23-10-2015 [15:13]
Azərbaycan siyasi müxalifətinin iki əsas təşkilatı Müsavat Partiyası və AXCP bir zamanlar siyasi proseslərə, ictimai rəyə əhəmiyyətli dərəcədə təsir edir, ictimai rəyi yönləndirirdilər. Lakin indi bu hal demək olar ki, müşahidə olunmur. Ya da hər iki partiyanın təsir arealları indi çox məhdudlaşıb.
Amma əvvəllər, böyük dayaqlara sahib olduqları zamanlardakı kimi, indi məhdud resurslar şəraitində də hər iki partiya arasında bir rəqabət mövcuddur. Bu mövcudluq belə bir sual yaradır: Siyasi proseslərə təsir etmək, cəmiyyətdə rəy yaratma1 baxımından bu iki partiyadan hansı daha güclüdür?
Modern.az saytı bu sualla siyasətdən yazan jurnalistlərə müraciət edib.
"Turan” İnformasiya Agentliyinin əməkdaşı Tofiq Türkelbildirib ki, bu məsələ ilə bağlı konkret nəsə demək onun üçün çətindir:
"Siyasət böyük bir arenadır. Böyük siyasətin özünün məqsədi, miqyası, prioritetləri, oyun qaydaları olur. Partiyalar oyun qaydaları daxilində fəaliyyət göstərir. Bütün partiyalar üçün ən ümdə məsələ seçkilərdir. Lakin seçkilərlə bağlı proseslər aydındır. Belə olan halda, necə demək olar ki, hansısa partiya zəif, ya da güclüdür? Birinin əl-qolu bağlanır, digərlərinə isə imkan yaradılır. Ona görə də indiki halda sizin sualı cavabsız buraxmaq daha məqsədəuyğundur”.
"Meydan” TV-nin əməkdaşı Natiq Cavadlıisə hesab edir ki, Azərbaycanda müxalifət partiyalarını fəaliyyəti üçün münbit şərait yoxdur.
"Azərbaycandakı siyasi mühit elədir ki, ictimai rəy nəzərə alınmır, ona görə müxalifət, azad mətbuat getdikcə siyasi-ictimai arenadan çıxarılır. Belə siyasi rəqabət olmayan cəmiyyətdə hansısa siyasi təsiretmdədən danışmaq olmaz”.
Virtualaz.org saytınınbaş redaktoru Famil Cəfərli suala cavab verməkdə çətinlik çəkdiyini desə də, hər iki partiyanın zəif olduğu fikrindədir:
"Bu suala birmənalı cavab vermək çətindir. Ona görə də belə deyim: ikisi birləşsə, bir partiyanın gücündə olarlar. Bu da o deməkdir ki, indi ikisi də təxminən eyni gücdədir”.
"Gündəlik Teleqraf”qəzetinin əməkdaşı Nemət Orucov isə həmkarlarından fərqli olaraq müxalifət daxilində AXCP-nin daha güclü olduğunu qeyd edib:
"Ümumiyyətlə, indi ən güclü partiya Yeni Azərbaycan Partiyasıdır. 2005-ci ilə kimi isə ən güclü partiya Müsavat idi. Müxalifətdə hazırda ən güclüsü AXCP-dir. AXCP dəfələrlə Milli Şra formatında aksiyalar keçirib.
Müsavat Partiyası isə qurultayında sonra yürüş-mitinq keçirib. Bunu müqayisə edəndə görünür ki, AXCP-nin elektortı bir qədər Müsavat Partiyasından çoxdur”.
"Sputnik Azərbaycan” agentliyinin əməkdaşı Murtaza Bünyadlıbildirib ki, Azərbaycanın bugünkü ictimai-siyasi həyatında heç bir siyasi qüvvə təsir gücünə malik deyil:
"Bu dediyim fikirlər ölkədə fəaliyyət göstərən bütün siyasi partiyalara aiddir. Əgər sabah cəmiyyətdə hər hansı kataklizmlər baş verərsə, ortaya çıxıb cəmiyyəti yönləndirəcək və ona lokomotivlik edə biləcək siyasi qüvvə yoxdur. Bu, təəssüf doğuran haldır. İndi Azərbaycan cəmiyyətində bir ideologiyasızlıq hökm sürməkdədir ki, bu da xoşagəlıməyən tendensiyalara gətirib çıxara bilər. Yəni istəsək də, istəməsək də, arzulamasaq da siyasi institutları zəif olan cəmiyyətdə bir çox hallarda insanlar çıxış yolu radikal baxışlı dini qruplarda görür.
Biz bunun günümüzdə şahidiyik və yaxın regionlarda baş verənlər bunun bariz nümunəsidir.
AXCP və Müsavat Partiyasının hər ikisi zəifdir. Onların hər ikisinin fəaliyyəti hiss edilmir.
Onlar özlərini düzgün olamayan fəaliyyət taktikası seçiblər. Buna görə də özlərini tükəndiriblər.
Onların hər hansı perspektivi artıq yoxdur və bunun üçün cəmiyyətdə qəbul olunan aparıcı lider də yoxdur”.
"Report” İnformasiya Agentliyinin redaktoru İmdad Əlizadəninfikrincə, indi nə Müsavatın, nə də AXCP-nin gücü var.
"Bu partiyaların 90-cı illərin sonları, 2000-ci illərin əvvəllərindəki fəaliyyətini izləyən və gördükləri işlərə bələd olan adamların hamısı yaxşı bilir ki, hazırda Müsavat Partiyası və AXCP çox zəifdir.
Bu partiyaların indiki gücü əvvəlki dövrlərdə rayon təşkilatlarından birinin gücünə barəbərdi. Belə bir vəziyyətin yaranmasının çoxlu səbəbləri var.
Amma səbəblərin nə olmasından asılı olmayaraq Müsavat da, AXCP də çox zəifdir. Bunu demək üçün keçirilən aksiyalarda iştirak edən insanların sayına baxmaq kifayətdir. Bunu həmin təşkilatlara rəhbərlik edən şəxslərin özləri də bilirlər”.
Strateq.az saytının redaktoru Xaqani Səfəroğlubu fikirdədir ki, siyasi partiyaların gücü seçkilərdə bəlli olur.
"AXCP və Müsavat kifayət qədər strukturlaşmış partiyalardır. Onların ölkəmizin son 20 illik tarixində baş vermiş siyasi proseslərdə mühüm iştirakı olub.
Nəzərə almaq lazımdır ki, Müsavat və AXCP Azərbaycan Xalq Cəbhəsinin içindən çıxıblar. Yəni onlar əslində eyni elektrota söykənən siyasi qüvvələrdir. Partiyaların proqramlarında da ciddi fərqlər yoxdur. Hər partiya müxtəlif illərdə keçirilmiş seçkilərdə nəticələr əldə ediblər.
Amma ölkəmizdə siyasi partiyaların idarəetmə sisteminə müncər olunması çox zəifdir. Onun obyektiv və subyektiv səbəbləri var. Parlament üsul-idarəsi olan ölkələrdə partiyaların gücü seçkilərdə bəlli olur.
Azərbaycanda prezident üsul-idarəsi olduğu üçün mərkəzləşdirlmiş idarəçilik mövcuddur. Bu isə siyasi partiyalarda olan kadrların imkanlarını kənarda qoyur. Proporsional seçki sistemi partiyaların gücünü göstərən çox yaxşı barometrdir. Bu sistem bizdə ləğv olunduğu üçün AXCP və Müsavatın gücü ilə bağlı konkret fikir söyləmək çətindir”.
"Reytinq” qəzetinin redaktoru Zaur Əhmədisə hər iki siyasi təşkilatın zəif olduğunu düşünür:
"Hazırda həm AXCP-nin, həm Müsavatın ictimai rəyə təsir etmək gücü yoxdur, olsa da, çox aşağıdır. Amma ümumilikdə götürəndə, hər bir partiya zaman-zaman güclü və zəif olub. Hazırda tutduğu radikal mövqeyə görə AXCP narazı təbəqənin diqqətini müəyyən qədər çəkə bilir. Bu da ancaq sosial şəbəkələr üzərində baş tutur. Müsavat isə qurultaydan sonra baş verən olaylar və kifayət qədər tanınmış şəxslərin partiyadan getməsi səbəbinə görə ictimai rəydə təsirini itirib.
Belə də isə hazırda hər iki partiyanın ölkə əhəmiyyətli təsirləri yoxdur. Bunun səbəbkarları müəyyən mənada özləri olsalar da, ölkədəki mövcud ictimai-siyasi durum da önəmli amil rolundan çıxış edir”.
Hal şahidləri ilə bağlı qanuna dəyişiklik olub
Uşaqların peyvəndlənməsi barədə əmr imzalanıb
Nazir generalları topladı, yeni tapşırıqlar verdi - DİN-də kollegiya iclası (FOTOLAR)
Qəzzada daha 9 dinc fələstinli həlak olub
İLHAM ƏLİYEV MOSKVADAN SONRA ALMANİYAYA GEDƏCƏK - Tarix bəlli oldu
Universitetin sözçüsü vəzifədən ayrılıb
Prezident İlham Əliyev Rusiyaya gedir
“AzəriMed” QSC-lə bağlı məhkəmə qalmaqalı yaranıb
Partiya sədri özünə yeni müşavir təyin edib
Abel Məhərrəmov və xanımı məhkəməyə verildi - Torpaq qalmaqalı
Keşlədə saxta məhsullar istehsal edən sexlər aşkarlanıb
TOVUZDA ŞOK OLAY: 34 YAŞLI QADIN YANDIRILDI - 22 yaşlı oğlan tərəfindən (YENİLƏNİB)
G7 ölkələrindən rəsmi Bakı və İrəvana çağırış: "Gücdən istifadə etməmək, suverenliyə hörmət..."
Baş prokurorun Çinə işgüzar səfəri başa çatıb
Ceyhun Bayramov Fələstinin Baş naziri ilə telefonda danışdı - Nələr müzakirə olunub?
Bakı Fransız Liseyi fəaliyyətini dayandırır
Azercell Böhran İdarəetmə Qrupu layihəsini elan edir
Onlar pensiyaya daha tez çıxacaq - Yeni qanun
Dövlət Xidmətinin vəzifəli şəxslərinin maaşı artırılır - BU QƏDƏR
Türkiyədə güclü zəlzələ olub
Naxçıvanda yoxlama: 15 iş üzrə materiallar Baş Prokurorluğa və DTX-yə təqdim olunub
Xocavənddə fermada partlayıcı maddələr aşkarlanıb
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
Kirayədə yaşayan BDU-nun tələbəsi özünü öldürüb (Yenilənib)
Hərbi Dəniz Qüvvələri Xəzər dənizində taktiki təlimdə - VİDEO
Premyer Liqası: növbəti turun təqvim və hakim təyinatları açıqlanıb
DEPUTATLAR TOPLANIB: daha 14 məsələ müzakirə olunacaq - SİYAHI
Misli, Topaz... - Azərbaycan futbolunda nə baş verir?
“Yaxşı verilişlərin aparıcılarının "saxlayanı" var” - Kamran Həsənli kimin bostanına daş atır?
Bakının strateji hədəfi və ya rəsmi Moskvanın qərbi azərbaycanlılarla bağlı mesajı - TƏHLİL
Türkiyə səfirliyinin yeni mətbuat katibi Bakıya gəlib
İran İsrailə cavab zərbəsi endirəcək? - ABŞ-ın İsraildəki səfirliyi vətəndaşlarına xəbərdarlıq edib
Əfqan mədənçi böyrəyə görə yandırılıb?
"Olimpiakos"un baş məşqçisi: "Topu "Fənərbağça"ya verib, onları yorduq" - İsmayıl Kartal isə üzr istəyib
Xankəndidə yenidən silah-sursat aşkarlanıb
Azərbaycan nefti kəskin ucuzlaşıb
Brazilyada dünyanı heyrətə salan hadisə: ölən əmisini banka gətirib adına kredit götürməyə çalışan qadın tutulub - FOTO
Sumqayıtda dəhşətli hadisə: oğul ata və anasını öldürüb
İSRAİL İRANI YENİDƏN VURUB: niyə İsfahan hədəf alınıb? - Açıqlamalar