son depozit hərracında 50 milyon manat gözləntisinə baxmayaraq banklardan 24,0 mln. manat cəlb olundu və orta ölçülmüş faiz dərəcəsi isə 14,37%-ə qədər düşdü.
5. Kredit maksimumu alətinin tətbiqi – bankların həyata keçirdiyi kredit əməliyyatlarında kredit limitlərinin müəyyənləşdirilməsi deməkdir. Yəni, bankların cəlb etdikləri depozitlərin və vəsaitlərin hansı faiz nisbətində kreditləşməyə yönəltmələrinə müəyyən limitlər qoyula bilər.
6. Faiz nəzarəti – faiz dərəcəsinin müəyyənləşdirilməsi deməkdir. Depozit və kreditləşmədə maksimum faiz dərəcələri müəyyən olunub. Qorunan depozitlər üzrə faiz dəhlizi hazırda 15 faizdir. Faiz nəzarəti depozit əlaqələrini genişləndirməklə yanaşı, həm də kredit əməliyyatlarını məhdudlaşdırmaq məqsədilə istifadə oluna bilər. Bu halda kreditləşmə üzrə maksimum dərəcə müəyyənləşəcək. Hazırki vəziyyətdə bu alətin yalnız istehlak kreditlərinə şamil olunması ağlabatan görünə bilər.
Bu addımlar ilk növbədə dövriyyədən manat kütləsinin yığışdırılması və nəticədə manatın dəyərsizləşməsinin qarşısını almaq məqsədi daşıyır. Artıq bir neçə alətin paralel olaraq istifadə edildiyini görürük. Qiymətli kağızlar bazarındakı aktivlik, depozit əməliyyatlarının həyata keçirilməsindəki intensivlik və kredit üzrə uçot dərəcəsinin qaldırılması sırf sərtləşdirmə alətləri idi. Eyni zamanda manat aləti olaraq Mərkəzi Bankın notlarının yenidən aktivləşməsini də gözləmək olar. Qeyd edək ki, sabitlik dövrünün maliyyə aləti kimi yadda qalan notlar üzrə gəlirlilik səviyyəsi aşağı olduğundan onlara maraq yüksək deyildi. Əlverişli faiz siyasəti tətbiq etməklə notların satışına da marağı artırmaq mümkündür.
Azərbaycanla Türkiyə arasında daha bir saziş təsdiqlənib
Azərbaycanla Ermənistan sərhədləri müəyyənləşir: koordinatlar dəqiqləşdirilir - Rəsmi açıqlama yayıldı
İsmail Kartal: "Qarşıda 5 oyun var, çempion olacağımıza inanıram..."
Məhkəmə Əvəz Zeynallı ilə bağlı daha bir qərar verdi
Milli Məclis daha 18 qanuna dəyişiklik edəcək - SİYAHI
Hüquq müdafiəçisindən Qubad İbadoğlu haqda qərara şərh: "Bu variant daha çox tətbiq olunmalıdır..."
İsrail ordusu fələstinlilərin yaşadığı əraziyə növbəti hücum edib - Ölən və yaralılar var
Abel Məhərrəmovla polkovnik arasında torpaq qalmaqalı: "Keçmiş rektor zəbt eədiyi torpağımdan çıxmaq istəmir..."
Sumqayıt Regional Mərkəzinə rəis müavini təyin olunub
Almaniyada "zombi məzarı" tapılıb - FOTO
Rusiya Kiyev və daha bölgəyə hücum edib, yaralılar var - Açıqlamalar
“Beşiktaş”ın keçmiş futbolçusu baş məşqçi təyin olunub
Goranboy rayonunda zəlzələ olub
Türk model ABŞ-da öldürüldü, daha sonra isə.... - FOTO
İlkay Gündoğan "Barselona"dan ayrılır
Polşada NATO-nun təlimlərində ispan hərbçi ölüb - Açıqlamalar
İsrail ordusundan daha bir istefa - General "gedirəm" dedi
Aralıq dənizində zəlzələ olub
Daha köklü bir klub "Həvəskarlar liqasına "yuvarlandı"
Baydenin "əmimi adamyeyənər yeyib" iddiası Baş naziri qəzəbləndirdi: "Xalqımız bunu haqq etmir..."
Türkiyə kuboku: "Beşiktaş" bu heyıtlə meydana çıxacaq - SİYAHI
Bu gün sizi nə gözləyir? - BÜRCLƏR
"Fənərbağça" çempionluq yarışında ağır "yara aldı"
"Qarabağı tərk etmiş ermənilərin geri qayıtması real deyil" - "Daha o torpağa görə müharibə niyyətində deyilik"
Prezident İlham Əliyevin Rusiyaya işgüzar səfəri başa çatıb
Ceyhun Bayramov Çexiyaya yola düşüb
Prezident İlham Əliyev və Putin veteranlarla görüşüblər - VİDEO
Azərbaycan və Rusiya prezidentləri birgə nahar ediblər
Komitə sədri Baş redaktoru təbrik edib
Kəngərli rayonunda yol qəzası baş verib, xəsarət alanlar var
ƏLİYEVLƏ PUTİN BİR ARADA: "Rusiya Qafqazda və daha geniş coğrafiyada regional təhlükəsizlik üzrə əsas ölkədir" - Açıqlamalar (FOTOLAR) - YENİLƏNİB
Aran bölgəsində erkən nikahların qarşısının alınması ilə bağlı maarifləndirici tədbirlər keçirilib - FOTOLAR
Xankəndidən yenə silah-sursat tapılıb
Putin Paşinyanla görüşəcək - Peskovdan açıqlamalar
MEDİA: "Dezinformasiya xarakterli məlumatlar yaymayın!"
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
Əməkdar artist reanimasiyaya yerləşdirilib - Açıqlama
Qubad İbadoğlu ev dustaqlığına buraxılıb - FOTO
Qərbi Kaspi Universitetinin məsul şəxsinə niyə cinayət işi açılıb?
“Azercell Telekom” Azərbaycan Cüdo Federasiyası ilə əməkdaşlıqda “Doğru yol budur” layihəsinə start verir - VİDEO, FOTO
Ağdərədə odlu silahlar aşkarlanıb
Ərdoğanın İraqa səfərində İranla bağlı mühüm detal – İmzalanacaq 30 sazişdə nələr var? (TƏHLİL)
Daha bir məhkum həbsdə ölüb
Qarabağ zonasında daha 1429.1 hektar ərazi minalardan təmizlənib